Σκηνοθετικά εὑρήματα
Γράφει ο Μητροπολίτης Αττικής και Μεγαρίδος Νικόδημος.
Βαρειά ἡ ἀτμόσφαιρα στήν εὐρύτατη αὐλή τῆς ᾿Εκκλησίας τῆς ῾Ελλάδος. ᾿Από τό «καθ᾿ ὑπόθεση χαρισματικό» Κέντρο, τήν καθέδρα τῆς Συνοδικῆς διαποίμανσης, δέν ἐκπέμπεται φῶς ἁγιότητας καί δέσμη ἐλπίδας. ᾿Από τήν εἰδησεογραφία, πού διαχέει ὁ πλαδαρός, ἐνημερωτικός μηχανισμός τῆς Διαρκοῦς ῾Ιερᾶς Συνόδου τῆς ᾿Εκκλησίας τῆς ῾Ελλάδος καί τοῦ ἀνώτατου Διοικητικοῦ ᾿Οργάνου Της, τῆς Συνόδου τῆς ῾Ιεραρχίας, ἀντί γιά διάφανη καί ἐλπιδοφόρα πληροφόρηση, εἰσπράττουμε τήν πικρία καί τήν ἀπογοήτευση. ᾿Από τίς ἀναγραφές, στίς διαδικτυακές σελίδες, τῶν παραγόντων, πού βρίσκονται σέ ἄμεση ἐπαφή μέ τήν ἐπικαιρότητα ἤ πού καταθέτουν τούς προσωπικούς τους προβληματισμούς καί ἀναζητοῦν διαφώτιση, μαθαίνουμε γεγονότα καί συμπεριφορές, πού παγώνουν τίς καρδιές μας καί μᾶς ἐγκλωβίζουν στά σκοτεινά κελιά τῆς ἀπόγνωσης.......
Τολμῶ νά προσθέσω καί μιά ἄλλη, ἐντελῶς πρωτότυπη ποιότητα τῆς τρέ-χουσας πρακτικῆς τῆς ᾿Εκκλησιαστικῆς μας Διοίκησης. Εἶναι ἀποκλειστική ἔμπνευση καί ἀπρόσμενη πρωτοτυπία τοῦ σημερινοῦ προκαθήμενου ῾Ιερώνυμου. Διακινεῖται καί διαπλέκεται κατά τέτοιο τρόπο, πού ἀναρτᾶ στόν πίνακα τῆς δημόσιας, ἡγετικῆς ἄθλησης τό προφίλ τοῦ σεναριογράφου καί τοῦ σκηνοθέτη φτηνῆς θεατρικῆς ἐπιθεώρησης. Μιᾶς θολῆς καί σκοτεινῆς παράστασης, πού δέν ἐντάσσει τά πλάνα της μήτε στή δεοντολογία τῆς ἠθικῆς, μήτε στό χρέος τῆς σοβαρότητας. Παίζει «ἐν οὐ παικτοῖς». Στοχεύει, ἀνεπιτυχῶς, στόν ἐντυπωσιασμό τοῦ τεχνάσματος. Καί προσμετράει ὡς κατόρθωμα τήν ἐξαπάτηση τῆς ἀπέναντι ὄχθης.
***
Πρόσφατα, στίς 9 ᾿Ιανουαρίου 2010, ἡ δημοσιογράφος Μαρία ᾿Αντωνιάδου, πού παρακολουθεῖ, μέ μάτι ἀσκημένο, τίς ἐκκλησιαστικές ἐξελίξεις καί μεταφέρει στήν ἐφημερίδα της, «Τό Βῆμα», ἔγκυρη ἐνημέρωση, δημοσίευσε ἰδιότυπο καί ἰδιόχρωμο ρεπορτάζ, μέ τίτλο «Πόλεμος Βορείων-Νοτίων στήν ῾Ιεραρχία». Διαβάζοντάς το διαπιστώνει ὁ ἀναγνώστης, ὅτι ἡ ἀρθογράφος, ἔμπειρη καί εὑρηματική, δέ στάθηκε σέ μιά ἐπιπόλαιη ἱστόρηση τῶν πρόσφατων ἐκκλησιαστικῶν ἐξελίξεων. Καί δέν ἀρκέστηκε στήν ἀναπαραγωγή κάποιων σοφῶν ἤ ρηχῶν Μητροπολιτικῶν σχολιαστικῶν ἀνακοινώσεων. Διερεύνησε προσεκτικά τίς τάσεις καί τίς ἀντιστάσεις. Τίς συμπεριφορές, πού ἀναρτῶνται, «φαρισαϊκά», στούς φωτισμένους πίνακες τῆς δημοσιότητας. Καί αὐτές, πού ἐπικαλύπτονται μέ τό ἀδιαφανές σκέπαστρο τῆς δολιότητας. Καί, ψάχνοντας, ἀνακάλυψε βαθύ χάσμα. Κενό ἐμπιστοσύνης στήν ὁμήγυρη, πού συγκροτεῖ τό διοικητικό μηχανισμό τῆς ᾿Εκκλησίας τῆς ῾Ελλάδος. Κρυψίνοια καί ἐπιφύλαξη. Αὐτόνομο σχεδιασμό καί στόχους προσωπικῆς ἰδιοτέλειας.
῾Η δημοσιογράφος διείσδυσε στά βάθη τοῦ ρήγματος. Μέτρησε τά ρίχτερ. Καί ἀποτύπωσε τήν ἀναταραχή μέ τήν προσεγμένη διαλεκτική τοῦ δημοσιεύματός της.
Μεταφέρω μερικά, χαρακτηριστικά ἀποσπάσματα·
«...῾Ο ἰδιότυπος “πόλεμος” πού ἔχει ξεσπάσει μεταξύ τῶν συνεργατῶν τοῦ ᾿Αρχιεπισκόπου κ. ῾Ιερωνύμου, παρ᾿ ὅλο πού γιά μεγάλο χρονικό διάστημα παρέμεινε ὑπόγειος, ἔχει ἀρχίσει νά λαμβάνει διαστάσεις καί νά γίνετα πλέον αἰσθητός στά μέλη τῆς ῾Ιεραρχίας, στά κυβερνητικά καί πολιτικά στελέχη τῆς χώρας. ᾿Εγκατεστημένοι στό ἀρχιεπισκοπικό μέγαρο, στήν ὁδό ῾Αγίας Φιλοθέης, στήν Πλάκα, οἱ “Νότιοι” εἶναι πολλαπλῶς ἐνισχυμένοι, ἀφοῦ μεταξύ ἄλλων ἔχουν τή δυνατότητα τῆς καθημερινῆς ἐπαφῆς μέ τόν ᾿Αρχιεπίσκοπο.
Οἱ ἐγκαταβιοῦντες ἐν Κολωνακίῳ, στή Μονή Πετράκη, ὅπου καί τό Συνοδικό Μέγαρο, “Βόρειοι” δείχνουν νά λαμβάνουν ὅλες τίς ἐπώδυνες ἀποφάσεις, οἱ ὁποῖες τούς φέρνουν σέ δύσκολη θέση.
...Στήν ῾Αγίας Φιλοθέης τό κλίμα μεταξύ τῶν συνεργατῶν τοῦ ᾿Αρχιεπισκόπου δείχνει ἀπόλυτα ἁρμονικό... Παλιοί φίλοι καί συνεργάτες του στή Μητρόπολη Θηβῶν καί Λεβαδείας, πέρασαν μαζί μέ τόν κ. ῾Ιερώνυμο ὅλες τίς δύσκολες στιγμές, ὅπως τήν ἀποτυχημένη ἀπόπειρα νά ἐκλεγεῖ τό 1998 ᾿Αρχιεπίσκοπος ᾿Αθηνῶν καί Πάσης ῾Ελλάδος στή μάχη κατά τοῦ μακαριστοῦ ᾿Αρχιεπισκόπου Χριστόδουλου...
῞Ολοι τηροῦν χαμηλούς τόνους, ἀποφεύγουν νά ἐκτίθενται καί καλλιεργοῦν τό προφίλ τῆς συναίνεσης καί τοῦ διαλόγου. ῞Ολες οἱ ἀποφάσεις καί οἱ κινήσεις ἐκπηγάζουν ἀπό τήν ῾Αγίας Φιλοθέης καί δέν εἶναι λίγες οἱ φορές πού οἱ “Βόρειοι” δέν γνωρίζουν τί... ποιοῦν οἱ “ Νότιοι” ...
Χαρακτηριστικά εἶναι τά ὅσα συνέβησαν μέ τήν πρόσληψη τῶν ἐκκλησιαστικῶν ὑπαλλήλων μέσω ΑΣΕΠ καθώς ὁ ὑπουργός ᾿Εσωτερικῶν κ. ᾿Ι. Ραγκούσης δήλωσε ὅτι ἐπικοινώνησε μέ τόν ᾿Αρχιεπίσκοπο καί ἡ ᾿Εκκλησία ἀποδέ-χεται τίς ἀποφάσεις του. Εἶχε προηγηθεῖ ἡ μεσολάβηση τῶν “ Νοτίων” , ἡ ὁποία προκάλεσε τήν μήνιν τῶν “ Βορείων” πού τούς χαρακτήρισαν ἐνδοτικούς...».
***
῾Ομολογῶ, ὅτι, μέ τήν πρώτη ἀνάγνωση αὐτοῦ τοῦ ἄρθρου, δέν πείστηκα, ὅτι ἀνάμεσα στό Συνοδικό ἐπιτελεῖο, πού ἑδρεύει στή Μονή Πετράκη καί στόν ἀρχιεπισκοπικό ὅμιλο, πού διακινεῖται καί δρᾶ στό Μέγαρο τῆς ὁδοῦ ῾Αγίας Φιλοθέης ὑπάρχει τέτοια διάσταση ἀπόψεων καί ἐπιδιώξεων, πού καθιστᾶ τή συνεργασία προβληματική καί ἀτελέσφορη.
