8 Ιουλίου Συναξαριστής

Προκοπίου Μεγαλομάρτυρα, Θεοδοσίας, Των Αγίων 12 Γυναικών Συγκλητικών, Αντιόχου και Νικοστράτου, Αυδά και Σάββα, Θεοφίλου Αγιορείτου, Αναστασίου του Νέου Ιερομάρτυρα, Προκοπίου δια Χριστόν Σαλού, Προκοπίου Εφορκιστή, Προκοπίου του Ούσια.


 Ὁ Ἅγιος Προκόπιος ὁ Μεγαλομάρτυρας

Ὁ Ἅγιος Προκόπιος, ἔζησε καὶ μεγάλωσε τὰ χρόνια ποὺ αὐτοκράτορας τῶν Ρωμαίων ἦταν ὁ Διοκλητιανός. Ὁ πατέρας του, ὁ Χριστοφόρος, ἦταν εὐσεβὴς ἄνθρωπος, σὲ ἀντίθεση μὲ τὴν μητέρα του ποὺ πίστευε στὰ εἴδωλα. Μετὰ τὸν θάνατο τοῦ πατέρα του, ἡ μητέρα του τὸν πῆγε στὸν αὐτοκράτορα, ὁ ὁποῖος τὸν ἔκανε ἡγεμόνα τῆς πόλης τῶν Ἀλεξανδρέων καὶ τοῦ ἔδωσε ἐντολὴ νὰ καταδιώκει καὶ νὰ βασανίζει τοὺς χριστιανούς.
Ἔτσι ὁ Προκόπιος ξεκίνησε γιὰ τὴν Ἀλεξάνδρεια. Κατὰ τὴν πορεία του ὅμως, ξαφνικὰ ἄρχισαν νὰ πέφτουν ἀστραπὲς καὶ βροντὲς καὶ ταυτόχρονα ἄκουσε φωνὴ νὰ τὸν καλεῖ μὲ τὸ ὄνομά του, ποὺ τὸν ἀπειλοῦσε μὲ θάνατο ἐπειδὴ θὰ κατεδίωκε τοὺς χριστιανοὺς καὶ ταυτόχρονα καὶ τὸν Ἀληθινὸ Θεό. Μετὰ ἀπὸ αὐτὸ τὸ γεγονὸς ὁ Προκόπιος παρακάλεσε Ἐκεῖνον ποὺ τοῦ μιλάει νὰ τοῦ φανερωθεῖ περισσότερο γιὰ νὰ δεῖ ποιὸς εἶναι. Τότε ἐμφανίστηκε μπροστὰ του ἕνας Σταυρὸς ἀπὸ κρύσταλλο καὶ ἀκούστηκε μία φωνὴ νὰ τοῦ λέει: «Ἐγὼ εἶμαι ὁ Ἐσταυρωμένος Υἱὸς τοῦ Θεοῦ». Μετὰ ἀπὸ αὐτὸ τὸ θαῦμα πίστευσε καὶ ἔγινε χριστιανός.
Λίγο ἀργότερα ἐπιστρέφοντας ἀπὸ νικηφόρα ἀποστολὴ κατὰ τῶν Σαρακηνῶν, ἡ μητέρα του προσπάθησε νὰ τὸν πείσει νὰ θυσιάσει στὰ εἴδωλα. Κατάλαβε ὅμως ὅτι εἶχε γίνει χριστιανὸς καὶ τὸν πρόδωσε στὸν αὐτοκράτορα. Ἐκεῖνος διέταξε τὸν ἡγεμόνα τῆς Καισαρείας Οὔλκιο νὰ τὸν ἀνακρίνει. Αὐτὸς τὸν χτύπησε πολὺ μέχρι λιποθυμίας καὶ μετὰ τὸν ἔκλεισε στὴν φυλακή. Μὲ τὴν χάρη τοῦ Κυρίου ὅμως οἱ πληγὲς ἐπουλώθηκαν καὶ ἀπελευθερώθηκε ἀπὸ τὰ δεσμά.
Στὴν συνέχεια ὁδηγήθηκε στὸ ναὸ τῶν εἰδώλων ὅπου μὲ τὴν προσευχή του κατάφερε καὶ συνέτριψε τὰ εἴδωλα. Τὸ θαῦμα αὐτὸ εἶχε ὡς ἀποτέλεσμα νὰ πιστεύσουν σὲ αὐτὸν πολλοὶ, ἀνάμεσά τους καὶ ἡ μητέρα του. Ἀμέσως δόθηκε ἐντολὴ νὰ ἀποκεφαλιστοῦν ὅλοι ὅσοι εἶχαν πιστεύσει. Μετὰ ἀπὸ αὐτό, δόθηκε ἐντολὴ νὰ γίνουν φρικτὰ βασανιστήρια στὸν Προκόπιο. Ὁ Ἅγιος ὑπέμενε μὲ πάρα πολὺ μεγάλη καρτερία ὅλα αὐτὰ καὶ μάλιστα κατάφερνε νὰ τὰ ξεπερνάει μὲ τὴν βοήθεια τοῦ Θεοῦ.
Τέλος δόθηκε ἐντολὴ νὰ τὸν ἀποκεφαλίσουν καὶ ἔτσι παρέλαβε τὸ στεφάνι τῆς αἰωνίου ζωῆς.

