«Όσμὴ θανάτου (ἀλλ᾽) εἰς ζωήν». Πρωτοπρεσβυτέρου π. Γεωργίου Μεταλληνοῦ

(πρβλ. Β´ Κορινθίους β´ 16)

1. Μέ τήν Χάρη τοῦ Θεοῦ ἔζησα μιάν ἀνεπανάληπτη ἐμπειρία στό Βουκουρέστι, στίς 11 καί 12 Ὀκτωβρίου. Πρόκειται γιά τήν συμμετοχή μου σέ ἕνα Συνέδριο, πού ὀργάνωσε τό Ἵδρυμα «Ἁγία Εἰρήνη», μέ θέμα: «Ὁ μαρτυρικός θάνατος», ἡ ἔννοια δηλαδή καί ἡ σημασία τοῦ «Μαρτυρίου».

Οἱ προσκεκλημένοι ὁμιληταί ἦσαν γνωστά ὀνόματα στόν χῶρο τῆς ἐπιστημονικῆς ἐρεύνης, θεολόγοι, ἱστορικοί, ἰατροί κ.λπ., ὅπως λ.χ οἱ γνωστοί καί στήν Χώρα μας, ἀπό τήν παρουσία τους σέ Συνέδρια καί μεταφράσεις ἔργων τους, ὁ Καθηγητής κ. Herman Tristram Engelhardt, ἡ κ. Corinna Delkeskamp-Hays, ὁ καθηγητής π. Βασίλειος Mihoc κ.ἄ.
Πρόεδρος τοῦ Συνεδρίου ἦταν ὁ Διευθυντής τοῦ Ἱδρύματος, Καθηγητής τῆς Ἰατρικῆς, Δρ. Pavel Chirila, καί συντονιστής τῶν ἐργασιῶν του ὁ προαναφερθείς π. Mihoc, ἐκ τῶν σημαντικοτέρων κληρικῶν καί καθηγητῶν τῆς Ρουμανίας.
Τήν ἔρευνά τους διεκοίνωσαν ἐπίσης ὁ Θεοφιλέστατος ἐπίσκοπος Σοφιανός καί ὁ καθηγητής τῆς Θεολογικῆς  Ἀκαδημίας Μόσχας κ. Ντόμινικ Ρούμπιν. Τό ἐπιστημονικό Συμπόσιο, ἄριστα ὀργανωμένο, περιελάμβανε ἐπίσης συζήτηση στρογγύλης τραπέζης καί εὐρεῖα συμμετοχή τῶν συνέδρων στίς συζητήσεις. Πρέπει νά σημειωθῆ ἀκόμη, ὅτι πολλοί Σύνεδροι ἦσαν ἑλληνομαθεῖς, κυρίως κληρικοί καί θεολόγοι, πού ἔκαμαν μεταπτυχιακές σπουδές στήν Ἑλλάδα (Ἀθήνα– Θεσσαλονίκη).

Ὁ ὑπογραφόμενος παρουσίασε ἀνακοίνωση μέ θέμα: «Τό φαινόμενο τῶν Νεομαρτύρων· ἡ θεολογική καί ἐθνική σημασία τους». Οἱ ἀνακοινώσεις, ὑψηλοῦ πράγματι ἐπιπέδου, ἔγιναν στήν
ἀγγλική καί τήν ρουμανική γλώσσα. Εἶχα δέ τήν εὐλογημένη εὐκαιρία νά ἔχει μεταφρασθῆ ἡ μελέτη μου στά ρουμανικά ἀπό τόν ἐκ τῶν ἀρίστων μεταπτυχιακῶν φοιτητῶν μας στό Τμῆμα Θεολογίας καί σήμερα διδάκτορα καί ἐκλεγμένο Λέκτορα κ. Ion (Ἰωάννη) Kroϊtoru