῞Οταν, ὅμως, μέ ὑπόβαθρο αὐτή τήν ἀφυπνιστική ἤ, ἔστω, πειρασμική ἐκτίμηση, ξανάφερα στό καντράν τῆς προσοχῆς μου καί τῆς ἀνάλυσής μου ὅλη τήν ἁλυσίδα τῶν πρόσφατων, ὑπόγειων καί ἐπίγειων, συναγωνιστικῶν καί ἀνταγωνιστικῶν χειρισμῶν τῶν δυό ἐπιτελικῶν ὁμάδων, διαπίστωσα, ὅτι ἡ δημοσιογράφος ᾿Αντωνιάδου κάνει σωστές ἐκτιμήσεις καί ὅτι φωτογραφίζει, μέ ἀκρίβεια, τήν ἀσυμβατότητα τῶν χειρισμῶν
***
Γιά νά βοηθήσω τόν ἀναγνώστη μου στήν προσέγγιση τῆς σύγχρονης αὐτῆς ἱστορικῆς ἀνωμαλίας, θά ἀναφερθῶ σέ κάποια συγκεκριμένα γεγονότα.
Τό πρῶτο ἀπό αὐτά·
Στίς 2 Νοεμβρίου τοῦ 2009, ἡμέρα Δευτέρα, ὁ ᾿Αρχιεπίσκοπος ᾿Ιερώνυμος ἐπισκέφθηκε τόν πρωθυπουργό Γεώργιο Παπανδρέου, στό Μέγαρο Μαξίμου. Σύμφωνα μέ τίς πληροφορίες, πού δόθηκαν στή δημοσιότητα, ἡ συνομιλία τους ἦταν μακρά καί γόνιμη. ᾿Αναζήτησαν διαύλους συνεργασίας καί σχεδίασαν τήν ἀπό κοινοῦ μελέτη τῶν ἀσαφειῶν καί τῶν διαφοροποιημένων ὁραματισμῶν, πού σκοτίζουν τό κλίμα καί στήνουν τούς φράκτες τῶν ἐπιφυλάξεων καί τῶν ἀνταγωνισμῶν. ῞Ορισαν, κοινό στόχο, τήν ἐξυπηρέτηση τοῦ λαοῦ. Τό ἀνέβασμα τῆς μορφωτικῆς καί τῆς πολιτιστικῆς του στάθμης. Καί τή γνήσια καί ἀποτελεσματική συμπαράσταση κατά τίς ὧρες τῆς περιπέτειας καί τῆς ὀδύνης.
Μετά ἀπό δυό μέρες, στίς 4 Νοεμβρίου (εἶναι γνωστό αὐτό), ὁ ᾿Αρχιεπίσκοπος ῾Ιερώνυμος, μέ μακρά ἀγόρευσή του, ἐνημέρωσε ὅλα τά μέλη τῆς Διαρκοῦς ῾Ιερᾶς Συνόδου γιά τό διάλογο, πού εἶχε μέ τόν Πρωθυπουργό καί γιά τά προβλήματα, πού ἔβαλαν ἀπό κοινοῦ, στήν τροχιά τῆς μελέτης καί τῆς ἐπίλυσης.
῎Αν τά εἶπε ὅλα ἤ ἄν ἀπόκρυψε κάποια κεφάλαια τῶν συνεννοήσεων, δέν μπορῶ νά τό γνωρίζω. Ξέροντας τήν προτίμηση τοῦ ῾Ιερώνυμου στό σκοτεινό παιχνίδι τῆς ἴντριγκας, τολμῶ νά ὑπολογίζω, ὅτι δέν ξεδίπλωσε, μπροστά στά μέλη τῆς Διαρκοῦς ῾Ιερᾶς Συνόδου, ὅλο τό κουβάρι τῶν παραχωρήσεων ἤ τῶν ἀπαιτήσεων, πού ἀπόθεσε στό τραπέζι τοῦ Πρωθυπουργοῦ. ῾Η εἰδησεογραφία-σκόπιμα ἤ λαθεμένα-μετάφερε τό «καλό κλίμα» καί κάποια πλάνα ἀπό τίς ἀμοιβαῖες φιλοφρονήσεις τῶν δυό συνομιλητῶν, σέ κάθε γωνιά τῆς ἑλληνικῆς πατρίδας. Και ὑπογράμμισε τό ἐλπιδοφόρο σύνθημα, ὅτι ἀπο δῶ καί πέρα, ὅλα θά πᾶνε καλά. ᾿Εκκλησία καί Πολιτεία θά δώσουν τά χέρια σέ συνεργασία καί κατανόηση. Καί ὁ λαός θά χαρεῖ τίς ἡλιόλουστες μέρες τῆς «κοινωνίας» καί τῆς πολιτιστικῆς ἀναβάθμισης.
῾Ωστόσο, πρίν δύσει ἡ μέρα, ὁ ὁρίζοντας σκοτείνιασε ἀπότομα καί ἀπειλητικά. ᾿Αστραπές καί βροντές καί κεραυνοί, πού ἐκπέμφθηκαν καί πυροδοτήθηκαν ἀπό τούς... «Βόρειους», σκόρπισαν τόν τρόμο.
Τό ἐπιτελεῖο τῶν οἰκονομικῶν, τμῆμα τοῦ «βόρειου» συγκροτήματος, ἀνάστατο καί ἀκράτητο, μέ ἐπικεφαλῆς τά δυό δυναμικά στελέχη του, τόν πρόεδρο τῆς ᾿Εκκλησιαστικῆς Κεντρικῆς ῾Υπηρεσίας Οἰκονομικῶν, Μητροπολίτη ᾿Ιωαννίνων Θεόκλητο καί τόν Γενικό Διευθυντή κ. ᾿Αντώνιο Ζαμπέλη, ἀντέδρασαν δυναμικά. Διαμαρτυρήθηκαν. Φώναξαν. Στιγμάτισαν τούς παράγοντες τῆς Πολιτείας, πού-ὅπως δήλωσαν-κατασπατάλησαν τά οἰκονομικά ἀποθέματα τοῦ Κράτους, τόν ἱδρώτα καί τό αἷμα τοῦ λαοῦ καί τώρα ζητοῦν νά ἁρπάξουν καί ὅ,τι ἀπέμεινε ἀπό τήν περιουσία τῆς ᾿Εκκλησίας.
῾Ο προκαθήμενος ῾Ιερώνυμος, Πρόεδρος τῆς ῾Ιερᾶς Συνόδου, πού παρακολουθεῖ καί ἐλέγχει τίς δραστηριότητες ὅλων τῶν Συνοδικῶν ᾿Επιτροπῶν, σά νά μήν ἄκουγε, σά νά μήν ἔβλεπε. Οὔτε μπλοκάρισε τήν ἐξέγερση τῶν «ὑποτακτικῶν» του, οὔτε τήν υἱοθέτησε. Σά νά μήν τόν ἀφοροῦσε τό κύμα τῆς ἀντίδρασης. Δέν ἅπλωσε τό χέρι, νά προσυπογράψει τίς διαμαρτυρίες τους. Οὔτε κάλεσε τά μέλη τῆς Διαρκοῦς ῾Ιερᾶς Συνόδου σέ ἔκτακτη διάσκεψη, γιά νά μελετήσει τίς ἀπρόοπτες(;;;) ἐξελίξεις καί νά ἐπιβάλει τήν τάξη. Καί ὄχι μόνο αὐτό. ᾿Από τότε, ἴσαμε σήμερα, δέν προέκυψε καμμιά δήλωση τοῦ κ. ῾Ιερώνυμου, ὅτι μετά τή δυναμική διαμαρτυρία τῶν «βόρειων» ἐπιτελῶν του, ἐπικοινώνησε, προσωπικά, μέ τόν ἁρμόδιο ῾Υπουργό, γιά νά ζητήσει ἐξηγήσεις καί νά προτείνει συμβιβαστική ἐπίλυση τῆς διαφορᾶς. ῎Εμεινε σέ διακριτική ἀπόσυρση. Καί ἄφησε ἀνοιχτό τό γήπεδο τοῦ ἀγώνα καί τῆς διαμαρτυρίας στήν ὁμάδα «τῶν Βόρειων» στά ἐξημμένα στελέχη τῆς Κεντρικῆς ῾Υπηρεσίας τῶν Οἰκονομικῶν.
Τήν ἑπόμενη μέρα, στίς 5 Νοεμβρίου γράφτηκε μιά εὐρύτατη ἐπιστολή, πού ἡ ὁμάδα διαμαρτυρίας τήν ἔδωσε στά χέρια τοῦ ῾Υπουργοῦ τῶν Οἰκονομικῶν. Ποιός τή συνέταξε αὐτή τήν ἐπιστολή, δέν εἶναι γνωστό. Οὔτε ποιά διοικητική ᾿Αρχή τῆς ᾿Εκκλησίας τήν ἐνέκρινε καί ἀνέλαβε τήν εὐθύνη τῆς ἀποστολῆς της. Τήν ὑπογράφει μόνο ὁ ᾿Αρχιγραμματέας τῆς ῾Ιερᾶς Συνόδου. ᾿Αλλά, χωρίς νά δηλώνεται, ὅτι ὑπογράφει κατ᾿ ἐντολή τοῦ Προέδρου τοῦ Συνοδικοῦ Σώματος.
***
Καί τό ἐρώτημα μένει. Καί, μάλιστα, περισσότερο φορτισμένο μέ προβληματισμό. ῾Ο ᾿Αρχιεπίσκοπος κρατοῦσε γερά τή ράβδο τῆς ἀρχιεπισκοπικῆς ἐξουσίας; ῎Η τοῦ τήν εἶχαν ἁρπάσει ἀπό τά χέρια; Μετεῖχε ἤ δέ μετεῖχε σ᾿ αὐτή τή διαμαρτυρία; Τή σχεδίασε ὁ ἴδιος ἤ τοῦ τή σχεδιάσαν καί τοῦ τήν ἐπέβαλαν οἱ «Βόρειοι» ἐπιτελεῖς του;
Ἤ, μήπως, μέ ὅλη αὐτή τή σκηνοθεσία, ὁ κ. ῾Ιερώνυμος ἔπαιζε θέατρο; Μήπως ἔστελνε διάφορο μήνυμα στήν κάθε πτέρυγα; Στόν Πρωθυπουργό καί στήν ὑπουργική συνοδεία του, τή διαβεβαίωση, ὅτι θά συμπορεύεται μαζί τους καί ὅτι θά εἶναι ἕτοιμος, σέ κάθε στιγμή, νά ἀδειάζει μπροστά στά πόδια τους ὅλα τά ταμεῖα τῆς ᾿Εκκλησίας(!!). Καί, στούς ἀπορημένους καί ἀναστατωμένους Μητροπολῖτες, τό μυστικό μήνυμα, ὅτι θά περιοριστεῖ στήν ἐποχιακή ὑποχώρηση καί ἀποδοχή τῆς αὐξημένης φορολογίας καί ὅτι ἀπό δῶ καί πέρα θά ἀντιστέκεται καί δέ θά ἐπιτρέπει τήν περαιτέρω ἀλόγιστη διαρπαγή(!!).
