30 Μαΐου Συναξαριστής

Ἰσαακίου τοῦ Ὁμολογητοῦ, Ἐμμελείας Ὁσίας, τῶν Ἁγίων Μαρτύρων Ἀφροδισίου, Ἀγαπίου, Εὐσεβίου, Ρωμανοῦ, Τελετίου, Χαραλάμπους καὶ Χριστίνης, Εὔπλου Μάρτυρος, Εὐτυχοῦς Ἱερομάρτυρος, Ναταλίου Μάρτυρος, τῶν Ἁγίων Μαρτύρων Ρωμανοῦ, Τελετίου καὶ τοῦ πλήθους καέντων, Κυπριανοῦ ἐξ Ἀντιοχείας, Βαρλαὰμ Μάρτυρος, Βενανδίου Ὁσίου, Ἡσαΐου καὶ Νικάνορος Ὁσίων, Ἐγκαίνια τοῦ ναοῦ τῆς Ἁγίας Εὐφημίας ἐν Δεξιοκρατιαναῖς.

Ὁ Ὅσιος Ἰσαάκιος ὁ Ὁμολογητής

 

Ὁ Ὅσιος Ἰσαάκιος καταγόταν ἀπὸ τὴν Συρία καὶ ἔζησε κατὰ τοὺς χρόνους τοῦ ἀρειανοῦ αὐτοκράτορα Οὐάλεντος (364-378 μ.Χ.). Μοναχὸς στὴν πατρίδα του, μετέβη στὴν Κωνσταντινούπολη καὶ ἐγκαταστάθηκε σὲ κάποια ἀπὸ τὶς μονὲς αὐτῆς. Διακρινόταν γιὰ τὴ φλογερὴ πίστη καὶ τὴ μαχητικότητά του ἐναντίον καθενὸς ποὺ ἐπιβουλευόταν αὐτήν, ἰδιαίτερα δὲ κατὰ τῶν ἐπικρατούντων αἱρετικῶν Ἀρειανῶν. Μιλώντας πρὸς τοὺς μοναχοὺς καὶ τὰ πλήθη, δὲν δίσταζε νὰ ἐλέγχει καὶ αὐτὸν τὸν αὐτοκράτορα γιὰ τὶς ὑπὲρ τῶν αἱρετικῶν ἀπροκάλυπτες ἐνέργειές του. Τὸ 378 μ.Χ. συνάντησε τὸν Οὐάλεντα, ἐνῶ ἀναχωροῦσε γιὰ τὴν ἐκστρατεία ἐναντίον τῶν Γότθων ποὺ εἰσέβαλαν στὸ Βυζάντιο, καὶ τοῦ εἶπε: «Ἀπόδος ταῖς ποίμναις τοὺς ἀρίστους νομέας καὶ λήψει τὴν νίκην ἀπονητί· εἰ δὲ τούτων μηδὲν δεδρακὼς παρατάξαιο, μαθήσει τῇ πείρᾳ, πῶς σκληρὸν τὸ πρὸς κέντρα λακτίζειν, οὕτω γὰρ ἐπανήξεις καὶ προσαπολέσεις τὴν στρατιάν». Τοῦ ζήτησε δηλαδή, ἐάν ἤθελε νὰ ἐπιστρέψει νικητής, νὰ ἐπαναφέρει ἀπὸ τὴν ἐξορία τοὺς Ἐπισκόπους καὶ νὰ τοὺς ἀποδώσει τὸ ποίμνιό τους, εἰδάλλως θὰ καταστρεφόταν καὶ αὐτὸς καὶ τὸ στράτευμά του. Ὁ Οὐάλης, ὄχι μόνο ἐκώφευσε στοὺς λόγους αὐτοὺς τοῦ Ἰσαακίου, ἀλλὰ ἀπείλησε αὐτὸν ὅτι, ὅταν θὰ ἐπέστρεφε ἀπὸ τὴν ἐκστρατεία, θὰ τὸν θανάτωνε. Ὁ Ἰσαάκιος μὲ δάκρυα στοὺς ὀφθαλμοὺς προσπάθησε νὰ ἐπαναφέρει τὸν αὐτοκράτορα στὴν εὐθεία ὁδό, παρακαλώντας αὐτὸν νὰ ἀνοίξει τὶς
ἐκκλησίες τῶν Ὀρθοδόξων, τὶς ὁποῖες εἶχε κλείσει καὶ νὰ ἐπιστρέψει σὲ αὐτοὺς, ὅσες εἶχε παραδώσει στοὺς Ἀρειανοὺς, διαφορετικὰ θὰ ἡττᾶτο ἀπὸ τοὺς ἀντιπάλους του καὶ θὰ καιγόταν ζωντανός. Ὀργισμένος τότε ὁ αὐτοκράτορας, διέταξε νὰ ρίξουν τὸν Ὅσιο Ἰσαάκιο σὲ παρακείμενη, γεμάτη ἀπὸ ἀγκάθια, φάραγγα. Ἐξερχόμενος, ὅμως, σῶος ἀπὸ τὴ Θεία Χάρη, προσέτρεξε πρὸς τὸν αὐτοκράτορα καὶ ἀφοῦ συγκράτησε τὸ ἄλογο αὐτοῦ ἀπὸ τὰ χαλινάρια, τὸν ἐξόρκιζε νὰ σωφρονισθεῖ πρὸς χάριν τῆς σωτηρίας αὐτοῦ καὶ τοῦ στρατεύματός του. Τότε ὁ Οὐάλης διέταξε τοὺς στρατιῶτες Σατορνίνο καὶ Βίκτορα νὰ συλλάβουν τὸν Ὅσιο Ἰσαάκιο καὶ νὰ τὸν κρατήσουν δέσμιο, μέχρι τῆς ἐπιστροφῆς του, ὁπότε θὰ τὸν θανάτωνε.

