Μικρή Φιλοκαλία - Ιστορίες από το Γεροντικό - Για τη Φιλαργυρία

Ἀββᾶς  Ἀρσένιος

Ο ΑΒΒΑΣ Μάρκος ρώτησε τὸν ἀββᾶ  Ἀρσένιο

     - Εἶναι σωστὸ νὰ μὴν ἔχει κανεὶς στὸ κελί του κάποια ἄνεση; Γιατὶ εἶδα ἕναν ἀδελφὸ ποὺ εἶχε μερικὰ λάχανα καὶ τὰ ξερίζωνε.

Καὶ ὁ ἀββᾶς  Ἀρσένιος τοῦ ἀπάντησε

     - Σωστὸ εἶναι βέβαια, ἀλλὰ ἀνάλογα μὲ τὶς συνήθειες τοῦ καθενός· γιατὶ ἂν κάποιος δὲν ἔχει δύναμη ν᾽ ἀκολουθήσει αὐτὸ τὸν τρόπο ζωῆς, φυτεύει καὶ πάλι ἄλλα.(1)

Ἀββᾶς  Ἀγάθων

ΕΙΠΕ ὁ ἀββᾶς  Ἀγάθων

     - Ποτὲ δὲν ἔδωσα ἐλεημοσύνη, ἀλλὰ οἱ συναλλαγές μου μὲ τοὺς ἀνθρώπους ἦταν ἐλεημοσύνη πρὸς ἐμένα, ἐπειδὴ ἔνοιωθα πὼς τὸ κέρδος τοῦ ἀδελφοῦ μου εἶναι καρποφόρο ἔργο.(2)



Ἀββᾶς῾Ησαΐας

ΤΟΝ ΡΩΤΗΣΑΝ κάποτε

     - Τί εἶναι φιλαργυρία;

Καὶ ἀποκρίθηκε

     - Νὰ μὴν πιστεύεις ὅτι σὲ φροντίζει ὁ Θεός, καὶ νὰ ἀπελπίζεσαι γιὰ τὶς ὑποσχέσεις τοῦ Θεοῦ, καὶ νὰ ἀγαπᾶς τὴν ἐπέκταση.(3)


Μέγας Βασίλειος

ΠΟΙΟΝ ΑΔΙΚΩ, λέει [ὁ πλούσιος], προστατεύοντας αὐτὰ ποὺ μοῦ ἀνήκουν; Πές μου λοιπόν, τί σοῦ ἀνήκει;  Ἀπὸ ποῦ τὰ πῆρες καὶ τὰ ἔφερες στὴ ζωή σου; (...) Δὲν ἦρθες στὸν κόσμο γυμνός; Γυμνὸς δὲν θὰ ἐπιστρέψεις στὴ γῆ; Ποῦ τὰ βρῆκες αὐτὰ ποὺ ἔχεις τώρα;  Ἂν πιστεύεις ὅτι στὰ χάρισε ἡ τύχη εἶσαι ἄθεος, δὲν ἀναγνωρίζεις τὸν δημιουργό, δὲν νοιώθεις εὐγνωμοσύνη γι᾽ αὐτὸν ποὺ στὰ ἔδωσε· ἂν ὅμως παραδέχεσαι ὅτι προέρχονται ἀπ᾽ τὸν Θεό, πές μου γιὰ ποιό λόγο στὰ ἔδωσε; Μήπως εἶναι ἄδικος ὁ Θεὸς καὶ μοιράζει ἂνισα τὰ ἀπαραίτητα γιὰ τὴ ζωή; Γιατί ἐσὺ εἶσαι πλούσιος κι ἐκεῖνος φτωχός;  Ὄχι γι᾽ ἄλλο λόγο παρὰ γιὰ νὰ ἀνταμοιφθεῖς ἐσὺ γιὰ τὴν καλωσύνη καὶ τὴ σωστὴ διαχείριση τῆς περιουσίας, κι ἐκεῖνος γιὰ νὰ κερδίσει τὰ μεγάλα ἔπαθλα τῆς ὑπομονῆς.  Ὅμως ἐσὺ τὰ ἔκρυψες ὅλα στοὺς ἀχόρταγους κόλπους τῆς πλεονεξίας· νομίζεις λοιπὸν ὅτι κανένα δὲν ἀδικεῖς ὅταν τόσους στερεῖς ἀπὸ τὰ ἀγαθὰ αὐτά; Ποιός εἶναι πλεονέκτης;  Ὅποιος δὲν περιορίζεται στὰ ἀπαραίτητα. Ποιός ἅρπαγας;  Ἐκεῖνος ποὺ ἀφαιρεῖ τὴν περιουσία τῶν ἄλλων.  Ἐσὺ δὲν εἶσαι πλεονέκτης; Δὲν εἶσαι ἅρπαγας; Δὲν κρατᾶς γιὰ τὸν ἑαυτό σου ὅσα σοῦ δόθηκαν γιὰ νὰ τὰ διαχειρισθεῖς πρὸς ὄφελος ὅλων; Αὐτὸς ποὺ γδύνει τὸν ντυμένο θὰ ὀνομαστεῖ λωποδύτης ἀλλὰ αὐτὸς ποὺ δὲν ντύνει τὸν γυμνὸ μήπως δὲν ἀξίζει αὐτὴ τὴν ὀνομασία; Τὸ ψωμὶ ποὺ ἀποθηκεύεις εἶναι τοῦ πεινασμένου, τὰ ροῦχα ποὺ συσσωρεύεις εἶναι τοῦ γυμνοῦ, τὰ παπούτσια ποὺ τά ΄χεις καὶ σαπίζουν εἶναι τοῦ ξυπόλυτου, τὰ λεφτὰ ποὺ θάβεις γιὰ νὰ μὴ στὰ κλέψουν εἶναι τοῦ φτωχοῦ. Εἶναι τόσοι αὐτοὶ ποὺ ἀδικεῖς ὅσοι αὐτοὶ ποὺ θὰ μποροῦσες νὰ βοηθήσεις.(4)