Τό ἐρώτημα σφηνώθηκε στό λογισμό ὅλων ἐκείνων, πού γνωρίζουν τό δόλιο καί ὑστερόβουλο περπάτημα τοῦ ἀρβανίτη ῾Ιερώνυμου. ᾿Αλλά δέν ἀπαντήθηκε καί δέν ἀποσαφηνίστηκε.
***
Θά προσπεράσω τίς ἐξεγέρσεις καί τίς ἀναδιπλώσεις, πού ἐκδηλώθηκαν, κατά τή ροή τοῦ Νοεμβρίου καί τοῦ Δεκεμβρίου. Καί θά σταματήσω στό δεύτερο γεγονός, πού προβληματίζει καί γεμίζει τήν ἀτμόσφαιρα μέ σύννεφα ἀνησυχίας.
Μέ τήν ἀνατολή τοῦ καινούργιου χρόνου καί πρίν ὁλοκληρωθεῖ ἡ διαδικασία τῶν εὐχετηρίων καί τῶν γιορταστικῶν ἀσπασμῶν, σημειώθηκε μιά νέα ἀνάφλεξη τῆς διαμάχης-σκόπιμη ἤ πλασματική-πού ἔπνιξε τό γιορταστικό χαμόγελο τῆς καινούργιας χρονιᾶς. Στίς 13 ᾿Ιανουαρίου ἄρχισαν τά δαγκώματα τῆς νέας χρονιᾶς. Στό Συνοδικό Μέγαρο πραγματοποίησε ἡ Διαρκής ῾Ιερά Σύνοδος, τήν τελευταία της συνεδρίαση τοῦ μηνός ᾿Ιανουαρίου τοῦ 2010. Καί, ἀμέσως μετά τήν ὁλοκλήρωση τῆς Συνοδικῆς Συνεδρίας, ὁ γενικός διευθυντής τῆς οἰκονομικῆς ὑπηρεσίας κ. Α. Ζαμπέλης ἐμφανίστηκε μπροστά στούς δημοσιογράφους καί ἐξαπέλυσε σφοδρή ἐπίθεση ἐνάντια στή διοίκηση τῆς ᾿Εθνικῆς Τράπεζας τῆς ῾Ελλάδος, ἡ ὁποία, ὑπό τή σκιά καί τήν προστασία τοῦ Νόμου, πού ἐκδόθηκε τόν περασμένο Μάρτιο, ἀρνεῖται νά χορηγήσει τά νόμιμα μερίσματα στούς κατόχους τῶν μετοχῶν της, μεταξύ τῶν ὁποίων εἶναι καί ἡ ᾿Εκκλησία τῆς ῾Ελλάδος.
Τό περιεχόμενο τῆς συνέντευξης καί ὁ τόνος τοῦ ἐκπροσώπου τῆς ᾿Εκκλησίας τῆς ῾Ελλάδος δημιούργησαν ἀτμόσφαιρα βαρειά. Περισσότερο ἀπό φορτισμένη. ῾Η κριτική σκληρή. ῾Η ἀπαίτηση ἀδιαπραγμάτευτη. Καί τό μήνυμα, πού προσπερνοῦσε τούς ἐκκλησιαστικούς χώρους καί περνοῦσε σέ ἄλλες ὁμάδες μετόχων τῆς ᾿Εθνικῆς Τράπεζας, κινώντας τους σέ διαμαρτυρίες καί σέ διεκδικήσεις, πάγωνε τό κύκλωμα τῶν κατεστημένων διαχειριστῶν καί τῶν κυβερνητικῶν ἐκπροσώπων καί προκαλοῦσε τήν ἀντεπίθεση.
Μεταφέρω ἕνα ἀπόσπασμα ἀπό τό ρεπορτάζ τῆς ἐφημερίδας «Κόσμος τοῦ ᾿Επενδυτή», τῆς 16ης ᾿Ιανουαρίου 2010· «῾Ο τρόπος χειρισμοῦ ἀπό τήν ᾿Εκκλησία τῆς ὑπόθεσης τῶν μετοχῶν της στήν ᾿Εθνική Τράπεζα ἔχει προκαλέσει τήν ἔντονη δυσφορία τῆς κυβέρνησης. Τό ἀρνητικό κλίμα πού ἔχει δημιουργηθεῖ δυναμιτίζει τίς σχέσεις τῶν δύο πλευρῶν ἐν ὄψει τοῦ διαλόγου. Ζητούμενο πλέον τό ἄν θά ὑπάρξει κλιμάκωση ἤ θά ἐπικρατήσει ἡ νηφαλιότητα.
Εἰδικότερα, ἡ κίνηση πού σημειώθηκε τήν περασμένη Τετάρτη μετά τό τέλος τῆς συνεδρίας τῆς Διαρκοῦς ῾Ιερᾶς Συνόδου, ὅταν παρουσιάσθηκαν οἱ θέσεις τῆς ᾿Εκκλησίας, αἰφνιδίασε τήν κυβέρνηση. ᾿Εκ πρώτης ὄψεως ἔμοιαζε σάν μιά ἀπάντηση στόν ἐπίσης αἰφνίδιο τρόπο μέ τόν ὁποῖο εἶχε βγεῖ πρός τά ἔξω τό ζήτημα τῆς φορολόγησης τῆς ᾿Εκκλησίας. Καί δέν εἶναι τυχαῖο πώς, παρ᾿ ὅτι πρόκειται γιά μιά ἀσυνήθιστη συμπεριφορά, ἐντούτοις συνάντησε τήν ἐπιδοκιμασία ἀρκετῶν ἀρχιερέων. Καί αὐτό γιά δυό λόγους. Πρῶτον, γιατί δόθηκε τό μήνυμα, ὅτι ἡ παθητικότητα παίρνει τέλος, δεύτερον γιατί ἀσκήθηκε μιά ἔμμεση πίεση, πίσω ἀπό τήν ὁποία κρύβονται ζωτικά γιά τήν εὐρωστία της συμφέροντα».
***
Στήν ἐξελικτική αὐτή διεργασία ὑπάρχει κάτι τό παράδοξο.
Τό σχέδιο δράσης, πού διαμόρφωσαν οἱ ἡγετικοί παράγοντες τῆς Οἰκονομικῆς ῾Υπηρεσίας τῆς ᾿Εκκλησίας, καθώς καί τό κείμενο τῆς διαμαρτυρίας, γιά τήν κατακράτηση τῶν μερισμάτων ἀπό τήν ᾿Εθνική Τράπεζα, ὑποβλήθηκαν στή Διαρκή ῾Ιερά Σύνοδο, μόλις κατά τή μέρα, πού ἐπρόκειτο νά τεθοῦν σέ ἐφαρμογή. Καί ἡ Σύνοδος δέν τοῦ ἔδωσε τήν προτεραιότητα τοῦ ἐπείγοντος. ᾿Ασχολήθηκε μέ ὅλα τά θέματα, πού ἦταν ἀναρτημένα στήν ἡμερήσια διάταξή της καί μετά ἔφερε γιά συζήτηση τίς ἀνησυχίες καί τίς προτάσεις τῆς ῾Υπηρεσίας τῶν Οἰκονομικῶν.
Στό Δελτίο, πού συνήθως ἐκδίδει ἡ Διαρκής ᾿Ιερά Σύνοδος, μετά ἀπό κάθε συνεδρίασή της καί πού φέρει τήν ἡμερομηνία 13 ᾿Ιανουαρίου 2010, δηλαδή τῆς μέρας, πού παραχωρήθηκε στούς δημοσιογράφους ἠ συνέντευξη τοῦ Ζαμπέλη, συναντοῦμε, ἐντελῶς τελευταῖο, τόν προβληματισμό γιά τήν ἐπικείμενη Γενική Συνέλευση τῶν μετόχων τῆς ᾿Εθνικῆς Τράπεζας καί γιά τό περιεχόμενο τῆς σχετικῆς ἔκθεσης τοῦ κ. Ζαμπέλη.
Διαβάζουμε·
«῾Η Διαρκής ῾Ιερά Σύνοδος ἀφοῦ ἐνημερώθηκε ἀπό τήν Διεύθυνση τῆς ᾿Εκκλησιαστικῆς Κεντρικῆς Οἰκονομικῆς ῾Υπηρεσίας, μέ τό ἀπό 13 ᾿Ιανουαρίου ὑπόμνημά της, ἀποφάσισε νά ἀποσταλεῖ τοῦτο στόν καθ᾿ ὕλην ἁρμόδιο ῾Υπουργό κ. Γεώργιο Παπακωνσταντίνου, ὑπογραμμίζοντας ὅτι ἡ ῾Εκκλησιαστική Κεντρική Οἰκονομική ῾Υπηρεσία, ὡς ἕνας ἐκ τῶν μετόχων τῆς ᾿Εθνικῆς Τραπέζης, ζητᾶ νά ἐκπροσωπεῖται στό Διοικητικό Συμβούλιο τῆς ᾿Εθνικῆς Τραπέζης διά τοῦ Διευθυντοῦ της, μέ σκοπό τήν ἐνημέρωση τῶν ἑταιρικῶν θεμάτων τῆς Τραπέζης, ἐφ᾿ ὅσον τά ἔσοδα ἀπό τά μερίσματά Της καλύπτουν τό μεγαλύτερο μέρος τῶν ἐξόδων λειτουργίας της». ῾Η διατύπωση τῆς Συνοδικῆς ἀπόφασης προσδιορίζει, ὡς μοναδική κίνηση ἀντιμετώπισης τοῦ προβλήματος, τήν ὑποβολή τῆς ἀναφορᾶς τῆς Κεντρικῆς Οἰκονομικῆς ῾Υπηρεσίας στόν ἁρμόδιο ῾Υπουργό τῶν Οἰκονομικῶν.