Στὶς 9 Αὐγούστου τοῦ 378 μ.Χ., διεξήχθη γύρω ἀπὸ τὴν Ἀδριανούπολη σφοδρὴ μάχη, κατὰ τὴν ὁποία ὁ αὐτοκρατορικὸς στρατὸς κατετροπώθηκε, ἀφοῦ φονεύθηκαν πολλοὶ ἀπὸ τοὺς ἄριστους στρατηγούς του. Ὁ Οὐάλης, καταφεύγοντας ἐντὸς ἀχυρῶνος, γιὰ νὰ σωθεῖ, κάηκε ζωντανός, μαζὶ μὲ τὸν ἀρχιστράτηγό του. Ὅταν ἔγινε γνωστὸ τὸ γεγονὸς αὐτό, ὁ κλῆρος καὶ ὁ λαὸς περιέβαλαν τὸν Ὅσιο Ἰσαάκιο μὲ μεγαλύτερο σεβασμὸ καὶ ὑπόληψη καὶ προσέτρεχαν πρὸς αὐτόν, γιὰ νὰ λάβουν τὴν εὐλογία του, ἀφοῦ δὲ συνέλεξαν χρήματα, οἰκοδόμησαν τὴ μονὴ Δαλμάτων. Ἐκεῖ προσῆλθαν καὶ ἄλλοι μοναχοὶ καὶ ὁ Ὅσιος διῆλθε τὸ βίο του ὡς ἡγούμενος αὐτῆς, ἔχοντας κερδίσει τὴν ἐκτίμηση τοῦ αὐτοκράτορα Θεοδοσίου.

Ὡς ἡγούμενος παρευρέθηκε στὴ Β’ Οἰκουμενικὴ Σύνοδο, ποὺ συνῆλθε στὴν Κωνσταντινούπολη τὸ 381 μ.Χ., συντελώντας τὰ μέγιστα στὴν ἐπιτυχία αὐτῆς. Προαισθανόμενος τὸ τέλος του, ἀφοῦ διόρισε διάδοχό του τὸν Ὅσιο Δαλμάτιο (τιμᾶται 3 Αὐγούστου), κοιμήθηκε μὲ εἰρήνη σὲ βαθὺ γήρας τὸ 383 μ.Χ.

Ἀπολυτίκιο. Ἦχος γ’. Θείας πίστεως.

Τύπος πέφηνας, τῆς ἐγκρατείας, καὶ ἑδραίωμα, τῆς Ἐκκλησίας, Ἰσαάκιε Πατέρων ἀγλάϊσμα· ἐν ἀρεταῖς γὰρ φαιδρύνας τὸν βίον σου, Ὀρθοδοξίας τὸν λόγον ἐτράνωσας. Πάτερ Ὅσιε, Χριστὸν τὸν Θεὸν ἱκέτευε, δωρήσασθαο ἡμῖν τὸ μέγα ἔλεος.

Κοντάκιο. Ἦχος πλ. δ’. Τῇ ὑπερμάχῳ.

Ὡς τῶν Ὁσίων ἀκριβέστατον ὑπόδειγμα· καὶ εὐσεβείας πρακτικώτατον ἐκφάντορα· ἀνυμνοῦμέν σε οἱ δούλοι σου θεοφόρε. Ἀλλ’ ὡς χάριτος τῆς θείας καταγώγιον, ναοὺς ἔργασθαι ἡμᾶς φωτὸς τοῦ Πνεύματος, τοὺς βοῶντάς σοι, χαίροις Πάτερ Ἰσαάκιε.