Ὅταν ἔλαβα τήν τιμητική γιά μένα πρόσκληση συμμετοχῆς μου στό Συνέδριο, ὁμολογῶ ὅτι μοῦ ἐδημιούργησε εὐχάριστη ἀπορία ἡ ἐπιλογή τοῦ θέματός του. Θέλοντας δέ νά ἀνταποκριθῶ μέ θέμα προερχόμενο ἀπό τόν χῶρο τῆς ἔρευνάς μου, ἐπέλεξα τό παραπάνω, συνδυάζοντας τήν θεολογική καί τήν ἐθνική σημασία τῶν Νεομαρτύρων.
Διότι καί οἱ Ρουμάνοι Ὀρθόδοξοι ἔχουν τούς δικούς τους Νεομάρτυρες, τῆς περιόδου τῆς Ὀθωμανοκρατίας. Δέν ἐγνώριζα ὅμως ὅτι μέ τήν Χάρη τοῦ Θεοῦ μέ τήν μελέτη μου ἔδινα μιάν ἀπάντηση σέ ἕνα θεμελιῶδες πρόβλημα, πού ἀντιμετώπιζε τό Συνέδριο, ὅπως διαπιστώθηκε κατά τήν πορεία τῶν ἐργασιῶν του. Διότι ὑπάρχει ἕνα σπουδαῖο αἴτημα στήν ἐκκλησιαστική ζωή καί τήν θεολο- γία τῆς σημερινῆς Ρουμανίας

2. Εἶναι γνωστόν, ὅτι κατά τήν διάρκεια τοῦ κουμμουνιστικοῦ καθεστῶτος στήν μεγάλη καί Ὀρθόδοξη αὐτή Χώρα, ἡ μειοψηφία τῶν κρατούντων ἐξαπέλυσε πρωτοφανῆ διωγμό ἐναντίον τῶν Ὀρθοδόξων, χωρίς διάκριση κοινωνικῆς θέσεως ἤ ἐξαίρεση ἀξιωματούχων καί ὑψηλά ἱσταμένων, πού δέν θέλησαν νά συνταχθοῦν μέ τό κομμουνιστικό καθεστώς καί ἐθεωροῦντο ἐπικίνδυνοι.
Χωρίς ὅμως αὐτό νά σημαίνει, γιά τήν συντριπτική πλειονοψηφία τοὐλάχιστον τῶν διωχθέντων, ὅτι ἀνῆκαν σέ κομματικές καί δυτικοκίνητες παρατάξεις, κατευθυνόμενοι ἀπό τήν ἀστική Δύση καί τούς ἐκπροσώ- πους της. Στά δημιουργηθέντα πολυάριθμα «στρατόπεδα συγκεντρώσεως» ἐγκλείσθηκαν ἑκατομμύρια πολιτῶν, πού ἀποδεδειγμένα δέν ἦσαν παρά ἁπλοί ὀρθόδοξοι πιστοί, οἱ ὁποῖοι προτίμησαν νά γίνουν θύματα, σέ ἕνα χριστιανικό– ὀρθόδοξο ὁλοκαύτωμα, παρά νά δεχθοῦν τήν ἄρνηση τῆς πίστεώς των μέ τήν προσχώρηση στήν ἀθεΐα. Ἀκολούθησαν, ἔτσι, τό παράδειγμα τῶν ἀρχαίων Ὁμολογητῶν καί Μαρτύρων.

Τά παραπάνω ἐπιβεβαιώθηκαν τήν δεύτερη ἡμέρα τοῦ Συνεδρίου, πού ἐπισκεφθήκαμε (προσκυνηματικά) μία ἀπό τίς μεγάλες φυλακές τους ἔξω ἀπό τό Βουκουρέστι, τήν Jilava, ὅπου ἐφρίξαμε κυριολεκτικά.
Διότι ἀπό τήν περιγραφή καί ἐξιστόρηση δύο, γερόντων σήμερα, παλαιῶν ἐγκλείστων ἐκεῖ, μεταξύ τῶν ὀλίγων πού ἐπιβίωσαν, ἀλλά κυρίως ἀπό ὅσα βλέπαμε καί μπορούσαμε νά συμπεράνουμε, διεπιστώσαμε, ὅτι ἐπρόκειτο γιά ἀναβίωση τῶν μαρτυρίων ἄλλων ἐποχῶν, ἀπό τήν ἀρχαία ρωμαιοκρατία μέχρι τά ὁλοκληρωτικά καί φασιστικά καθεστῶτα τοῦ 20οῦ αἰῶνος στήν Ἀνατολική καί Δυτική Εὐρώπη.
Πρέπει ὅμως νά λεχθῆ ἐδῶ ὅτι ἱστορικά τήν καταξίωση τῶν βασανιστηρίων ἐδογμάτισε ἡ Δ´ Σύνοδος τῆς Λυών (1245), ἡ ΙΓ´ Οἰκουμενική Σύνοδος τῆς Λατινικῆς Ἐκκλησίας, δεχομένη τά βασανιστήρια ὡς ἀνακριτικό μέσο γιά τήν διευκόλυνση τοῦ ἔργου τῆς Ἱερᾶς Ἐξετάσεως!
Ἔτσι γεννήθηκαν τά τέρατα τῆς Γαλλικῆς καί Μπολσεβιστικῆς Ἐπαναστάσεως, τοῦ Ναζισμοῦ καί τῶν θλιβερῶν ἀπομιμήσεών τους στήν Ἀνατολή καί τήν Δύση μέχρι σήμερα.