῾Ωστόσο, ἀμέσως μετά τή λήξη τῆς Συνοδικῆς Συνεδρίας καί μέσα στό ἴδιο τό Συνοδικό Μέγαρο, ὁ διευθυντής τῆς ἐκκλησιαστικῆς Οἰκονομικῆς ῾Υπηρεσίας κ. ᾿Αντώνιος Ζαμπέλης ἐμφανίστηκε μπροστά στούς δημοσιογράφους καί παραχώρησε συνέντευξη, κλονίζοντας τό ἤπιο κλίμα τῶν σχέσεων ᾿Αρχιεπισκόπου ῾Ιερώνυμου καί Πρωθυπουργοῦ Παπανδρέου καί προκαλώντας ἰσχυρές ἀντιδράσεις στά στελέχη τῆς ᾿Εθνικῆς Τράπεζας τῆς ῾Ελλάδος.
Νά προχώρησε στήν ἐνέργεια αὐτή ὁ κ. Ζαμπέλης, δίχως νά ἔχει τήν ἔγκριση τοῦ κ. ῾Ιερώνυμου; Μοιάζει ἀπίθανο. Νά εἶχε πραγματοποιηθεῖ ἡ συνεννόηση καί νά εἶχε δοθεῖ, ἐκ τῶν προτέρων, ἡ ἄδεια, γιά πυροδότηση ὀξύτατης ἀντίδρασης καί νά εἶχε ἀποκρυβεῖ ἡ μεθόδευση ἀπό τά ὑπεύθυνα καί ἁρμόδια μέλη τῆς Διαρκοῦς ῾Ιερᾶς Συνόδου; Μπορεῖ νά τό θεωρήσει κανείς ὡς πιθανό, ἀλλά ἀπό τά κείμενα καί ἀπό τίς προφορικές ἀνακοινώσεις δέν προκύπτει ἡ ἐπαλήθευση. Τό μόνο, πού μπορεῖ νά ὑπογραμμίσει κανείς, εἶναι ὅτι στήν ὅλη ὑπόθεση ὑπάρχουν κενά. ᾿Απορίες καί ἐρωτήματα.
***
Αὐτά τά ἐρωτήματα καί ὅσα ἄλλα ἡ περαιτέρω ἐπεξεργασία τῶν περιστατικῶν ἐκδιπλώνει μπροστά μας, μᾶς χειραγωγοῦν σέ κάποιες διαπιστώσεις καί σέ κάποιες ἐκτιμήσεις, πού προσφέρονται νά ἑρμηνεύουν ἕνα κρυφό σχεδιασμό τοῦ Προκαθήμενου τῆς ᾿Εκκλησίας τῆς ῾Ελλάδος καί κάποιων συνεργατῶν του. Μπορεῖ, ὅμως, νά ἀντανακλοῦν καί ὁράματα καί μυστικές ἐπιθυμίες, κάποιων ἰδιοτελῶν δορυφόρων, πού-κατά τήν ἐπεξειργασμένη ἐθιμική ἀναστροφή τους-προβάλλουν ἕνα προφίλ ἀνιδιοτέλειας καί ἀξιοπρεποῦς, θυσιαστικῆς προσφορᾶς στή Μητέρα ᾿Εκκλησία, ἐνῶ στό μυστικό θυλάκιο τοῦ κρανίου τους δουλεύει ὁ μηχανισμός τῆς ἀξιοποίησης τῶν εὐκαιριῶν γιά ἀποδοτικότερη ἀναρρίχηση.
Εἶμαι ἀποφασισμένος νά μήν ἀσχοληθῶ μέ τίς προθέσεις τῶν ἀνθρώπων, πού στρατεύονται ἤ πού συναγελάζονται στήν αὐλή τοῦ κ. ῾Ιερώνυμου.
Στήν παροῦσα συνάφεια, θά καταθέσω, μόνο, τίς ἁπλές ὑποψίες μου ἤ τίς κάποιες ἐνδείξεις μου, γιά τίς περίεργες ἀντιφατικότητες τῆς συμπεριφορᾶς τοῦ κ. ῾Ιερώνυμου, γιά τό «ναί» καί τό «ὄχι» πρός τά κυβερνητικά ὄργανα, γιά τήν ἐνθουσιώδη ἐνημέρωση τῆς Διαρκοῦς ῾Ιερᾶς Συνόδου, ὅτι ὅλα πῆγαν καλά, κατά τή συνομιλία μέ τόν Πρωθυπουργό καί γιά τό ξέσπασμα τῆς θύελλας τῶν ἀντιδράσεων καί τῶν διαμαρτυριῶν, μόλις λίγες ὧρες μετά τήν πανηγυρική συνεδρίαση, γιά τήν ἀνεξήγητη ἐναλλαγή ἀπό τήν πτώση στήν ἀνάσταση καί ἀπό τήν ἀνάσταση στήν πτώση καί γιά τήν περίεργη διαπλοκή τῆς χαρᾶς μέ τό θρῆνο.
῾Ο κ. ῾Ιερώνυμος, ἄνθρωπος τῶν σκοτεινῶν διαδρομῶν, δέν ἀγαπάει τήν ἀλήθεια καί τή διαφάνεια. Προσφέρει στόν καθένα τό ἄρτημα τῆς προτίμησής του καί ἀνοίγει τή χούφτα, γιά νά εἰσπράξει τό δικό του φιλοδώρημα. ᾿Από τήν ἄλλη μεριά, κρύβει ἀπό τόν ἕνα τίς μύχιες προθέσεις του καί καμώνεται στόν ἄλλο, ὅτι συνοδοιπορεῖ μέ τούς σχεδιασμούς του, γιά νά τόν κάνει φίλο καί νά τόν παρεμποδίσει νά δώσει χέρι φιλίας καί συνεργασίας στό ἀντίπερα φυλάκιο.
Τό σύστημα αὐτό πρέπει νά λειτούργησε, μέ ἔνταση καί ἔμφαση, κατά τό χρονικό διάστημα τοῦ τριμήνου, Νοέμβριο 2009, ἴσαμε Δεκέμβριο 2010.
Μπροστά στόν Πρωθυπουργό, ὁ προκαθήμενος τῆς ᾿Εκκλησίας τῆς ῾Ελλάδος ξεδίπλωσε, κατ᾿ ἀντίστροφη διάταξη, τό γνωστό σύνθημα· «Τσοβόλα δόσ᾿ τα ὅλα». Εἶπε μέ ἔμφαση καί μέ πικρό χαμόγελο· «Γιῶργο, πάρτα ὅλα». Κι᾿ ἀμέσως, ἔλυωσαν οἱ πάγοι, ζεστάθηκαν οἱ καρδιές. Καί δόθηκε ἡ εὐκαιρία καί ἡ δυνατότητα στόν Πρωθυπουγό νά ἀνταποκριθεῖ καί νά ὑποσχεθεῖ κατάφαση καί ἔγκριση σέ ὅλους τούς σχεδιασμούς τοῦ ἐγκολπιοφόρου συνομιλητή του.
Κατά τήν ἐνημέρωση τῶν μελῶν τῆς Διαρκοῦς ῾Ιερᾶς Συνόδου, πού πραγματοποιήθηκε τήν ἑπόμενη μέρα, περιορίστηκε στή μελοποίηση τῆς χαρᾶς του καί στήν ἀναγγελία, ὅτι ἄνοιξε μιά καινούργια σελίδα στίς σχέσεις Κράτους καί ᾿Εκκλησίας. Οἱ Συνοδικοί δέν ὑποψιάστηκαν δόλο. Δέχτηκαν τήν παραπλανητική ἐξιστόρηση, ὡς κατάθεση τίμιου μετόχου τῶν δωρημάτων τοῦ Παναγίου Πνεύματος. Καί τοῦ ἀντιπρόσφεραν τή δική τους χαρά καί τόν ἀδελφικό ἔπαινο.
Φυσικά, ὑπῆρξαν καί οἱ παραέξω Μητροπολῖτες, ἐκεῖνοι, πού διέκριναν τή συναλλαγή καί τήν προδοσία καί ἄρχισαν νά φωνασκοῦν καί νά διαμαρτύρονται. Οἱ ἐνστάσεις τους ἐκδιπλώθηκαν καί κύλησαν μέ τήν ὁρμή καταρράκτη. Καί ἀπείλησαν τήν ἀνατροπή τῆς ἐκεχειρίας, πού εἶχε συναφθεῖ στό Μέγαρο Μαξίμου.
Εὑρηματικός ὁ κ. ῾Ιερώνυμος, σοφίστηκε νά τούς καλέσει σέ μονοήμερη Συνέλευση τῆς ῾Ιεραρχίας, ἀκριβῶς τίς παραμονές τῶν ἑορτῶν τῶν Χριστουγέννων καί μέ ἕνα ἀνιαρό μονόλογο, νά τούς παραπλανήσει, ὅτι ὅλα τά προβλήματα καί ὅλες οἱ ἐμπλοκές, πού ὑπάρχουν στήν ἐπικοινωνία καί στή συνεργασία Κράτους καί ᾿Εκκλησίας, θά συζητηθοῦν, θά ἀναλυθοῦν καί θά ἐπιλυθοῦν στίς μεικτές ᾿Επιτροπές, πού θά συγκροτηθοῦν προσεχῶς καί θά λειτουργήσουν ἀδέσμευτες καί ἀνεπηρέαστες ἀπό κάθε προκατάληψη ἤ σκοπιμότητα.
Τό μεθοδευμένο στένεμα τοῦ Συνοδικοῦ χρόνου δέν ἐπέτρεψε νά ἐκφραστοῦν ἐλεύθερα οἱ Συνοδικοί ῾Ιεράρχες. ῎Ετσι πέρασε στά μέσα τῆς λαϊκῆς ἐνημέρωσης ἡ πλαστή, ὑποβολιμιαία, καί ὁλότελα ψευδής ἀναγγελία, ὅτι βρισκόμαστε στό διάδρομο τῆς συμφιλίωσης Κράτους καί ᾿Εκκλησίας καί ὅτι ἡ ἀνατολή τῆς ἡλιόλουστης μέρας χρυσώνει τόν ὁρίζοντα.
Τό πόσο αὐτή ἡ προπαγάνδα ἀνταποκρίνεται στήν πραγματικότητα ἤ ἀποτελεῖ πλέγμα διάστροφης πλοκῆς φοβικῶν ᾿Ερινυῶν καί προσωπικῶν ἐπιδιώξεων, θά τό δείξει τό προσεχές μέλλον. Οἱ κινήσεις τῆς παρούσης ὥρας δείχνουν ὅτι ἡ πλειοψηφία τῶν μελῶν τῆς ᾿Ιεραρχίας βρίσκεται σέ ἔξαψη καί ὅτι οἱ σχεδιασμοί, πού ἔχουν ἁπλωθεῖ στό τραπέζι τῶν διαβουλεύσεων δέν εἶναι εὐνοϊκοί γιά τόν Προκαθήμενο.