Μεγαλυνάριο.

Χαίροις Μοναζόντων ὑπογραμμός, καὶ Μονῆς Δαλμάτων, κυβερνήτης ὁ ἀπλανής· χαίροις χαρισμάτων, ταμεῖον θεοβρύτων, Ἰσαάκιε παμμάκαρ, Ἀγγέλων σύσκηνε.

Ἡ Ὁσία Ἐμμελεία

Ἡ Ὁσία Ἐμμελεία καταγόταν ἀπὸ εὐσεβὴ οἰκογένεια τῆς Καισαρείας τῆς Καππαδοκίας. Ὁ πατέρας αὐτῆς ἀναδείχθηκε σὲ Μάρτυρα κατὰ τοὺς τελευταίους διωγμούς. Ὁ βίος τῆς Ἁγίας εἶναι ἡ ἀγαθὴ ρίζα ἀπὸ τὴν ὁποία βλάστησαν γλυκύτατη καρποί, τὰ παιδιά της, τὰ ὁποία ἀνεδείχθησαν ἐξέχοντα μέλη τῆς κοινωνίας καὶ τὰ περισσότερα Ἅγιοι τῆς Ἐκκλησίας, ὅπως ὁ Μέγας Βασίλειος, ὁ Γρηγόριος Νύσσης, ὁ Πέτρος Σεβαστείας, ἡ Μακρίνα καὶ ὁ Ναυκράτιος. Ἀπὸ ἁγία ρίζα προῆλθαν ἁγιασμένοι βλαστοί, δηλαδὴ ἀπὸ ἁγίους γονεῖς προῆλθαν εὐλογημένα καὶ ἅγια τέκνα.

Ἡ Ὁσία Ἐμμελεία δοκίμασε στὴ ζωή της, ὅπως συμβαίνει συνήθως μὲ τοὺς ἐκλεκτούς, πολλὲς θλίψεις. Ὁ θάνατος τῶν γονέων της, πρὶν ἀκόμα νυμφευθεῖ, ὁ θάνατος τοῦ συζύγου της, μόλις γεννήθηκε ὁ υἱός τους Πέτρος καὶ ὁ πρόωρος θάνατος τοῦ υἱοῦ της Ναυκρατίου, ἀλλὰ καὶ τὸ νὰ ἀναθρέψει μόνη της μὲ παιδεία καὶ νουθεσία Κυρίου, ἀπὸ ἕνα σημεῖο καὶ μετά, τὰ τέκνα της, ἦταν μερικὲς ἀπὸ αὐτές. Τὶς ἀντιμετώπισε ὅμως μὲ ὑποδειγματικὴ πίστη, ἀνδρεία καὶ ὑπομονή. Δίδασκε τὰ παιδιά της κυρίως μὲ τὸ παράδειγμά της. Τοὺς ἔδωσε, μαζὶ μὲ τὸ δικό της γάλα, τὸ ἀνόθευτο γάλα τῆς πίστεως καὶ τοὺς δίδαξε τὸ μυστήριο τῆς Ἐκκλησίας.

Τελείωσε τὴ ζωή της ὡς μοναχὴ μὲ ἡγουμένη τὴ θυγατέρα της Ὁσία Μακρίνα.

Οἱ Ἅγιοι Ἀφροδίσιος, Ἀγάπιος, Εὐσέβιος, Ρωμανός, Τελέτιος, Χαράλαμπος καὶ Χριστίνα οἱ Μάρτυρες

Οἱ Ἅγιοι Μάρτυρες Ἀφροδίσιος, Ἀγάπιος, Εὐσέβιος, Ρωμανός, Τελέτιος ἢ Μελέτιος, Χαράλαμπος καὶ Χριστίνα, μαρτύρησαν στὴ  Νικομήδεια, ἀφοῦ τοὺς ἔριξαν στὴν πυρά. Ἡ Σύναξη αὐτῶν ἐτελεῖτο στὸ μαρτύριο τῆς Ἁγίας Εὐφημίας «ἐν τοῖς Πετρίοις».

Ὁ Ἅγιος Εὔπλος ὁ Μάρτυρας

Ὁ Ἅγιος Μάρτυς Εὔπλος μαρτύρησε, ἀφοῦ τὸν τύλιξαν μέσα σὲ δέρμα βοδιοῦ καὶ τὸν άφησαν ἐκτεθειμένο στὸν ἥλιο.

Ὁ Ἅγιος Εὐτυχὴς ὁ Ἱερομάρτυρας

Τὴν μνήμη τοῦ Ἁγίου Ἱερομάρτυρος Εὐτυχοῦς, τιμᾶ ἡ Ἐκκλησία στὶς 24 Αὐγούστου, ὅπου καὶ ὁ βίος του.

