Γέροντος Παϊσίου του Αγιορείτου. Λόγοι Β΄ Μέρος Τρίτο Κεφάλαιο 3ον.1)«Ό φυσικός φόβος είναι φρένο»2)«Όποιος δέν φοβάται τόν θάνατο, τόν φοβάται ό θάνατος»3)«Το θάρρος είναι μεγάλη υπόθεση »

Λόγοι Β΄

ΙΕΡΟΝ ΗΣΥΧΑΣΤΗΡΙΟΝ
"ΕΥΑΓΓΕΛΙΣΤΗΣ ΙΩΑΝΝΗΣ Ο ΘΕΟΛΟΓΟΣ"
ΣΟΥΡΩΤΗ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ

Ή παλληκαριά γεννιέται άπό την εμπιστοσύνη στον Θεό

«Ό φυσικός φόβος είναι φρένο»

- Γέροντα, φοβάμαι πολύ καί σκέφτομαι σέ μιά δύσκολη περίσταση τί θά κάνω. Πού οφείλεται ό φόβος;
- Μπορεί κανείς καί άπό μικρός νά έχη πάθει κάτι καί γι' αυτό νά φοβάται. Πολλές φορές μπορεί νά είναι καί φυσικός ό φόβος, αλλά μπορεί νά εΐναι καί άπό έλλειψη πίστεως, άπό έλλειψη εμπιστοσύνης στον Θεό.
Ό φόβος όμως είναι καί φρένο, γιατί βοηθάει νά καταφυγή ό άνθρωπος στον Θεό. Φοβάται ό άνθρωπος καί ζητάει άπό κάπου να πιασθή και αναγκάζεται νά πιασθή άπό τον Θεό. Βλέπεις, στα θερμά μέρη πού είναι άγριοι άνθρωποι, εκεί υπάρχουν τά άγρια ζώα, τά μεγάλα θηρία, οί βόες κ.λπ., γιά νά αναγκασθούν οί άνθρωποι νά ζητήσουν βοήθεια άπό τον Θεό, νά καταφύγουν στον Θεό, και νά βρουν τον προσανατολισμό τους.
Αλλιώς, τί μπορούσε νά τους φρενάρη αυτούς τους ανθρώπους; Όλα όσα έχει κάνει ό Θεός έχουν κάποιο νόημα.
- Αυτοί πού δέν γνωρίζουν τόν αληθινό Θεό και άπό φόβο ζητούν βοήθεια, δέχονται βοήθεια;
- Κοίταξε, σηκώνουν το κεφάλι τους προς τά πάνω, και αυτό κάτι είναι. Και γιά τά μικρά παιδιά είναι φρένο ό φόβος.
Μερικά παιδιά, αν δέν τά φοβερίσης και λίγο, δέν ακούν κανέναν, ούτε την μάνα ούτε τόν πατέρα. Και
εμένα, όταν ήμουν μικρός, μού έλεγαν «ό μπούμπουλος». Ό μικρός στην ηλικία είναι φυσικό νά φοβάται. 'Αλλά όσο μεγαλώνει το παιδάκι, ωριμάζει το μυαλό και υποχωρεί ό φόβος
 Ό φυσικός φόβος βοηθάει μόνο στην παιδική ηλικία. Όταν μεγαλώση ό άνθρωπος και φοβάται άπό το τίποτε, τότε είναι νά τόν λυπάσαι! Έρχονται πνευματικοί άνθρωποι στο Καλύβι και μού λένε «νά, πέθανε κάποιος δίπλα μας και άπό τότε φοβόμαστε συνέχεια», και με παρακαλούν νά κάνω προσευχή νά τους φύγη ό φόβος. «Έδώ άλλοι προσπαθούν νά έχουν μνήμη θανάτου, τους λέω, και εσύ, πέθανε ό άλλος δίπλα σου, και θέλεις νά δίωξης τόν φόβο!».
Φυσικός φόβος υπάρχει λίγο παραπάνω και στις γυναίκες. Λίγες είναι οί γυναίκες πού δέν φοβούνται. Αυτές όμως μπορεί νά δημιουργήσουν και προβλήματα στην οικογένεια, γιατί δέν υποτάσσονται. Όπως και ένας πού δέν είναι εκ φύσεως δειλός και έχει μιά παλληκαριά μπορεί νά γίνη αναιδής.
Είναι και μερικές γυναίκες πού φοβούνται πάρα πολύ.
Όταν μία γυναίκα έχη φυσική φοβία και άγωνισθή και απόκτηση ανδρισμό, είναι μεγάλο πράγμα. Ή γυναίκα, επειδή έχει θυσία στην φύση της, έχει και πολλή αυταπάρνηση, τήν οποία δεν έχει ό άνδρας, παρ' όλο τόν ανδρισμό πού έχει εκ φύσεως.