***
᾿Από τίς κερκίδες τῆς Πολιτικῆς ἡγεσίας, τά χαμόγελα, σέ ἐναρμόνιση μέ τά μισόλογα, ἀφήνουν νά διαρρεύσουν οἱ προθέσεις. ῾Ο σημερινός ᾿Αρχιεπίσκοπος δέν εἶναι φρούριο ἀξιῶν ἀκατάβλητο. Τόν συνακολουθοῦν μειονεκτήματα καί ἐνοχές, πού τόν καθιστοῦν εὐκολοδιαχείριστο καί εὐπρόσβλητο. Μιά «κατά συνθήκη» κολακεία καί μιά εὐκαιριακή κάλυψη τῶν ἀδυναμιῶν του εἶναι ἀρκετές νά τόν καταστήσουν ὑποτελή καί νά τόν κάνουν νά ὑποχωρεῖ, ἀδιαμαρτύρητα, σέ κάθε σχεδιασμό καί σέ κάθε πρωτοβουλία τῶν ἰσχυρῶν τῆς ἡμέρας. Στήν περίπτωσή του, ἀντί γιά τό σύνθημα· «Τσοβόλα δόσ᾿ τα ὅλα», εἶναι ἀρκετό καί ἀπόλυτα ἀποτελεσματικό τό σύνθημα· «Πάρε κάποια περιθωριακά νομοθετήματα, πού ἀρκοῦν νά ἐξοντώσουν τούς ἀνθρώπους, πού φοβᾶσαι, δός μας τήν περιουσία τῆς ᾿Εκκλησίας, κλεῖσε τό στόμα σου καί παρέλασε στό δρόμο ὡς νικητής. ῞Ολα καλά καί ὅλα ἅγια».
***
Μιά φράση, μόνο, θά διατυπώσω καί θά τήν καταθέσω στόν ἀνήσυχο λογισμό καί στήν καρδιά τῶν ἀναγνωστῶν μου, πού πονοῦν τήν ᾿Εκκλησία, πού προσεύχονται καί πού παρακολουθοῦν μέ ἀγωνία τίς ἐξελίξεις.
Βαρύς χειμώνας, ἀδελφοί μου, ταλαιπωρεῖ τήν ῎Ασπιλη, τήν ῾Αγιότατη ᾿Εκκλησία μας. «῾Ο πλοῦς ἐν νυκτί, πυρσός οὐδαμοῦ...». ῾Ωστόσο, μή χάνετε τήν ἐλπίδα σας. Σηκῶστε τό βλέμμα καί τίς καρδιές ψηλά. Στό Γολγοθά, πού βρίσκεται σταυρωμένος ὁ Κύριός μας. ᾿Αλλά καί στό μνῆμα, πού στέκονται οἱ ἄγγελοι καί ἀναγγέλλουν τήν ᾿Ανάσταση.
Οἱ δυνάμεις τοῦ κόσμου τούτου εἶναι ἀδύναμες καί ἀνίσχυρες. ῾Η ἀντοχή τους προεκτείνεται ἴσαμε τόν τάφο. ῾Η Δύναμη τοῦ ᾿Ιησοῦ Χριστοῦ δέν περισφίγγεται σέ τέρματα. Κυριαρχεῖ στήν αἰωνιότητα. Λυτρώνει τίς ὑπάρξεις μας. ᾿Ακυρώνει τίς πονηρές διαβολές καί τίς κατασκότεινες διαπλοκές. Καί ἀνοίγει, διάπλατα, τούς ὁρίζοντες τῆς «νέας κτίσης», τῆς Βασιλείας τοῦ Θεοῦ, πού δέν τή σαλεύει καί δέν τήν ἀποδομεῖ μήτε ἡ ἁμαρτία, μήτε ὁ θάνατος.
᾿Ανοῖξτε τίς καρδιές, ἀδελφοί μου. Καί προσευχηθεῖτε. «῾Ο Κύριος ἐγγύς» (Φιλιπ. δ΄ 5).
+Ο ΑΤΤΙΚΗΣ ΚΑΙ ΜΕΓΑΡΙΔΟΣ
ΝΙΚΟΔΗΜΟΣ
Τολμῶ νά προσθέσω καί μιά ἄλλη, ἐντελῶς πρωτότυπη ποιότητα τῆς τρέ-χουσας πρακτικῆς τῆς ᾿Εκκλησιαστικῆς μας Διοίκησης. Εἶναι ἀποκλειστική ἔμπνευση καί ἀπρόσμενη πρωτοτυπία τοῦ σημερινοῦ προκαθήμενου ῾Ιερώνυμου. Διακινεῖται καί διαπλέκεται κατά τέτοιο τρόπο, πού ἀναρτᾶ στόν πίνακα τῆς δημόσιας, ἡγετικῆς ἄθλησης τό προφίλ τοῦ σεναριογράφου καί τοῦ σκηνοθέτη φτηνῆς θεατρικῆς ἐπιθεώρησης. Μιᾶς θολῆς καί σκοτεινῆς παράστασης, πού δέν ἐντάσσει τά πλάνα της μήτε στή δεοντολογία τῆς ἠθικῆς, μήτε στό χρέος τῆς σοβαρότητας. Παίζει «ἐν οὐ παικτοῖς». Στοχεύει, ἀνεπιτυχῶς, στόν ἐντυπωσιασμό τοῦ τεχνάσματος. Καί προσμετράει ὡς κατόρθωμα τήν ἐξαπάτηση τῆς ἀπέναντι ὄχθης.
***
Πρόσφατα, στίς 9 ᾿Ιανουαρίου 2010, ἡ δημοσιογράφος Μαρία ᾿Αντωνιάδου, πού παρακολουθεῖ, μέ μάτι ἀσκημένο, τίς ἐκκλησιαστικές ἐξελίξεις καί μεταφέρει στήν ἐφημερίδα της, «Τό Βῆμα», ἔγκυρη ἐνημέρωση, δημοσίευσε ἰδιότυπο καί ἰδιόχρωμο ρεπορτάζ, μέ τίτλο «Πόλεμος Βορείων-Νοτίων στήν ῾Ιεραρχία». Διαβάζοντάς το διαπιστώνει ὁ ἀναγνώστης, ὅτι ἡ ἀρθογράφος, ἔμπειρη καί εὑρηματική, δέ στάθηκε σέ μιά ἐπιπόλαιη ἱστόρηση τῶν πρόσφατων ἐκκλησιαστικῶν ἐξελίξεων. Καί δέν ἀρκέστηκε στήν ἀναπαραγωγή κάποιων σοφῶν ἤ ρηχῶν Μητροπολιτικῶν σχολιαστικῶν ἀνακοινώσεων. Διερεύνησε προσεκτικά τίς τάσεις καί τίς ἀντιστάσεις. Τίς συμπεριφορές, πού ἀναρτῶνται, «φαρισαϊκά», στούς φωτισμένους πίνακες τῆς δημοσιότητας. Καί αὐτές, πού ἐπικαλύπτονται μέ τό ἀδιαφανές σκέπαστρο τῆς δολιότητας. Καί, ψάχνοντας, ἀνακάλυψε βαθύ χάσμα. Κενό ἐμπιστοσύνης στήν ὁμήγυρη, πού συγκροτεῖ τό διοικητικό μηχανισμό τῆς ᾿Εκκλησίας τῆς ῾Ελλάδος. Κρυψίνοια καί ἐπιφύλαξη. Αὐτόνομο σχεδιασμό καί στόχους προσωπικῆς ἰδιοτέλειας.
῾Η δημοσιογράφος διείσδυσε στά βάθη τοῦ ρήγματος. Μέτρησε τά ρίχτερ. Καί ἀποτύπωσε τήν ἀναταραχή μέ τήν προσεγμένη διαλεκτική τοῦ δημοσιεύματός της.
Μεταφέρω μερικά, χαρακτηριστικά ἀποσπάσματα·
«...῾Ο ἰδιότυπος “πόλεμος” πού ἔχει ξεσπάσει μεταξύ τῶν συνεργατῶν τοῦ ᾿Αρχιεπισκόπου κ. ῾Ιερωνύμου, παρ᾿ ὅλο πού γιά μεγάλο χρονικό διάστημα παρέμεινε ὑπόγειος, ἔχει ἀρχίσει νά λαμβάνει διαστάσεις καί νά γίνετα πλέον αἰσθητός στά μέλη τῆς ῾Ιεραρχίας, στά κυβερνητικά καί πολιτικά στελέχη τῆς χώρας. ᾿Εγκατεστημένοι στό ἀρχιεπισκοπικό μέγαρο, στήν ὁδό ῾Αγίας Φιλοθέης, στήν Πλάκα, οἱ “Νότιοι” εἶναι πολλαπλῶς ἐνισχυμένοι, ἀφοῦ μεταξύ ἄλλων ἔχουν τή δυνατότητα τῆς καθημερινῆς ἐπαφῆς μέ τόν ᾿Αρχιεπίσκοπο.
Οἱ ἐγκαταβιοῦντες ἐν Κολωνακίῳ, στή Μονή Πετράκη, ὅπου καί τό Συνοδικό Μέγαρο, “Βόρειοι” δείχνουν νά λαμβάνουν ὅλες τίς ἐπώδυνες ἀποφάσεις, οἱ ὁποῖες τούς φέρνουν σέ δύσκολη θέση.
...Στήν ῾Αγίας Φιλοθέης τό κλίμα μεταξύ τῶν συνεργατῶν τοῦ ᾿Αρχιεπισκόπου δείχνει ἀπόλυτα ἁρμονικό... Παλιοί φίλοι καί συνεργάτες του στή Μητρόπολη Θηβῶν καί Λεβαδείας, πέρασαν μαζί μέ τόν κ. ῾Ιερώνυμο ὅλες τίς δύσκολες στιγμές, ὅπως τήν ἀποτυχημένη ἀπόπειρα νά ἐκλεγεῖ τό 1998 ᾿Αρχιεπίσκοπος ᾿Αθηνῶν καί Πάσης ῾Ελλάδος στή μάχη κατά τοῦ μακαριστοῦ ᾿Αρχιεπισκόπου Χριστόδουλου...