Οἱ συνθῆκες «ζωῆς» στά κελιά τοῦ θανάτου ἦταν χειρότερες ἀπό ἐκεῖνες τῶν Χριστιανῶν καί Ἑβραίων στά στρατόπεδα συγκεντρώσεως τοῦ Χίτλερ. Γι᾽ αὐτό οἱ Ρουμάνοι Νεο–ομολογηταί μέσα στίς φυλα- κές–τάφους ζητοῦσαν ἀπεγνωσμένα νά τούς μεταχειρίζονται, ὅπως οἱ Ναζί τούς φυλακισμένους τους. Γι᾽ αὐτό ἡ μόνη παρηγορία καί ἀναψυχή τους ἦταν ἡ προσευχή καί ἡ μέσω αὐτῆς ἀνάπτυξη ἑνός πνεύματος φιλαδελφίας καί ἀλληλο-συμπαραστάσεως, πού προκάλεσε τόν θαυμασμό μας.

Τό ἔτος 2009 δημοσιεύθηκε στή πανεπιστημιούπολη Sibiu, ἀπό τίς ἐκδόσεις «Agnos», ἡ ἀγγλική μετάφραση ἑνός σπουδαίου βιβλίου μέ τίτλο: «Ὁ Ἅγιος τῶν Φυλακῶν» μέ συγγραφέα τόν μοναχό Μωϋσῆ.
Τό βιβλίο ἀναφέρεται σέ ἕναν ἀπό τούς μάρτυρες τῶν ρουμανικῶν φυλακῶν, τό Βαλέριο Γκαφένκου. Αὐτό ὅμως πού βαρύνει περισσότερο εἶναι ὅτι τό βιβλίο αὐτό ἐξεδόθη μέ τήν εὐλογία τοῦ ἀρχιεπισκόπου Ἀνδρέα τῆς Ἄλμπα Γιούλια (Τρανσυλβανία).
Εἶχα τήν τιμή νά τόν γνωρίσω καί νά συνδεθῶ μαζί του, ὅταν στήν ἀρχή ὡς Κοσμήτωρ τῆς Σχολῆς μας τόν ἐπισκέφθηκα στήν ἐπαρχία του, ἀλλά καί ἀπό τήν συμμετοχή μου μέ πρόσκλησή του, ὡς Κοσμήτορος τῆς ἐκεῖ Σχολῆς, σέ συνέδρια στήν πανέμορφη αὐτή πόλη.
Τή μετάφραση στά ἀγγλικά ἔκαμε ὁ Μοναχός Σάββας τῆς Ἱ. Μονῆς Oasa. Μπορῶ δέ νά ἀνακοινώσω, ὅτι τό βιβλίο μεταφράζεται ἤδη στά ἑλληνικά καί τό συνιστῶ ἐκθύμως ἐκ τῶν προτέρων.