Ὁ Ἅγιος Νατάλιος ὁ Μάρτυρας

Ὁ Ἅγιος Μάρτυς Νατάλιος μαρτύρησε διὰ ξίφους.

Οἱ Ἅγιοι Ρωμανός, Τελέτιος καὶ τὸ πλῆθος τῶν ἐν Νικομηδείᾳ Καέντων

Οἱ Ἅγιοι Μάρτυρες Ρωμανὸς καὶ Τελέτιος μαρτύρησαν στὴ Νικομήδεια διὰ ξίφους, μαζὶ μὲ ἄλλους Χριστιανούς, οἱ ὁποίοι κάηκαν.

Ὁ Ἅγιος Κυπριανὸς ὁ ἐξ Ἀντιοχείας

Ὁ Ἅγιος Κυπριανὸς καταγόταν ἀπὸ τὴν Ἀντιόχεια καὶ κοιμήθηκε μὲ εἰρήνη.

Ὁ Ἅγιος Βαρλαὰμ ὁ Μάρτυρας

Ὁ Ἅγιος Μάρτυς Βαρλαὰμ μαρτύρησε στὴν Καισαρεία τῆς Καππαδοκίας. Δεν ἔχουμε περισσότερες λεπτομέρειες γιὰ τὸν βίο τοῦ Ἁγίου.

Ἀπολυτίκιο. Ἦχος γ’. Θείας πίστεως.

Θείας πίστεως, τῇ εἰσηγήσει, φῶς προσέλαβες, θεογνωσίας Ἰωάσαφ Ὁσίων ἀγλάϊσμα· τοῦ Βαρλαὰμ λαμπρυνθεὶς γὰρ τοῖς ῥήμασι, πρὸς ἀρετῶν τὴν ἀκρώρειαν ἔφθασας. Μεθ’ οὗ πρέσβευε, Τριάδι τῇ πανοικτίρμονι, δωρήσασθαι ἡμῖν τὸ μέγα ἔλεος.

Κοντάκιο. Ἦχος δ’. Ἐπεφάνης σήμερον.

Τῆς ζωῆς τὸ τίμιον, λίθον πλουτήσας, Ἰωάσαφ πάνσοφε, διὰ τοῦ θείου Βαρλαάμ, ἀσκητικῶς ἠνδραγάθησας, σὺν τῷ σεπτῷ, μυητῇ καὶ ἀλείπτῃ σου.

Μεγαλυνάριο.

Χαίρετε Ὁσίων δυὰς σεπτή, Πάτερ Ἰωάσαφ καὶ θεόσοφε Βαρλαάμ, οἱ τῆς Παναγίας, Τριάδος παραστάται, ἧ τὰς ἡμῶν δεήσεις, ἀεὶ προσφέρετε.

Ὁ Ὅσιος Βενάνδιος

Ὁ Ὅσιος Βενάνδιος γεννήθηκε στὴ Γαλλία καὶ ἔζησε τὸν 4^ο καὶ 5^ο αἰώνα μ.Χ. Συνδέθηκε πνευματικὰ μὲ τὸν Ὅσιο Καρπάσιο (τιμᾶται 1 Ἰουνίου) καὶ τὸν Ἅγιο Ὀνωράτο (τιμᾶται 16 Ἰανουαρίου) καὶ μαζὶ ξεκίνησαν προσκυνηματικὸ ταξίδι στὰ μοναστήρια τῆς Ἀνατολῆς.

Ὁ Ὅσιος Βενάνδιος κοιμήθηκε μὲ εἰρήνη στὴν Ἑλλάδα.

Οἱ Ὅσιοι Ἡσαΐας καὶ Νικάνωρ ἐκ Ρωσίας

Οἱ Ὅσιοι Ἡσαΐας καὶ Νικάνωρ τῆς Σίγια ἔζησαν στὴ Ρωσία κατὰ τὸν 16^ο καὶ 17^ο αἰώνα μ.Χ. Ἀσκήτεψαν θεοφιλῶς καὶ κοιμήθηκαν μὲ εἰρήνη.

Ἐγκαίνια τοῦ ναοῦ τῆς Ἁγίας Εὐφημίας ἐν Δεξιοκρατιαναῖς

Ἡ ἑορτὴ ἀναφέρεται στὸν Πατμιακὸ Κώδικα 266 καὶ πρόκειται μᾶλλον περὶ ἐγκαινίων ναοῦ πλησίον τοῦ ναοῦ τοῦ Ἁγίου Λαυρεντίου.
Μέγας Συναξαριστής