῞Ολοι τηροῦν χαμηλούς τόνους, ἀποφεύγουν νά ἐκτίθενται καί καλλιεργοῦν τό προφίλ τῆς συναίνεσης καί τοῦ διαλόγου. ῞Ολες οἱ ἀποφάσεις καί οἱ κινήσεις ἐκπηγάζουν ἀπό τήν ῾Αγίας Φιλοθέης καί δέν εἶναι λίγες οἱ φορές πού οἱ “Βόρειοι” δέν γνωρίζουν τί... ποιοῦν οἱ “ Νότιοι” ...
Χαρακτηριστικά εἶναι τά ὅσα συνέβησαν μέ τήν πρόσληψη τῶν ἐκκλησιαστικῶν ὑπαλλήλων μέσω ΑΣΕΠ καθώς ὁ ὑπουργός ᾿Εσωτερικῶν κ. ᾿Ι. Ραγκούσης δήλωσε ὅτι ἐπικοινώνησε μέ τόν ᾿Αρχιεπίσκοπο καί ἡ ᾿Εκκλησία ἀποδέ-χεται τίς ἀποφάσεις του. Εἶχε προηγηθεῖ ἡ μεσολάβηση τῶν “ Νοτίων” , ἡ ὁποία προκάλεσε τήν μήνιν τῶν “ Βορείων” πού τούς χαρακτήρισαν ἐνδοτικούς...».
***
῾Ομολογῶ, ὅτι, μέ τήν πρώτη ἀνάγνωση αὐτοῦ τοῦ ἄρθρου, δέν πείστηκα, ὅτι ἀνάμεσα στό Συνοδικό ἐπιτελεῖο, πού ἑδρεύει στή Μονή Πετράκη καί στόν ἀρχιεπισκοπικό ὅμιλο, πού διακινεῖται καί δρᾶ στό Μέγαρο τῆς ὁδοῦ ῾Αγίας Φιλοθέης ὑπάρχει τέτοια διάσταση ἀπόψεων καί ἐπιδιώξεων, πού καθιστᾶ τή συνεργασία προβληματική καί ἀτελέσφορη.
῞Οταν, ὅμως, μέ ὑπόβαθρο αὐτή τήν ἀφυπνιστική ἤ, ἔστω, πειρασμική ἐκτίμηση, ξανάφερα στό καντράν τῆς προσοχῆς μου καί τῆς ἀνάλυσής μου ὅλη τήν ἁλυσίδα τῶν πρόσφατων, ὑπόγειων καί ἐπίγειων, συναγωνιστικῶν καί ἀνταγωνιστικῶν χειρισμῶν τῶν δυό ἐπιτελικῶν ὁμάδων, διαπίστωσα, ὅτι ἡ δημοσιογράφος ᾿Αντωνιάδου κάνει σωστές ἐκτιμήσεις καί ὅτι φωτογραφίζει, μέ ἀκρίβεια, τήν ἀσυμβατότητα τῶν χειρισμῶν
***
Γιά νά βοηθήσω τόν ἀναγνώστη μου στήν προσέγγιση τῆς σύγχρονης αὐτῆς ἱστορικῆς ἀνωμαλίας, θά ἀναφερθῶ σέ κάποια συγκεκριμένα γεγονότα.
Τό πρῶτο ἀπό αὐτά·
Στίς 2 Νοεμβρίου τοῦ 2009, ἡμέρα Δευτέρα, ὁ ᾿Αρχιεπίσκοπος ᾿Ιερώνυμος ἐπισκέφθηκε τόν πρωθυπουργό Γεώργιο Παπανδρέου, στό Μέγαρο Μαξίμου. Σύμφωνα μέ τίς πληροφορίες, πού δόθηκαν στή δημοσιότητα, ἡ συνομιλία τους ἦταν μακρά καί γόνιμη. ᾿Αναζήτησαν διαύλους συνεργασίας καί σχεδίασαν τήν ἀπό κοινοῦ μελέτη τῶν ἀσαφειῶν καί τῶν διαφοροποιημένων ὁραματισμῶν, πού σκοτίζουν τό κλίμα καί στήνουν τούς φράκτες τῶν ἐπιφυλάξεων καί τῶν ἀνταγωνισμῶν. ῞Ορισαν, κοινό στόχο, τήν ἐξυπηρέτηση τοῦ λαοῦ. Τό ἀνέβασμα τῆς μορφωτικῆς καί τῆς πολιτιστικῆς του στάθμης. Καί τή γνήσια καί ἀποτελεσματική συμπαράσταση κατά τίς ὧρες τῆς περιπέτειας καί τῆς ὀδύνης.
Μετά ἀπό δυό μέρες, στίς 4 Νοεμβρίου (εἶναι γνωστό αὐτό), ὁ ᾿Αρχιεπίσκοπος ῾Ιερώνυμος, μέ μακρά ἀγόρευσή του, ἐνημέρωσε ὅλα τά μέλη τῆς Διαρκοῦς ῾Ιερᾶς Συνόδου γιά τό διάλογο, πού εἶχε μέ τόν Πρωθυπουργό καί γιά τά προβλήματα, πού ἔβαλαν ἀπό κοινοῦ, στήν τροχιά τῆς μελέτης καί τῆς ἐπίλυσης.
῎Αν τά εἶπε ὅλα ἤ ἄν ἀπόκρυψε κάποια κεφάλαια τῶν συνεννοήσεων, δέν μπορῶ νά τό γνωρίζω. Ξέροντας τήν προτίμηση τοῦ ῾Ιερώνυμου στό σκοτεινό παιχνίδι τῆς ἴντριγκας, τολμῶ νά ὑπολογίζω, ὅτι δέν ξεδίπλωσε, μπροστά στά μέλη τῆς Διαρκοῦς ῾Ιερᾶς Συνόδου, ὅλο τό κουβάρι τῶν παραχωρήσεων ἤ τῶν ἀπαιτήσεων, πού ἀπόθεσε στό τραπέζι τοῦ Πρωθυπουργοῦ. ῾Η εἰδησεογραφία-σκόπιμα ἤ λαθεμένα-μετάφερε τό «καλό κλίμα» καί κάποια πλάνα ἀπό τίς ἀμοιβαῖες φιλοφρονήσεις τῶν δυό συνομιλητῶν, σέ κάθε γωνιά τῆς ἑλληνικῆς πατρίδας. Και ὑπογράμμισε τό ἐλπιδοφόρο σύνθημα, ὅτι ἀπο δῶ καί πέρα, ὅλα θά πᾶνε καλά. ᾿Εκκλησία καί Πολιτεία θά δώσουν τά χέρια σέ συνεργασία καί κατανόηση. Καί ὁ λαός θά χαρεῖ τίς ἡλιόλουστες μέρες τῆς «κοινωνίας» καί τῆς πολιτιστικῆς ἀναβάθμισης.
῾Ωστόσο, πρίν δύσει ἡ μέρα, ὁ ὁρίζοντας σκοτείνιασε ἀπότομα καί ἀπειλητικά. ᾿Αστραπές καί βροντές καί κεραυνοί, πού ἐκπέμφθηκαν καί πυροδοτήθηκαν ἀπό τούς... «Βόρειους», σκόρπισαν τόν τρόμο.
Τό ἐπιτελεῖο τῶν οἰκονομικῶν, τμῆμα τοῦ «βόρειου» συγκροτήματος, ἀνάστατο καί ἀκράτητο, μέ ἐπικεφαλῆς τά δυό δυναμικά στελέχη του, τόν πρόεδρο τῆς ᾿Εκκλησιαστικῆς Κεντρικῆς ῾Υπηρεσίας Οἰκονομικῶν, Μητροπολίτη ᾿Ιωαννίνων Θεόκλητο καί τόν Γενικό Διευθυντή κ. ᾿Αντώνιο Ζαμπέλη, ἀντέδρασαν δυναμικά. Διαμαρτυρήθηκαν. Φώναξαν. Στιγμάτισαν τούς παράγοντες τῆς Πολιτείας, πού-ὅπως δήλωσαν-κατασπατάλησαν τά οἰκονομικά ἀποθέματα τοῦ Κράτους, τόν ἱδρώτα καί τό αἷμα τοῦ λαοῦ καί τώρα ζητοῦν νά ἁρπάξουν καί ὅ,τι ἀπέμεινε ἀπό τήν περιουσία τῆς ᾿Εκκλησίας.
῾Ο προκαθήμενος ῾Ιερώνυμος, Πρόεδρος τῆς ῾Ιερᾶς Συνόδου, πού παρακολουθεῖ καί ἐλέγχει τίς δραστηριότητες ὅλων τῶν Συνοδικῶν ᾿Επιτροπῶν, σά νά μήν ἄκουγε, σά νά μήν ἔβλεπε. Οὔτε μπλοκάρισε τήν ἐξέγερση τῶν «ὑποτακτικῶν» του, οὔτε τήν υἱοθέτησε. Σά νά μήν τόν ἀφοροῦσε τό κύμα τῆς ἀντίδρασης. Δέν ἅπλωσε τό χέρι, νά προσυπογράψει τίς διαμαρτυρίες τους. Οὔτε κάλεσε τά μέλη τῆς Διαρκοῦς ῾Ιερᾶς Συνόδου σέ ἔκτακτη διάσκεψη, γιά νά μελετήσει τίς ἀπρόοπτες(;;;) ἐξελίξεις καί νά ἐπιβάλει τήν τάξη. Καί ὄχι μόνο αὐτό. ᾿Από τότε, ἴσαμε σήμερα, δέν προέκυψε καμμιά δήλωση τοῦ κ. ῾Ιερώνυμου, ὅτι μετά τή δυναμική διαμαρτυρία τῶν «βόρειων» ἐπιτελῶν του, ἐπικοινώνησε, προσωπικά, μέ τόν ἁρμόδιο ῾Υπουργό, γιά νά ζητήσει ἐξηγήσεις καί νά προτείνει συμβιβαστική ἐπίλυση τῆς διαφορᾶς. ῎Εμεινε σέ διακριτική ἀπόσυρση. Καί ἄφησε ἀνοιχτό τό γήπεδο τοῦ ἀγώνα καί τῆς διαμαρτυρίας στήν ὁμάδα «τῶν Βόρειων» στά ἐξημμένα στελέχη τῆς Κεντρικῆς ῾Υπηρεσίας τῶν Οἰκονομικῶν.