Ἀπολυτίκιον. Ἦχος πλ. α’. Τὸν συνάναρχον Λόγον.
Ἀγρευθεὶς οὐρανόθεν πρὸς τὴν εὐσέβειαν, κατηκολούθησας χαίρων ὥσπερ ὁ Παῦλος Χριστῷ, τῶν Μαρτύρων καλλονὴ Μάρτυς Προκόπιε· ὅθεν δυνάμει τοῦ Σταυροῦ, ἀριστεύσας εὐκλεῶς, κατῄσχυνας τὸν Βελίαρ· οὗ τῆς κακίας ἀτρώτους, σῶζε τοὺς πόθῳ σε γεραίροντας.

Κοντάκιον  Ἦχος β’. Τὰ ἄνω ζητῶν.
Τῷ ζήλῳ Χριστοῦ, τῷ θείῳ πυρπολούμενος, καὶ τῇ τοῦ Σταυροῦ, ἰσχύϊ συμφραξάμενος, τῶν ἐχθρῶν τὸ φρύαγμα, καὶ τὸ θράσος καθεῖλες Προκόπιε, καὶ τὴν Ἐκκλησίαν ὕψωσας, τῇ πίστει προκόπτων καὶ φωτίζων ἡμᾶς.

Μεγαλυνάριον.
Κλήσει οὐρανίῳ ἀκολουθῶν, φερωνύμως Μάρτυς, καὶ προκόπτων ἀθλητικῶς, σύμμορφος ἐδείχθης, τοῦ σοὶ καθαροθέντος, Προκόπιε θεόφρον, ἀθλήσας ἄριστα.





Ἡ Ἁγία Θεοδοσία ἡ Μάρτυς μητέρα τοῦ Ἁγίου Προκοπίου

Πρώην εἰδωλολάτρισσα, ἡ ὁποία, ἀπὸ τὰ θαύματα καὶ τὸ μαρτύριο τοῦ γιοῦ της, ἐπέστρεψε στὸν Χριστὸ καὶ μαρτύρησε διὰ ξίφους.





Οἱ Ἁγίες 12 Γυναῖκες Συγκλητικὲς

Οἱ Ἁγίες αὐτές, προσῆλθαν στὸν Χριστιανισμὸ ἀπὸ τὰ θαύματα τοῦ Ἁγίου Προκοπίου καὶ μαρτύρησαν διὰ ξίφους.





Οἱ Ἅγιοι Ἀντίοχος καὶ Νικόστρατος οἱ Τριβούνιοι

Μαρτύρησαν διὰ ξίφους, μαζὶ μὲ τὸν Ἅγιο Προκόπιο.





Οἱ Ἁγίες Ἄβδας (ἢ Αὐδᾶς) καὶ Σάββας οἱ Μάρτυρες

Μαρτύρησαν διὰ ξίφους, μᾶλλον μαζὶ μὲ τὸν Ἅγιο Προκόπιο.





Ὁ Ὅσιος Θεόφιλος ὁ Ἀθωνίτης

Ὁ Ὅσιος αὐτὸς καταγόταν ἀπὸ τὴ Ζίχνη τῆς Μακεδονίας καὶ γεννήθηκε ἀπὸ γονεῖς εὐσεβεῖς καὶ ἐνάρετους. Ἀνατράφηκε δὲ ἀπ’ αὐτούς, σύμφωνα μὲ τὶς ἐπιταγὲς τοῦ Εὐαγγελίου. Στὰ γράμματα ἦταν εὐφυὴς καὶ ἰκανότατος.
Ἔγινε μοναχός, κατόπιν ἱερέας καὶ ἀπὸ τότε περιφερόταν σὲ διάφορους τόπους διδάσκοντας μὲ τὸ παράδειγμά του στοὺς χριστιανοὺς τὸν λόγο τοῦ Θεοῦ.
Τελικὰ τὸ 1548, κατέληξε στὸ Ἅγιον Ὄρος. Ἐκεῖ ἀσκήτευσε στὸ κελὶ τοῦ Ἁγίου Βασιλείου, ποὺ βρίσκεται στὰ ὅρια τῆς Μονῆς Παντοκράτορας.
Ἀπεβίωσε εἰρηνικὰ καὶ τὸ ἅγιο λείψανό του ἀνέβλυσε εὐωδιαστὸ μύρο.

