Γέροντος Παΐσιου του Αγιορείτου Λόγοι Α΄ - Δεύτερο Μέρος - Κεφάλαιο 5 «Η εργασία που γίνεται με ηρεμία και προσευχή αγιάζεται»

Λόγοι Α΄

ΙΕΡΟΝ ΗΣΥΧΑΣΤΗΡΙΟΝ
"ΕΥΑΓΓΕΛΙΣΤΗΣ ΙΩΑΝΝΗΣ Ο ΘΕΟΛΟΓΟΣ"
ΣΟΥΡΩΤΗ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ

Η εργασία που γίνεται με ηρεμία και προσευχή αγιάζεται

- Δεν είναι καλύτερα, Γέροντα, μια δουλειά να γίνη πιο αργά, για να έχει κανής την ηρεμία του;

- Ναι, γιατί, όταν εργάζεται κανείς με ηρεμία, διατηρεί την γαλήνη του και αγιάζει όλη την ημέρα του. Δυστυχώς, δεν έχουμε καταλάβει πως, όταν κάνουμε γρήγορα μια δουλειά, αποκτούμε μια νευρικότητα. Και η εργασία που γίνεται με νευρικότητα δεν είναι αγιασμένη. Σκοπός μας δεν πρέπει να είναι να φτιάξουμε πολλά και να είμαστε όλα αγωνία. Αυτό είναι δαιμονική κατάσταση.

Το εργόχειρο που γίνεται με ηρεμία και προσευχή αγιάζεται και αγιάζει και τους ανθρώπους που το χρησιμοποιούν και έτσι έχει νόημα, όταν η λαϊκοί ζητούν να πάρουν εργόχειρα από μοναχούς για ευλογία. Ενώ εκείνο που γίνεται με βιασύνη και νευρικότητα μεταδίδει αυτήν την δαιμονική κατάσταση και στους άλλους. Η βιαστική δουλειά με την αγωνία είναι στοιχείο πολύ κοσμικών ανθρώπων. Οι ταραγμένες ψυχές που εργάζονται, ταραχή μεταδίδουν και με τα εργόχειρά τους και όχι ευλογία. Πώς επιδρά η κατάσταση του ανθρώπου και στα εργόχειρα που φτιάχνει, και στα ξύλα ακόμη! Φοβερό! Ανάλογο με την κατάσταση στην οποία βρίσκεται ο άνθρωπος όταν φτιάχνη κάτι, είναι και το αποτέλεσμα αν είναι νευριασμένος και θυμώνει και βρίζη, δεν θα έχη ευλογία αυτό που κάνη. Ενώ, αν ψάλλη, λέη την ευχή, αγιάζεται το έργο του. Το ένα είναι δαιμονικό, το άλλο θεϊκό.

Αν κινήστε με ευλάβεια και εργάζεσθε με την προσευχή αγιάζεστε πάντοτε και τα πάντα
αγιάζονται. Όταν έχη κανείς τον νου του στον Θεό, αγιάζει την δουλειά, το εργόχειρό του. Φερ' ειπείν, φτιάχνω ένα κουτί και λέω την ευχή, προσεύχομαι και συγχρόνως εργάζομαι προς δόξαν Θεού. Σκοπός μου δεν είναι να φτιάξω κουτιά και να κάνω γρήγορα, για να φτιάξω πολλά και να είμαι όλο αγωνία. Αυτό είναι δαιμονική κατάσταση. Δεν ήρθαμε γι' αυτό στο Μοναστήρι, ήρθαμε για να αγιασθούμε και να αγιάσουμε και ό,τι κάνουμε. Αυτός
είναι ο λόγος που μερικές φορές νιώθεις σαν μια καλή υπάλληλος στα καθήκοντα, γιατί, όταν τρέχης να τακτοποιήσης τις δουλειές, ξεχνάς να παίρνης και τον Χριστό μαζί σου. Ενώ, αν ξεκινάς με την ευχή, θα νιώθης σαν διακονήτρια του Χριστού. Γι' αυτό βάλε και την ευχή στην δουλειά, για να αγιασθής και εσύ και η δουλειά. Ο Θεός ξέρεις πώς ευλογεί και πόσα αγαθά και τι ευλογίες στέλνει;

- Γέροντα, όταν η δουλειά είναι διανοητική, π.χ. μια μεταφραστική εργασία, πώς είναι δυνατόν να λες την ευχή, ώστε να αγιάζεται η εργασία που κάνεις;

- Όταν η δουλειά είναι διανοητική, αν ο νους σου είναι στον Θεό, τότε η δουλειά αγιάζεται, γιατί ζης μέσα στην ατμόσφαιρα του Θεού, και ας μην μπορής να λες την ευχή. Όταν κανείς έχη πνευματική κατάσταση, πολύ βοηθιέται. Δεν προσπαθεί να καταλάβη τα νοήματα με το μυαλό, αλλά φωτίζεται και τα βρίσκει με θείο φωτισμό.

- Και όταν δεν έχω αυτήν την πνευματική κατάσταση και πρέπη να κάνω μια τέτοια εργασία;

- Τότε θα την κάνης, αλλά να προσεύχεσαι, να ζητάς από τον Θεό να σε φωτίζη. Να κοιτάξης να βοηθηθής, όσο μπορείς, από τα θεία νοήματα και να δουλεύης με ευλάβεια. Να κάνης κάθε μια ώρα, κάθε δυό ώρες, λίγα λεπτά διακοπή και να λες την ευχή.