Τήν ἑπόμενη μέρα, στίς 5 Νοεμβρίου γράφτηκε μιά εὐρύτατη ἐπιστολή, πού ἡ ὁμάδα διαμαρτυρίας τήν ἔδωσε στά χέρια τοῦ ῾Υπουργοῦ τῶν Οἰκονομικῶν. Ποιός τή συνέταξε αὐτή τήν ἐπιστολή, δέν εἶναι γνωστό. Οὔτε ποιά διοικητική ᾿Αρχή τῆς ᾿Εκκλησίας τήν ἐνέκρινε καί ἀνέλαβε τήν εὐθύνη τῆς ἀποστολῆς της. Τήν ὑπογράφει μόνο ὁ ᾿Αρχιγραμματέας τῆς ῾Ιερᾶς Συνόδου. ᾿Αλλά, χωρίς νά δηλώνεται, ὅτι ὑπογράφει κατ᾿ ἐντολή τοῦ Προέδρου τοῦ Συνοδικοῦ Σώματος.
***
Καί τό ἐρώτημα μένει. Καί, μάλιστα, περισσότερο φορτισμένο μέ προβληματισμό. ῾Ο ᾿Αρχιεπίσκοπος κρατοῦσε γερά τή ράβδο τῆς ἀρχιεπισκοπικῆς ἐξουσίας; ῎Η τοῦ τήν εἶχαν ἁρπάσει ἀπό τά χέρια; Μετεῖχε ἤ δέ μετεῖχε σ᾿ αὐτή τή διαμαρτυρία; Τή σχεδίασε ὁ ἴδιος ἤ τοῦ τή σχεδιάσαν καί τοῦ τήν ἐπέβαλαν οἱ «Βόρειοι» ἐπιτελεῖς του;
Ἤ, μήπως, μέ ὅλη αὐτή τή σκηνοθεσία, ὁ κ. ῾Ιερώνυμος ἔπαιζε θέατρο; Μήπως ἔστελνε διάφορο μήνυμα στήν κάθε πτέρυγα; Στόν Πρωθυπουργό καί στήν ὑπουργική συνοδεία του, τή διαβεβαίωση, ὅτι θά συμπορεύεται μαζί τους καί ὅτι θά εἶναι ἕτοιμος, σέ κάθε στιγμή, νά ἀδειάζει μπροστά στά πόδια τους ὅλα τά ταμεῖα τῆς ᾿Εκκλησίας(!!). Καί, στούς ἀπορημένους καί ἀναστατωμένους Μητροπολῖτες, τό μυστικό μήνυμα, ὅτι θά περιοριστεῖ στήν ἐποχιακή ὑποχώρηση καί ἀποδοχή τῆς αὐξημένης φορολογίας καί ὅτι ἀπό δῶ καί πέρα θά ἀντιστέκεται καί δέ θά ἐπιτρέπει τήν περαιτέρω ἀλόγιστη διαρπαγή(!!).
Τό ἐρώτημα σφηνώθηκε στό λογισμό ὅλων ἐκείνων, πού γνωρίζουν τό δόλιο καί ὑστερόβουλο περπάτημα τοῦ ἀρβανίτη ῾Ιερώνυμου. ᾿Αλλά δέν ἀπαντήθηκε καί δέν ἀποσαφηνίστηκε.
***
Θά προσπεράσω τίς ἐξεγέρσεις καί τίς ἀναδιπλώσεις, πού ἐκδηλώθηκαν, κατά τή ροή τοῦ Νοεμβρίου καί τοῦ Δεκεμβρίου. Καί θά σταματήσω στό δεύτερο γεγονός, πού προβληματίζει καί γεμίζει τήν ἀτμόσφαιρα μέ σύννεφα ἀνησυχίας.
Μέ τήν ἀνατολή τοῦ καινούργιου χρόνου καί πρίν ὁλοκληρωθεῖ ἡ διαδικασία τῶν εὐχετηρίων καί τῶν γιορταστικῶν ἀσπασμῶν, σημειώθηκε μιά νέα ἀνάφλεξη τῆς διαμάχης-σκόπιμη ἤ πλασματική-πού ἔπνιξε τό γιορταστικό χαμόγελο τῆς καινούργιας χρονιᾶς. Στίς 13 ᾿Ιανουαρίου ἄρχισαν τά δαγκώματα τῆς νέας χρονιᾶς. Στό Συνοδικό Μέγαρο πραγματοποίησε ἡ Διαρκής ῾Ιερά Σύνοδος, τήν τελευταία της συνεδρίαση τοῦ μηνός ᾿Ιανουαρίου τοῦ 2010. Καί, ἀμέσως μετά τήν ὁλοκλήρωση τῆς Συνοδικῆς Συνεδρίας, ὁ γενικός διευθυντής τῆς οἰκονομικῆς ὑπηρεσίας κ. Α. Ζαμπέλης ἐμφανίστηκε μπροστά στούς δημοσιογράφους καί ἐξαπέλυσε σφοδρή ἐπίθεση ἐνάντια στή διοίκηση τῆς ᾿Εθνικῆς Τράπεζας τῆς ῾Ελλάδος, ἡ ὁποία, ὑπό τή σκιά καί τήν προστασία τοῦ Νόμου, πού ἐκδόθηκε τόν περασμένο Μάρτιο, ἀρνεῖται νά χορηγήσει τά νόμιμα μερίσματα στούς κατόχους τῶν μετοχῶν της, μεταξύ τῶν ὁποίων εἶναι καί ἡ ᾿Εκκλησία τῆς ῾Ελλάδος.
Τό περιεχόμενο τῆς συνέντευξης καί ὁ τόνος τοῦ ἐκπροσώπου τῆς ᾿Εκκλησίας τῆς ῾Ελλάδος δημιούργησαν ἀτμόσφαιρα βαρειά. Περισσότερο ἀπό φορτισμένη. ῾Η κριτική σκληρή. ῾Η ἀπαίτηση ἀδιαπραγμάτευτη. Καί τό μήνυμα, πού προσπερνοῦσε τούς ἐκκλησιαστικούς χώρους καί περνοῦσε σέ ἄλλες ὁμάδες μετόχων τῆς ᾿Εθνικῆς Τράπεζας, κινώντας τους σέ διαμαρτυρίες καί σέ διεκδικήσεις, πάγωνε τό κύκλωμα τῶν κατεστημένων διαχειριστῶν καί τῶν κυβερνητικῶν ἐκπροσώπων καί προκαλοῦσε τήν ἀντεπίθεση.
Μεταφέρω ἕνα ἀπόσπασμα ἀπό τό ρεπορτάζ τῆς ἐφημερίδας «Κόσμος τοῦ ᾿Επενδυτή», τῆς 16ης ᾿Ιανουαρίου 2010· «῾Ο τρόπος χειρισμοῦ ἀπό τήν ᾿Εκκλησία τῆς ὑπόθεσης τῶν μετοχῶν της στήν ᾿Εθνική Τράπεζα ἔχει προκαλέσει τήν ἔντονη δυσφορία τῆς κυβέρνησης. Τό ἀρνητικό κλίμα πού ἔχει δημιουργηθεῖ δυναμιτίζει τίς σχέσεις τῶν δύο πλευρῶν ἐν ὄψει τοῦ διαλόγου. Ζητούμενο πλέον τό ἄν θά ὑπάρξει κλιμάκωση ἤ θά ἐπικρατήσει ἡ νηφαλιότητα.
Εἰδικότερα, ἡ κίνηση πού σημειώθηκε τήν περασμένη Τετάρτη μετά τό τέλος τῆς συνεδρίας τῆς Διαρκοῦς ῾Ιερᾶς Συνόδου, ὅταν παρουσιάσθηκαν οἱ θέσεις τῆς ᾿Εκκλησίας, αἰφνιδίασε τήν κυβέρνηση. ᾿Εκ πρώτης ὄψεως ἔμοιαζε σάν μιά ἀπάντηση στόν ἐπίσης αἰφνίδιο τρόπο μέ τόν ὁποῖο εἶχε βγεῖ πρός τά ἔξω τό ζήτημα τῆς φορολόγησης τῆς ᾿Εκκλησίας. Καί δέν εἶναι τυχαῖο πώς, παρ᾿ ὅτι πρόκειται γιά μιά ἀσυνήθιστη συμπεριφορά, ἐντούτοις συνάντησε τήν ἐπιδοκιμασία ἀρκετῶν ἀρχιερέων. Καί αὐτό γιά δυό λόγους. Πρῶτον, γιατί δόθηκε τό μήνυμα, ὅτι ἡ παθητικότητα παίρνει τέλος, δεύτερον γιατί ἀσκήθηκε μιά ἔμμεση πίεση, πίσω ἀπό τήν ὁποία κρύβονται ζωτικά γιά τήν εὐρωστία της συμφέροντα».
***
Στήν ἐξελικτική αὐτή διεργασία ὑπάρχει κάτι τό παράδοξο.
Τό σχέδιο δράσης, πού διαμόρφωσαν οἱ ἡγετικοί παράγοντες τῆς Οἰκονομικῆς ῾Υπηρεσίας τῆς ᾿Εκκλησίας, καθώς καί τό κείμενο τῆς διαμαρτυρίας, γιά τήν κατακράτηση τῶν μερισμάτων ἀπό τήν ᾿Εθνική Τράπεζα, ὑποβλήθηκαν στή Διαρκή ῾Ιερά Σύνοδο, μόλις κατά τή μέρα, πού ἐπρόκειτο νά τεθοῦν σέ ἐφαρμογή. Καί ἡ Σύνοδος δέν τοῦ ἔδωσε τήν προτεραιότητα τοῦ ἐπείγοντος. ᾿Ασχολήθηκε μέ ὅλα τά θέματα, πού ἦταν ἀναρτημένα στήν ἡμερήσια διάταξή της καί μετά ἔφερε γιά συζήτηση τίς ἀνησυχίες καί τίς προτάσεις τῆς ῾Υπηρεσίας τῶν Οἰκονομικῶν.