«Όποιος δέν φοβάται τόν θάνατο, τόν φοβάται ό θάνατος»

- Γέροντα, πώς φεύγει ό φόβος;
- Μέ τήν παλληκαριά. Όσο φοβάται κανείς, τόσο πιό πολύ έρχεται ό πειρασμός. Αυτός πού έχει δειλία πρέπει νά προσπαθήση να τήν διώξη. Έγώ, όταν ήμουν μικρός, φοβόμουν νά περάσω στην Κόνιτσα έξω άπό το κοιμητήρι.
Γι' αυτό κοιμήθηκα τρία βράδυα στό κοιμητήρι και έφυγε ό φόβος. Έκανα τόν σταυρό μου και έμπαινα μέσα - ούτε φακό άναβα, μήν πάθη κανείς καμμιά λαχτάρα. Άν δεν άγωνισθή κανείς νά άνδρωθή και άν δεν απόκτηση τήν πραγματική αγάπη, σέ μιά δύσκολη περίσταση θά τόν κλαίνε και οί κουκουβάγιες.
- Μπορεί δηλαδή, Γέροντα, νά άσκηθή κανείς, ώστε νά μή φοβάται;
- Νά χαίρεται νά πεθάνη αυτός, γιά νά μήν πεθάνουν άλλοι. Άν τοποθετηθή έτσι, τότε δέν θά φοβάται τίποτε. Άπό τήν πολλή καλωσύνη, τήν αγάπη, τήν αυτοθυσία, γεννιέται ή παλληκαριά. Άλλα σήμερα οί άνθρωποι δέν θέλουν νά ακούν γιά θάνατο.
Έμαθα ότι αυτοί πού ασχολούνται μέ τις κηδείες κ.λπ. δέν γράφουν τώρα «Γραφείο κηδειών» άλλα «Γραφείο τελετών», γιά νά μή θυμούνται οί άνθρωποι τόν θάνατο. Άν όμως δέν θυμούνται τόν θάνατο, ζουν έξω άπό τήν πραγματικότητα.
Αυτοί πού φοβούνται τόν θάνατο και αγαπούν τήν μάταιη ζωή, φοβούνται ακόμη και τά μικρόβια και βρίσκονται συνέχεια νικημένοι άπό τήν δειλία, πού τους κρατάει πάντα στην πνευματική νέκρα.
Οί τολμηροί άνθρωποι ποτέ δέν φοβούνται τόν θάνατο, γι' αυτό καί αγωνίζονται με φιλότιμο και αυταπάρνηση. Επειδή βάζουν μπροστά τους τον θάνατο και τον σκέφτονται καθημερινά, ετοιμάζονται πιό πνευματικά καί αγωνίζονται τολμηρότερα. Έτσι νικούν την ματαιότητα και ζουν άπό εδώ στην αιωνιότητα με την παραδεισένια χαρά.
Καί στον πόλεμο, όποιος αγωνίζεται γιά τά ιδανικά του, την πίστη καί την πατρίδα, νά κάνη τον σταυρό του καί νά μη φοβάται· βοηθάει ό Θεός. Αν κάνη τον σταυρό του καί άφήση την ζωή του στά χέρια του Θεοϋ, Εκείνος θά κρίνη μετά αν πρέπη νά ζήση ή νά πεθάνη.
- Μπορεί νά μή φοβάται κανείς άπό απερισκεψία;
- Αυτό είναι πολύ χειρότερο, γιατί σε κάποιον κίνδυνο θά πάθη ενα τράνταγμα καί θά τά πλήρωση όλα μιά καί καλή. Ένώ ένας πού φοβάται καί λίγο, προσέχει καί δεν εκτίθεται απερίσκεπτα στους κινδύνους. Νά είναι κανείς «βιαστής», άλλα νά έχη εμπισστον Θεό, όχι στον εαυτό του.

«Το θάρρος είναι μεγάλη υπόθεση »