Ἀπολυτίκιον. Ἦχος δ’. Ὁ ὑψωθεῖς ἐν τῷ Σταυρῳ.
Ὡς τοῦ Σωτῆρος γνησιώτατον φίλον, καὶ τῶν ἐν Ἄθῳ εὐωδέστατον κρίνον, καὶ νοητὸν ἀλάβαστρον ὁσίων ἀρετῶν, ἱεροῖς ἐν ᾄσμασιν, εὐφημοῦμέν σε Πάτερ, εἰς ὀσμὴν τῶν μύρων σου, εὐλαβῶς συνδραμόντες, δι’ ὧν εὐφραίνεις πάντοτε ἡμᾶς, τοὺς σὲ τιμῶντας, Θεόφιλε Ὅσιε.

Κοντάκιον. Ἦχος γ’. Ἡ Παρθένος σήμερον.
Τοῖς ἀνθρώποις Κύριος, θέλων γνωρίσαι τρισμάκαρ, ὅτι ἦν ὁ βίος σου, πάνυ εὐάρεστος τούτῳ, ἔδειξε, τὸ λείψανόν σου πηγὴν τῶν μύρων, ἅπαντας, εὐωδιάζον τοὺς προσιόντας· διὰ τοῦτό σε τιμῶμεν, οἱ σοὶ ἱκέται, Θεόφιλε Ὅσιε.

Μεγαλυνάριον.
Πλήρης μυριπνόου πέλων ὀσμῆς, Μυροβλύτα Πάτερ, ὦ Θεόφιλε ἱερέ, λύτρωσαί με πάσης, γηΐνης δυσωδίας, καὶ ἀκαθάρτων ῥῦσαι, παθῶν με δέομαι.





Ὁ Ἅγιος Ἀναστάσιος ὁ νέος Ἱερομάρτυρας

Καταγόταν ἀπὸ ἕνα χωριὸ τῶν Ἰωαννίνων, ποὺ ὀνομαζόταν Ἅγιος Βλάσιος.
Ὁ Ἀναστάσιος ἦταν ἐφημέριος σὲ κάποια ἐκκλησία κοντὰ στὴν Κωνσταντινούπολη. Εἶδε ἀπὸ κοντὰ τὸ μαρτύριο τοῦ παπὰ Κωνσταντίνου τοῦ Ρώσου καὶ ἀπὸ τότε κυριολεκτικὰ τὸν κατέλαβε ὁ πόθος τοῦ μαρτυρίου.
Κάποτε λοιπόν, συνέβη νὰ εἶναι παρὸν στὴν διδασκαλία ὑπὲρ τῆς μωαμεθανικῆς θρησκείας, κάποιου ἐξωμότη ἱερομόναχου, τυφλοῦ, Κύπριου στὴν καταγωγή. Τότε οἱ παρευρισκόμενοι Τοῦρκοι, παρότρυναν καὶ τὸν Ἀναστάσιο νὰ γίνει Τοῦρκος. Ὁ Ἀναστάσιος, ὅταν ἄκουσε αὐτό, ἤλεγξε μὲ θάρρος τὸν γέροντα ἐξωμότη, ἀλλὰ καὶ τὴ μουσουλμανικὴ θρησκεία. Καὶ κατόπιν κήρυξε μπροστὰ σὲ ὅλους τὸ Εὐαγγέλιο τοῦ Χριστοῦ.
Τότε ἀμέσως τὸν ἔσυραν βίαια στὸν κριτή, καταδικάστηκε σὲ θάνατο καὶ ἀποκεφαλίστηκε στὶς 8 Ἰουλίου 1743.





Ὁ Ἅγιος Προκόπιος ὁ διὰ Χριστὸν Σαλός ὁ ἐν Οὐστούζῃ, ὁ θαυματουργὸς

Δὲν ἔχουμε λεπτομέρειες γιὰ τὸν βίο τοῦ Ἁγίου.





Ὁ Ἅγιος Προκόπιος ὁ ἐφορκιστὴς

Ἡ μνήμη τοῦ Ἁγίου αὐτοῦ δὲν συναντᾶται στὸν Συναξαριστὴ τοῦ Ἁγίου Νικόδημου. Ἀναγράφεται στὸ Συναξαριστὴ τοῦ Delehaye ἔτσι:
«Τὴ αὕτη ἡμέρα (Ἰουλίου 8) ἄθλησις τοῦ ἁγίου Προκοπίου τοῦ ἐφορκιστοῦ, τοῦ ἐν Καισαρείᾳ τῆς Παλαιστίνης».
Προφανῶς εἶναι ἄλλος συνώνυμος τοῦ μεγαλομάρτυρα Προκοπίου καὶ πιθανὸν ὁ ἴδιος μὲ αὐτὸν τῆς 22ας Νοεμβρίου.





Ὁ Ἅγιος Προκόπιος ὁ διὰ Χριστὸν Σαλός ἐν Οὔσια Βόλογκντα (Ρῶσος)

Δὲν ἔχουμε λεπτομέρειες γιὰ τὸν βίο τοῦ Ἁγίου.

Μέγας Συναξαριστής