- Ειδικά, Γέροντα, στην μεταφραστική εργασία έχεις πολλή περίσπαση. Πρέπει να ψάξης λεξικά, να διαβάσης σχόλια...

- Έχω πει και άλλες φορές, αυτό που βοηθάει βασικά στις μεταφράσεις είναι το βίωμα με τους εξαγνισμένους λογισμούς, που κάνουν τον άνθρωπο δοχείο της Χάριτος. Τότε οι θείες ερμηνείες βγαίνουν από τον θείο φωτισμό και όχι από το μυαλό, από το λεξικό και από το μελανοδοχείο. Θέλω να πω ότι στο πρώτο πρέπει να στηριχθή κανείς, το θείο, και όχι στο δεύτερο, το ανθρώπινο.

Με την πολλή μέριμνα ξεχνάει κανείς τον Θεό

- Γέροντα, η μέριμνα απομακρύνει πάντοτε από τον Θεό;

- Κοίταξε να σου πω: Ένα παιδάκι, όταν παίζη και είναι αφοσιωμένο στα παιχνίδια του, ούτε καν καταλαβαίνει, όταν ο πατέρας του είναι δίπλα και το χαϊδεύη. Λίγο αν διακόψη τα παιχνίδια του, τότε θα το καταλάβη. Έτσι και όταν έχουμε μέριμνα, δεν μπορούμε να καταλάβουμε την αγάπη του Θεού. Ο Θεός δίνει και δεν το αισθανόμαστε. Πρόσεξε να μη σπαταλάς τις πολύτιμες δυνάμεις σου σε περιττές μέριμνες και μάταια πράγματα που θα γίνουν όλα σκόνη μια μέρα. Τότε και σωματικά κουράζεσαι και τον νου σου σκορπάς άσκοπα και μετά δίνεις την κούρασή σου με τα χασμουρητά στον Θεό την ώρα της προσευχής, σαν την θυσία που έκανε ο Κάιν. Επόμενο είναι τότε και η εσωτερική σου κατάσταση να είναι κατάσταση “Κάιν”, με άγχος και αναστεναγμούς που θα τα προκαλή το ταγκαλάκι που θα είναι δίπλα σου.

Να μη σπαταλάμε άσκοπα τον καρπό, την ψίχα, των δυνάμεών μας μένουν τα τσόφλια για τον Θεό. Η μέριμνα τραβάει όλο το μεδούλι της καρδιάς και δεν αφήνει τίποτε για τον Χριστό. Αν δης ότι ο νους σου συνέχεια φεύγει και πάει σε δουλειές κ.λπ.. πρέπει να καταλάβης ότι δεν πας καλά και να ανησυχήσης, γιατί έχεις απομακρυνθή από τον Θεό. Να καταλάβης ότι είσαι πιο κοντά στα πράγματα παρά στον Θεό, στην κτίση και όχι στον Κτίστη.

Πολλές φορές, δυστυχώς, μια κοσμική ευχαρίστηση ξεγελάει ακόμη και τον μοναχό, όταν κάνη μια εργασία. Ο άνθρωπος, φυσικά, είναι πλασμένος να κάνη το καλό, γιατί και ο Δημιουργός του είναι καλός. Αλλά ο μοναχός αγωνίζεται από άνθρωπος να γίνη Άγγελος. Γι' αυτό η εργασία του για τα υλικά θα πρέπη να είναι περιορισμένη μόνο στα πιο απαραίτητα, για να εργάζεται στα πνευματικά. Τότε και η χαρά του θα προέρχεται από τους πνευματικούς καρπούς που θα παράγη, θα είναι πνευματική, και θα τρέφεται, αλλά και θα τρέφη πλουσιοπάροχα.

Με την πολλή δουλειά και μέριμνα ξεχνάει κανείς τον Θεό. Έλεγε χαρακτηριστικά ο Παπα-Τύχων (1): “Ο Φαραώ έδινε πολλή δουλειά και πολύ φαγητό στους Ισραηλίτες, για να ξεχάσουν τον Θεό”. Στην εποχή μας ο διάβολος απορρόφησε τους ανθρώπους στην ύλη, στον περισπασμό, δουλειά πολλή, φαΐ πολύ, για να ξεχνούν τον Θεό (2), και έτσι να μην μπορούν -ή μάλλον να μη θέλουν- να αξιοποιήσουν την ελευθερία που τους δίνεται για τον αγιασμό της ψυχής. Ευτυχώς όμως, χωρίς να το θέλη ο διάβολος, βγαίνει και κάτι καλό, δεν ευκαιρούν οι άνθρωποι να αμαρτήσουν όσο θέλουν.


1) Βλ. Γέροντος Παϊσίου Αγιορείτου, Αγιορείται Πατέρες και Αγιορείτικα, Σουρωτή Θεσσαλονίκης 1993, σ. 15-40.
2) Βλ. Εξ. 1, 13-14


συνεχίζεται.......
Μέρος Β΄ Κεφάλαιο 5  « Η πολλή δουλειά και μέριμνα κοσμικοποιούν τον μοναχό»