Σε μιά άναμπουμπούλα μεγαλύτερη ζημιά γίνεται άπό τον πανικό πού δημιουργείται. Σε έναν κίνδυνο το κυριώτερο άπό όλα είναι νά μήν τά χάνη κανείς. Βλέπεις, ή κλώσσα τά βάζει μέ τον αετό καί ορμάει επάνω του! Καί ή γάτα πώς τά βάζει μέ τον σκύλο, γιά νά σώση τά γατάκια!
Σηκώνει τήν ουρά της ψηλά σάν κυπαρίσσι καί αρχίζει νά κάνη «κίχ!...». Τά παίζει όλα κορώνα- γράμματα, καί ό άνθρωπος νά δειλιάζη! Νά μήν πανικοβάλλεσθε. Ιδίως οι γυναίκες εύκολα πανικοβάλλονται. Στην Κατοχή, θυμάμαι, έπρεπε κάποτε νά πάμε σέ ενα μέρος δυό ώρες έξω άπό τήν Κόνιτσα. Τά παιδιά προχώρησαν μπροστά, βρήκαν κράνη καί ρούχα στρατιωτικά άπό Έλληνες στρατιώτες, τά φόρεσαν και πήγαν σέ ένα εξωκλήσι του -Αγίου Κωνσταντίνου.
Είχα πάει καί εγώ εκεί να προσκυνήσω. Δεκαεπτά χρονών ήμουν. Μόλις τά είδαν οι μανάδες από μακριά, άρχισαν νά φωνάζουν «ήρθαν οι Ιταλοί!» καί γύρισαν νά φύγουν. Δέν ρίχνουν μια ματιά νά δουν τί είναι.
Κράνη ελληνικά φορούσαν τά παιδιά, καί αυτές τά νόμισαν γιά Ιταλούς καί έφευγαν φοβισμένες οι μανάδες από τά παιδιά τους! Τό θάρρος είναι μεγάλη υπόθεση. Αν πής σέ έναν υγιή πού είναι φοβητσιάρης «κίτρινος είσαι· τί έχεις;», θά πάη στον γιατρό, ενώ μπορεί νά ήταν κίτρινος, γιατί είχε ξαγρυπνήσει ή τού πονούσε τό δόντι κ.λπ.
Ό Έλληνας ή θά τραβήξη μπροστά ή θά πανικοβληθή!
Οι δειλοί είναι άχρηστο πράγμα. Στον πόλεμο τους δειλούς δέν τους θέλουν καθόλου· δέν τους έχουν εμπιστοσύνη.
Δέν τους παίρνουν σέ επίθεση στην πρώτη γραμμή, γιά νά μή δημιουργήσουν προβλήματα. Ένας δειλός στρατιώτης, αν δέν ξέρη τό στρατηγικό σχέδιο, μπορεί νά δημιουργήση τέτοιο πανικό, πού νά διάλυση ολόκληρη μεραρχία.
Ό φόβος μεγαλώνει καί τήν φαντασία του καί μπορεί νά άρχίση νά φωνάζη «νά, έρχονται, έφθασαν, σφάζουν, φύγετε! ω, πού θά πάμε, τόσο στρατό έχουν οι εχθροί! θά μάς φάνε!», οπότε θά κάνη πολλή ζημιά, γιατί εύκολα επηρεάζονται καί οί άλλοι.
Ένας όμως πού έχει παλληκαριά, αν δη τους εχθρούς, θά πή «μυρμήγκια είναι αυτά· δέν είναι άνθρωποι!» καί τρέχουν μέ θάρρος καί οί άλλοι! Γι' αυτό στον στρατό λένε καλύτερα πέντε γενναίοι νά αντιμετωπίσουν μιά κατάσταση μέ ψυχραιμία παρά είκοσι δειλοί.
- Γέροντα, σέ ένα σύνολο σέ μιά δύσκολη κατάσταση δέν είναι τόσο οί εξωτερικοί κίνδυνοι, όσο οί εσωτερικοί.
- Ναί, έτσι είναι. Καί τό Σούλι δέν θά μπορούσαν οί Τούρκοι νά τό πάρουν, αν δέν τό πρόδιδε ό Πήλιος Γούσης, πού ήταν μέσα άπό τό Σούλι. '
Από ένα κρυφό μονοπάτι τους οδήγησε. Βλέπεις, πέντε χωριουδάκια ήταν μονοιασμένα, ενωμένα, καί τά έβαζαν μέ ολόκληρο Άλή-Πασά, πού είχε την δύναμη νά τα βάζη μέ τον Σουλτάνο[1]. Το Σούλι ήταν δίπλα στον Άλή-Πασά και όμως τον έφερναν σβούρα. Και οι γυναίκες πόσο δεμένες ήταν μεταξύ τους και τί παλληκαριά είχαν! Έπαιρναν και αυτές την καραμπίνα!

1. (Τουρκικά = ηγεμών). Τίτλος αρχικά τών ηγετών της Όθωμανικης αυτοκρατορίας και εν
συνεχεία κάθε μουσουλμανικής χώρας.

Απόσπασμα από τις σελίδες  216 -221 του βιβλίου:

            ΓΕΡΟΝΤΟΣ ΠΑΪΣΙΟΥ ΑΓΙΟΡΕΙΤΟΥ
                              ΛΟΓΟΙ  Β΄      
                ΠΝΕΥΜΑΤΙΚΗ ΑΦΥΠΝΙΣΗ
                  ΙΕΡΟΝ ΗΣΥΧΑΣΤΗΡΙΟΝ
       «ΕΥΑΓΓΕΛΙΣΤΗΣ ΙΩΑΝΝΗΣ Ο ΘΕΟΛΟΓΟΣ»
                ΣΟΥΡΩΤΗ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