3. Τό συνέδριο παρακολούθησαν Ἐπίσκοποι καί Κληρικοί, Μοναχοί καί Μονάζουσες, Καθηγηταί καί κυρίως καλλιεργημένοι καί ἀγωνιζόμενοι Ὀρθόδοξοι, μέ σαφῆ τοποθέτηση ἀπέναντι στά ἀδελφά συστήματα, τόν Κομμουνισμό καί τόν Ἀστισμό, προϊόντα τῆς μακραίωνης Δυτικῆς Διαλεκτικῆς, πού μεταφυ τεύθηκαν στήν Ὀρθόδοξη Ἀνατολή.
Τό Συνέδριο ἀποσκοποῦσε στήν ὤθηση καί ἐνίσχυση τῆς Ἱ. Συν όδου τῆς Ἐκκλησίας Ρουμανίας νά προβεῖ σέ ἐπίσημη ἀναγνώριση αὐτοῦ τοῦ ὁλοκαυτώματος τῶν Ὀρθοδό- ξων τῆς Χώρας. Βέβαια, δέν ἔλει- παν καί οἱ ἀγνο οῦντες τό ἐκκλησιαστικά–θεολογικά κριτήρια τῆς Ὀρθοδοξίας, κάνοντας λόγω περί «ἁγιοκατατάξεως» καί στήν οὐσία «ἁγιοποιήσεως», ὅπως ἄλλωστε συμβαίνει καί στήν δική μας Ἐκκλησία.
Ἡ ταπεινή δική μου συμβολή, ὅπως ἀπό πολλούς χαρακτηρίσθηκε, ἦταν ἡ σύσταση νά ἀποφευχθεῖ ἡ γενίκευση τῆς ἰδικῆς μας Ἱεραρχίας, ἐπί μακαριστοῦ Ἀρχιεπισκόπου Χριστοδούλου, ἐν ἀναφορᾷ πρός τά θύματα τῆς Μικρασίας (1922). Ἐτονίσαμε δέ, ὅτι μιά γενικευμένη ἁγιοκατάταξη καί στήν οὐσία ἁγιοποίηση (πρβλ. τήν παπική Cononisatio) θά δημιουργήση μεγαλύτερα προβλήματα στό ρουμανικό ἐκκλησιαστικό σῶμα, πού φυσικά δέν θά ὠφελήσουν.
Γι᾽ αὐτό συνεστήσαμε νά γίνει ἕνα πρῶτο βῆμα μέ τήν ἐπίσημη ἐκκλησιαστική ἀναγνώριση τῆς θυσίας τῶν μαρτύρων τοῦ Ρουμανικοῦ Ὁλοκαυτώματος.
Λαμβάνοντας δέ ὑπ᾽ ὄψει τό μητρικό ρόλο τῆς Ἐκκλησιαστικῆς Ἱεραρχίας σέ καιρούς κρισίμους, πού γιά τήν προστασία τοῦ Ποιμνίου ἀποφεύγει τίς παράτολμες καί βεβιασμένες κινήσεις, ὅταν ἡ Ἱεραρχία βραδύνει ἤ καί ἀποφεύγει νά λάβει ἀποφάσεις, δύο τινά συμβαίνουν: ἤ πρόκειται γιά σύνεση ἤ γιά προδοσία. Τό δεύτερο θέλω πάντοτε νά τό ἀποκλείω ἀπό μία Ὀρθόδοξη Ἱεραρχία.

Ὑπάρχει ὅμως μιά ἐγγενής δυσκολία, ὅπως πολλοί τῶν Συνέδρων κατά τά διαλείμματα ὑπεγράμμιζαν. Ὅτι δηλαδή οἱ παρακωλύοντες μιά τέτοια ἀπόφαση εἶναι οἱ ἐξωμότες «ὀρθόδοξοι» βασανιστές τῶν φυλακισμένων καί ἔγκριτοι Ἑβραῖοι.
Δέν μπορῶ, φυσικά, νά διερευνήσω τήν ἀξιοπιστία αὐτῆς τῆς ἀπόψεως, ἀλλά οὔτε καί νά τήν ἀπορρίψω, διότι ὅσοι ἔκαναν αὐτή τήν ὁμολογία ἦσαν διακεκριμένοι Ρουμάνοι Ὀρθόδοξοι καί καλοί γνῶστες τῶν πραγμάτων.

Ἄς εὐχηθοῦμε, λοιπόν, ἡ Ἁγιωτάτη Ἐκκλησίας τῆς Ρουμανίας νά ὑπερβεῖ αὐτά τά ἐμπόδια καί νά ἀναγνωρίσει τό ρουμανικό Ὁλοκαύτωμα τοῦ 20οῦ αἰῶνος, καθορίζοντας συγκεκριμένη ἡμερομηνία μνημοσύνου καί ἀποδόσεως τιμῆς στά καλλίνικα θύματα ἐπί κουμμουνιστικοῦ Καθεστῶτος, ὡς ὁμολογητῶν καί Ἡρώων τῆς Πίστεώς μας.

Ορθόδοξος Τύπος 5 Νοεμβρίου