19 Ιουλίου Συναξαριστής

Μακρίνης Οσίας, Δίου Οσίου, των Τεσσάρων Οσίων συνασκητών, Θεοδώρου Σαβαΐτου, Διοκλή Αββά, Γρηγορίου Επισκόπου Πανήδου, Μιχαήλ Οσίου.



Ἡ Ὁσία Μακρίνα Ἀδελφὴ τοῦ Μ. Βασιλείου

Στὴν ἱστορία τοῦ χριστιανισμοῦ λίγες ὑπῆρξαν οἱ γυναικεῖες μορφὲς σὰν τὴν ὑπέρλαμπρη μορφὴ τῆς Ἁγίας Μακρίνας, ποὺ ὁ Θεὸς τὴν εἶχε προικίσει μὲ τὰ μεγαλύτερα πνευματικὰ καὶ σωματικὰ χαρίσματα.
Ἦταν ἡ μεγαλύτερη ἀδελφὴ τοῦ Μεγάλου Βασιλείου καὶ τοῦ Γρηγορίου Νύσσης. Ἀνατράφηκε σύμφωνα μὲ τὶς ἐπιταγὲς τοῦ Εὐαγγελίου, ἀπὸ τὴν εὐσεβεστάτη μητέρα της Ἐμμέλεια. Ὅταν μεγάλωσε, ἀφοσιώθηκε στὴν ἀγαθοεργία καὶ στὴν ἀνατροφὴ τῶν ἀδελφῶν της, ποὺ ἔπαιξε καθοριστικὸ ρόλο στὴ μετέπειτα πνευματική τους πορεία. Ἡ Μακρίνα ἦταν μνηστευμένη, ἀλλὰ ὁ μνηστήρας της πέθανε.
Τότε, μαζὶ μὲ τὴ μητέρα της, ἀποσύρθηκε σὲ γυναικεία μονὴ στὸν Πόντο, κοντὰ στὸν ποταμὸ Ἴρη. Ἐκεῖ κοντὰ μόναζε καὶ ὁ ἀδελφός της, Μ. Βασίλειος. Στὴ μονὴ πέρασε τὴ ζωή της μὲ τὴ μελέτη τῶν Γραφῶν, τὴν προσευχή, καὶ προπάντων μὲ ἀγαθοεργίες. Διότι πάντα εἶχε στὸ μυαλὸ της τὸ λόγο τοῦ Θεοῦ, ποὺ προτρέπει τοὺς ἀνθρώπους, «ἀγαθοεργείν, πλουτεὶν ἐν ἔργοις καλοίς, εὐμεταδότους εἶναι, κοινωνικούς, ἀποθησαυρίζοντας ἑαυτοὺς θεμέλιον καλὸν εἰς τὸ μέλλον, ἴνα ἐπιλάβωνται τῆς αἰωνίου ζωῆς». Δηλαδή, νὰ ἀγαθοεργοῦν, νὰ γίνονται πλούσιοι σὲ καλὰ ἔργα, νὰ δίνουν πρόθυμα καὶ σὲ ἄλλους τὰ ἀγαθά τους, νὰ εἶναι ἁπλοὶ καὶ καταδεκτικοί, καὶ ἔτσι νὰ ἀποταμιεύουν γιὰ τὸν ἑαυτὸ τους στέρεο θεμέλιο στὸ μέλλον, γιὰ νὰ ἀποκτήσουν τὴν αἰώνια ζωή.
Μ’ αὐτὸν τὸν τρόπο καὶ ἡ Ἁγία Μακρίνα ἔζησε καὶ τελείωσε τὴ ζωή της.


Ἀπολυτίκιον. Ἦχος γ’. Τὴν ὡραιότητα.
Σοφίας ἔρωτι, τὸν νοῦν πτερώσασα, κόσμου εὐπάθειαν, ἐμφρόνως ἔλιπες, καὶ ἐνδιαίτημα τερπνὸν ἐγένου θείας ἀγάπης· σὺ γὰρ δι’ ἀσκήσεως, καὶ ἠθῶν τελειότητος, νύμφη ἐχρημάτισας, τοῦ Σωτῆρος περίδοξος· ᾧ πρέσβευε ὑπὲρ τῶν βοώντων· χαίροις Μακρίνα Θεοφόρε.

Κοντάκιον. Ἦχος δ’. Ἐπεφάνης σήμερον.
Ὡς φωτὸς ἀνάπλεως δικαιοσύνης, τύπος θείων πράξεων, καὶ ἀρετῶν μυσταγωγός, ὤφθης τοῖς πίστει βοῶσί σοι· χαίροις Μακρίνα, παρθένων ἀγλάϊσμα.

Μεγαλυνάριον.
Ἤνθησας ἐκ ῥίζης περικλεοῦς, κλέος εὐσεβείας, γεωργοῦσα ἀπὸ παιδός· βίῳ γὰρ ἀμέμπτῳ, καὶ τρόποις ἐναρέτοις, Μακρίνα διαπρέπεις, ὡς καλλιπάρθενος.