Ὅσιος Μάρκος ὁ  Ἀσκητής

ΡΙΖΑ ΟΛΩΝ ΤΩΝ ΚΑΚΩΝ ἔχει ὀνομαστεῖ ἡ φιλαργυρία,(5) ἀλλὰ εἶναι φανερὸ ὅτι ἡ φιλαργυρία ἀποτελεῖται ἀπὸ κενοδοξία καὶ ἡδονή.(6)

ΤΥΦΛΩΝΕΤΑΙ ὁ νοῦς μ΄ αὐτὰ τὰ τρία πάθη, τὴν φιλαργυρία δηλαδή, καὶ τὴν κενοδοξία καὶ τὴν ἡδονή.(7)

Ἅγιος Διάδοχος Φωτικῆς

ΠΡΟΫΠΟΘΕΣΗ καὶ ὁρισμὸς τῆς ἀφιλαργυρίας εἶναι τὸ νὰ θέλει κάποιος νὰ μὴν ἔχει, μὲ τὴν ἴδια ἔνταση ποὺ ὁ ἄλλος θέλει νὰ ἔχει.(8)

 Ἅγιος Μάξιμος ὁ  Ὁμολογητής

 ΤΡΙΑ εἶναι τὰ αἴτια τῆς φιλαργυρίας· ἡ φιληδονία, ἡ κενοδοξία καὶ ἡ ἀπιστία. Χειρότερη ἀπ᾽ τὰ ἄλλα δύο εἶναι ἡ ἀπιστία.(9)

Ο ΦΙΛΗΔΟΝΟΣ ἀγαπάει τὰ χρήματα γιὰ νὰ ἐξασφαλίζει τὶς ἀπολαύσεις του· ὁ κενόδοξος τὰ χρησιμοποιεῖ γιὰ νὰ δοξασθεῖ· ὁ ἄπιστος γιὰ νὰ τὰ συσσωρεύσει καὶ νὰ τὰ φυλάξει ἀπὸ φόβο γιὰ τὴν πείνα, τὰ γηρατειά, τὶς ἀρρώστειες ἢ τὴν ξενιτειά. Κι ἐλπίζει περισσότερο στὰ χρήματά του παρὰ στὸν Θεό, αὐτὸν ποὺ δημιούργησε τὰ πάντα καὶ ποὺ φροντίζει ἀκόμα καὶ γιὰ τὰ πιὸ μικρὰ καὶ ἀσήμαντα ζῶα.(10)

ΤΕΣΣΕΡΕΙΣ ΕΙΝΑΙ ἐκεῖνοι ποὺ ἐνδιαφέρονται γιὰ τὰ χρήματα, οἱ τρεῖς γιὰ τοὺς ὁποίους μιλήσαμε πιὸ πρὶν καὶ ὁ οἰκονομικός. Εἶναι φανερὸ πὼς μόνον αὐτὸς ἐνδιαφέρεται μὲ τὸν σωστὸ τρόπο ἀφοῦ τὸ κάνει γιὰ νὰ μπορεῖ συνεχῶς νὰ τὰ μοιράζει σ᾽ ὅσους ἔχουν ἀνάγκη.(11)

(1) Γεροντικόν, κβ΄

(2) Γεροντικόν, ιζ΄

(3) Γεροντικόν, η΄

(4)  Ὁμιλία εἰς τὸ ρητὸν τοῦ κατὰ Λουκᾶν εὐαγγελίου �καθελῶ μου τὰς ἀποθήκας καὶ μείζονας οἰκοδομήσω� καὶ περὶ πλεονεξίας, 7)

(5) Α΄ Τιμ. 6, 10

(6) Περὶ νόμου πνευματικοῦ, 100

(7)  Ἔνθ. ἀν., 101

(8)  Ὅροι, 4

(9) Περὶ ἀγάπης κεφαλαίων ἑκατοντὰς τρίτη, 17

(10)  Ἔνθ. ἀν., 18

(11)  Ἔνθ. ἀν., 19

 


gerontas.com