Ὁ Ὅσιος Δίος

Καταγόταν ἀπὸ τὴν Ἀντιόχεια τῆς Συρίας, καὶ ἔζησε στὰ χρόνια του μεγάλου Θεοδοσίου. Ἦταν διακεκριμένος γιὰ τὴ θεολογική του πολυμάθεια καὶ γιὰ τὴν ἀνυπόκριτη εὐσέβεια καὶ ἐγκράτεια. Σὲ ἡλικία μάλιστα 35 ἐτῶν, τόσο πολὺ εἶχε ἐξαπλωθεῖ ἡ φήμη τῆς ἀρετῆς του, ποὺ ἀπὸ παντοῦ ἔρχονταν ν’ ἀκούσουν τὶς πολύτιμες συμβουλές του.
Μετὰ ἀπὸ χρόνια, τὸν προσκάλεσε ὁ Πατριάρχης Ἀττικὸς (406 – 425) στὴν Κωνσταντινούπολη καὶ τὸν χειροτόνησε ἱερέα. Τὰ ἱερατικά του καθήκοντα, ἐπετέλεσε μὲ πολὺ ζῆλο καὶ ἀκρίβεια. Ἦταν στοὺς ἐνορίτες του, πρότυπο ἱεροῦ καὶ φιλόστοργου πνευματικοῦ πατέρα καὶ οἰκογενειακοῦ συμβούλου.
Στὴν Κωνσταντινούπολη ἵδρυσε καὶ μοναστήρι. Κάποτε ἀρρώστησε βαριά, ποὺ ἔφτασε μέχρι τὰ πρόθυρα τοῦ θανάτου. Σώθηκε ὅμως ἀπὸ θαῦμα.
Τελικὰ πέθανε εἰρηνικά, ἀφοῦ διατήρησε μέχρι τὴν τελευταία του πνοὴ τὸ πῦρ τῆς εὐσεβείας καὶ τῆς στοργῆς γιὰ τὶς ψυχὲς τοῦ ποιμνίου του.

Ἀπολυτίκιον. Ἦχος δ’. Ταχὺ προκατάλαβε.
Ὁ βίον ἐφάμιλλον, τῇ κλήσει πολιτευθεὶς, τῆς δόξης τοῦ Πνεύματος, πυξίον ὤφθης σεπτόν, Πατὴρ ἡμῶν Ὅσιε· σὺ γὰρ θαυματουργίαις, ἱεραῖς διαπρέπων, ἔνδοξος ἐν Ὁσίοις, φερωνύμως ἐδείχθης. Διό σε ἀνευφημοῦμεν, Δῖε μακάριε.

Κοντάκιον. Ἦχος β’. Τὰ ἄνω ζητῶν.
Ἁγνείᾳ ψυχῆς, ἐνθέως ὁπλισάμενος, καὶ ἄπαυστον εὐχήν, ὡς λόγχην χειρισάμενος, κραταιῶς διέκοψας, τῶν δαιμόνων Δῖε τὰς φάλαγγας, θαυματουργὲ Πατὴρ ἡμῶν, πρεσβεύων ἀπαύστως, ὑπὲρ πάντων ἡμῶν.

Μεγαλυνάριον.
Ἔνδοξος τῇ κλήσει ἀποφανείς, ἔνδοξος ἐν βίῳ, ἐχρημάτισας ἐπὶ γῆς· ὅθεν τῆς ἐνδόξου, τοῦ Λόγου βασιλείας, ἐνδόξως ἠξιώθης, Δῖε πανένδοξε.





Οἱ Ὅσιοι Τέσσερις συνασκητές (κατ’ ἄλλους 40)

Ἀπεβίωσαν εἰρηνικά.





Ὁ Ὅσιος Θεόδωρος ὁ Σαββαΐτης

Ὁ Ὅσιος Θεόδωρος ὁ Σαββαΐτης, ἀπὸ μικρὸς φοίτησε στὰ καλύτερα σχολεῖα τῆς ἐποχῆς του, κάτι ποὺ τὸν ἔκανε νὰ διακριθεῖ ἰδιαίτερα τόσο στὴν ρητορική, ὅσο καὶ στὴν φιλοσοφία.
Σὲ ἡλικία 18 χρονῶν, ἀφοῦ ἔχασε τοὺς δικούς του, ἀναχώρησε γιὰ τοὺς Ἁγίους Τόπους, ὅπου εἶχε μεγάλο πόθο νὰ προσκυνήσει. Μετὰ τὸ προσκύνημα, πῆγε στὴν Λαύρα τοῦ Ἁγίου Σάββα ὅπου κι ἔγινε μοναχός.
Τὰ ἑπόμενα δέκα χρόνια ὁ Θεόδωρος ἀνέπτυξε πάρα πολὺ τόσο τὶς θρησκευτικὲς ὅσο καὶ τὶς θεολογικές του γνώσεις. Ἡ παιδεία καὶ ἡ ἀρετὴ ὅμως τοῦ Ὁσίου, ἔκαναν τὸν Πατριάρχη Ἱεροσολύμων νὰ τὸν κάνει Ἀρχιεπίσκοπο στὴν Ἔδεσσα τῆς Συρίας. Ὁ Θεόδωρος, κάτω ἀπὸ μεγάλη πίεση δέχτηκε νὰ ἀναλάβει.
Ὡς Ἀρχιεπίσκοπος Ἔδεσσας, ἦταν συνέχεια δίπλα στὸ ποίμνιό του, μιλώντας τους γιὰ τὶς ἀλήθειες τοῦ Χριστιανισμοῦ. Πολέμησε τοὺς αἱρετικοὺς Νεστοριανοὺς καὶ τοὺς εἰδωλολάτρες. Ἦταν γι’ αὐτοὺς τὸ μαῦρο πανὶ καὶ γι’ αὐτὸ ἀποφάσισαν νὰ τὸν σκοτώσουν, ὅμως ὡς ἐκ θαύματος οἱ πληρωμένοι δολοφόνοι μόλις ἔβγαλαν τὸ μαχαίρι νὰ σκοτώσουν ἔμειναν παράλυτοι.
Αἰσθανόμενος τὸ τέλος του ὁ Ὅσιος, ἐπέστρεψε στὴν Λαύρα τοῦ Ἁγίου Σάββα, ἀφοῦ προσκύνησε γιὰ τελευταῖα φορὰ τοὺς ἁγίους τόπους.
Ἐκεῖ στὴν Λαύρα, ἀφοῦ χαιρέτησε τοὺς ἀδελφούς του, μετὰ ἀπὸ λίγες μέρες ἀπεβίωσε.

Ἀπολυτίκιον. Ἦχος γ’. Θείας πίστεως.
Δῶρον ἔνθεον, τῇ Ἐκκλησίᾳ, ὡς ἐπλήρωσας, ἐπαγγελίας, φερωνύμως ἀνεδείχθης Θεόδωρε· ἐν ἀρεταῖς γὰρ κοσμήσας τὸν βίον σου, ἱεραρχίας κανὼν ἐχρημάτισας. Πάτερ Ὅσιε, Χριστὸν τὸν Θεὸν ἱκέτευε, δωρήσασθαι ἡμῖν τὸ μέγα ἔλεος.

Κοντάκιον. Ἦχος γ’. Ἡ Παρθένος σήμερον.
Ἡ σεπτή σου ἄσκησις, ἱερωσύνης τῷ φέγγει, ἱερῶς ἠγλάϊσται, τῇ θεϊκῇ προμηθείᾳ· σκεῦος γάρ, τοῦ Παρακλήτου γεγενημένος, ἔβλυσας, τῇ Ἐκκλησίᾳ ζωῆς τὸν λόγον· διὰ τοῦτό σε τιμῶμεν, ὡς Ἱεράρχην, Χριστοῦ Θεόδωρε.

Μεγαλυνάριον.
Χαίροις ἡσυχίας μυσταγωγός, καὶ τῆς Ἐκκλησίας, Ἱεράρχης φωταγωγός· χαίροις τῆς Ἐδέσσης, ὁ μέγας πολιοῦχος, Θεόδωρε τρισμάκαρ, Πατέρων καύχημα.





Ὁ Ὅσιος Ἀββᾶς Διοκλής

Σπούδασε γραμματική, φιλοσοφία καὶ στὰ εἰκοσιοκτώ του χρόνια ἔγινε ἀναχωρητής, μέσα σὲ μία σπηλιά.
Τὸν συνάντησε ὁ συγγραφὲς τοῦ Λαυσαϊκοῦ Ἡρακλείδης καὶ μεταξὺ ἄλλων τὸν ρώτησε: «Πῶς εἶναι δυνατόν, πάτερ, ὁ ἀνθρώπινος νοῦς νὰ βρίσκεται πάντοτε στὰ θεία νοήματα;».
Ὁ Ὅσιος ἀπάντησε: «Καθὼς συνηθίσει ὁ ἄνθρωπος, εἴτε μὲ καλὰ νοήματα εἴτε μὲ κακοὺς συλλογισμούς, ἔτσι καὶ πολιτεύεται».





Ὁ Ἅγιος Γρηγόριος ὁ νέος Ὁμολογητής Ἐπίσκοπος Πανήδου

Ἀναφέρεται στὸν Πατμιακὸ Κώδικα 266, χωρὶς βιογραφικὸ σημείωμα. Πάντως ἔζησε ἐπὶ εἰκονομαχίας καὶ πέθανε ὁμολογώντας τὴν ὀρθὴ πίστη. Ἐπισκοπῆ Πανήδου ὅμως δὲν συναντᾶται πουθενά. Ἴσως νὰ εἶναι Πανιοῦ, ποὺ βρισκόταν στὴν Ἡράκλεια τῆς Θράκης.





Ὁ Ὅσιος Μιχαήλ

Ἡ μνήμη του τιμᾶται σήμερα, σύμφωνα μὲ τὸν Ἱεροσολυμιτικὸ κώδικα 1096 φ. 115.
Ἦταν ἀνεψιὸς τοῦ Θεοδώρου Ἐδέσσης καὶ μοναχὸς τῆς Λαύρας τοῦ Ἁγίου Σάββα.

Μέγας Συναξαριστής