Στό Δελτίο, πού συνήθως ἐκδίδει ἡ Διαρκής ᾿Ιερά Σύνοδος, μετά ἀπό κάθε συνεδρίασή της καί πού φέρει τήν ἡμερομηνία 13 ᾿Ιανουαρίου 2010, δηλαδή τῆς μέρας, πού παραχωρήθηκε στούς δημοσιογράφους ἠ συνέντευξη τοῦ Ζαμπέλη, συναντοῦμε, ἐντελῶς τελευταῖο, τόν προβληματισμό γιά τήν ἐπικείμενη Γενική Συνέλευση τῶν μετόχων τῆς ᾿Εθνικῆς Τράπεζας καί γιά τό περιεχόμενο τῆς σχετικῆς ἔκθεσης τοῦ κ. Ζαμπέλη.
Διαβάζουμε·
«῾Η Διαρκής ῾Ιερά Σύνοδος ἀφοῦ ἐνημερώθηκε ἀπό τήν Διεύθυνση τῆς ᾿Εκκλησιαστικῆς Κεντρικῆς Οἰκονομικῆς ῾Υπηρεσίας, μέ τό ἀπό 13 ᾿Ιανουαρίου ὑπόμνημά της, ἀποφάσισε νά ἀποσταλεῖ τοῦτο στόν καθ᾿ ὕλην ἁρμόδιο ῾Υπουργό κ. Γεώργιο Παπακωνσταντίνου, ὑπογραμμίζοντας ὅτι ἡ ῾Εκκλησιαστική Κεντρική Οἰκονομική ῾Υπηρεσία, ὡς ἕνας ἐκ τῶν μετόχων τῆς ᾿Εθνικῆς Τραπέζης, ζητᾶ νά ἐκπροσωπεῖται στό Διοικητικό Συμβούλιο τῆς ᾿Εθνικῆς Τραπέζης διά τοῦ Διευθυντοῦ της, μέ σκοπό τήν ἐνημέρωση τῶν ἑταιρικῶν θεμάτων τῆς Τραπέζης, ἐφ᾿ ὅσον τά ἔσοδα ἀπό τά μερίσματά Της καλύπτουν τό μεγαλύτερο μέρος τῶν ἐξόδων λειτουργίας της». ῾Η διατύπωση τῆς Συνοδικῆς ἀπόφασης προσδιορίζει, ὡς μοναδική κίνηση ἀντιμετώπισης τοῦ προβλήματος, τήν ὑποβολή τῆς ἀναφορᾶς τῆς Κεντρικῆς Οἰκονομικῆς ῾Υπηρεσίας στόν ἁρμόδιο ῾Υπουργό τῶν Οἰκονομικῶν.
῾Ωστόσο, ἀμέσως μετά τή λήξη τῆς Συνοδικῆς Συνεδρίας καί μέσα στό ἴδιο τό Συνοδικό Μέγαρο, ὁ διευθυντής τῆς ἐκκλησιαστικῆς Οἰκονομικῆς ῾Υπηρεσίας κ. ᾿Αντώνιος Ζαμπέλης ἐμφανίστηκε μπροστά στούς δημοσιογράφους καί παραχώρησε συνέντευξη, κλονίζοντας τό ἤπιο κλίμα τῶν σχέσεων ᾿Αρχιεπισκόπου ῾Ιερώνυμου καί Πρωθυπουργοῦ Παπανδρέου καί προκαλώντας ἰσχυρές ἀντιδράσεις στά στελέχη τῆς ᾿Εθνικῆς Τράπεζας τῆς ῾Ελλάδος.
Νά προχώρησε στήν ἐνέργεια αὐτή ὁ κ. Ζαμπέλης, δίχως νά ἔχει τήν ἔγκριση τοῦ κ. ῾Ιερώνυμου; Μοιάζει ἀπίθανο. Νά εἶχε πραγματοποιηθεῖ ἡ συνεννόηση καί νά εἶχε δοθεῖ, ἐκ τῶν προτέρων, ἡ ἄδεια, γιά πυροδότηση ὀξύτατης ἀντίδρασης καί νά εἶχε ἀποκρυβεῖ ἡ μεθόδευση ἀπό τά ὑπεύθυνα καί ἁρμόδια μέλη τῆς Διαρκοῦς ῾Ιερᾶς Συνόδου; Μπορεῖ νά τό θεωρήσει κανείς ὡς πιθανό, ἀλλά ἀπό τά κείμενα καί ἀπό τίς προφορικές ἀνακοινώσεις δέν προκύπτει ἡ ἐπαλήθευση. Τό μόνο, πού μπορεῖ νά ὑπογραμμίσει κανείς, εἶναι ὅτι στήν ὅλη ὑπόθεση ὑπάρχουν κενά. ᾿Απορίες καί ἐρωτήματα.
***
Αὐτά τά ἐρωτήματα καί ὅσα ἄλλα ἡ περαιτέρω ἐπεξεργασία τῶν περιστατικῶν ἐκδιπλώνει μπροστά μας, μᾶς χειραγωγοῦν σέ κάποιες διαπιστώσεις καί σέ κάποιες ἐκτιμήσεις, πού προσφέρονται νά ἑρμηνεύουν ἕνα κρυφό σχεδιασμό τοῦ Προκαθήμενου τῆς ᾿Εκκλησίας τῆς ῾Ελλάδος καί κάποιων συνεργατῶν του. Μπορεῖ, ὅμως, νά ἀντανακλοῦν καί ὁράματα καί μυστικές ἐπιθυμίες, κάποιων ἰδιοτελῶν δορυφόρων, πού-κατά τήν ἐπεξειργασμένη ἐθιμική ἀναστροφή τους-προβάλλουν ἕνα προφίλ ἀνιδιοτέλειας καί ἀξιοπρεποῦς, θυσιαστικῆς προσφορᾶς στή Μητέρα ᾿Εκκλησία, ἐνῶ στό μυστικό θυλάκιο τοῦ κρανίου τους δουλεύει ὁ μηχανισμός τῆς ἀξιοποίησης τῶν εὐκαιριῶν γιά ἀποδοτικότερη ἀναρρίχηση.
Εἶμαι ἀποφασισμένος νά μήν ἀσχοληθῶ μέ τίς προθέσεις τῶν ἀνθρώπων, πού στρατεύονται ἤ πού συναγελάζονται στήν αὐλή τοῦ κ. ῾Ιερώνυμου.
Στήν παροῦσα συνάφεια, θά καταθέσω, μόνο, τίς ἁπλές ὑποψίες μου ἤ τίς κάποιες ἐνδείξεις μου, γιά τίς περίεργες ἀντιφατικότητες τῆς συμπεριφορᾶς τοῦ κ. ῾Ιερώνυμου, γιά τό «ναί» καί τό «ὄχι» πρός τά κυβερνητικά ὄργανα, γιά τήν ἐνθουσιώδη ἐνημέρωση τῆς Διαρκοῦς ῾Ιερᾶς Συνόδου, ὅτι ὅλα πῆγαν καλά, κατά τή συνομιλία μέ τόν Πρωθυπουργό καί γιά τό ξέσπασμα τῆς θύελλας τῶν ἀντιδράσεων καί τῶν διαμαρτυριῶν, μόλις λίγες ὧρες μετά τήν πανηγυρική συνεδρίαση, γιά τήν ἀνεξήγητη ἐναλλαγή ἀπό τήν πτώση στήν ἀνάσταση καί ἀπό τήν ἀνάσταση στήν πτώση καί γιά τήν περίεργη διαπλοκή τῆς χαρᾶς μέ τό θρῆνο.
῾Ο κ. ῾Ιερώνυμος, ἄνθρωπος τῶν σκοτεινῶν διαδρομῶν, δέν ἀγαπάει τήν ἀλήθεια καί τή διαφάνεια. Προσφέρει στόν καθένα τό ἄρτημα τῆς προτίμησής του καί ἀνοίγει τή χούφτα, γιά νά εἰσπράξει τό δικό του φιλοδώρημα. ᾿Από τήν ἄλλη μεριά, κρύβει ἀπό τόν ἕνα τίς μύχιες προθέσεις του καί καμώνεται στόν ἄλλο, ὅτι συνοδοιπορεῖ μέ τούς σχεδιασμούς του, γιά νά τόν κάνει φίλο καί νά τόν παρεμποδίσει νά δώσει χέρι φιλίας καί συνεργασίας στό ἀντίπερα φυλάκιο.
Τό σύστημα αὐτό πρέπει νά λειτούργησε, μέ ἔνταση καί ἔμφαση, κατά τό χρονικό διάστημα τοῦ τριμήνου, Νοέμβριο 2009, ἴσαμε Δεκέμβριο 2010.
Μπροστά στόν Πρωθυπουργό, ὁ προκαθήμενος τῆς ᾿Εκκλησίας τῆς ῾Ελλάδος ξεδίπλωσε, κατ᾿ ἀντίστροφη διάταξη, τό γνωστό σύνθημα· «Τσοβόλα δόσ᾿ τα ὅλα». Εἶπε μέ ἔμφαση καί μέ πικρό χαμόγελο· «Γιῶργο, πάρτα ὅλα». Κι᾿ ἀμέσως, ἔλυωσαν οἱ πάγοι, ζεστάθηκαν οἱ καρδιές. Καί δόθηκε ἡ εὐκαιρία καί ἡ δυνατότητα στόν Πρωθυπουγό νά ἀνταποκριθεῖ καί νά ὑποσχεθεῖ κατάφαση καί ἔγκριση σέ ὅλους τούς σχεδιασμούς τοῦ ἐγκολπιοφόρου συνομιλητή του.
Κατά τήν ἐνημέρωση τῶν μελῶν τῆς Διαρκοῦς ῾Ιερᾶς Συνόδου, πού πραγματοποιήθηκε τήν ἑπόμενη μέρα, περιορίστηκε στή μελοποίηση τῆς χαρᾶς του καί στήν ἀναγγελία, ὅτι ἄνοιξε μιά καινούργια σελίδα στίς σχέσεις Κράτους καί ᾿Εκκλησίας. Οἱ Συνοδικοί δέν ὑποψιάστηκαν δόλο. Δέχτηκαν τήν παραπλανητική ἐξιστόρηση, ὡς κατάθεση τίμιου μετόχου τῶν δωρημάτων τοῦ Παναγίου Πνεύματος. Καί τοῦ ἀντιπρόσφεραν τή δική τους χαρά καί τόν ἀδελφικό ἔπαινο.
Φυσικά, ὑπῆρξαν καί οἱ παραέξω Μητροπολῖτες, ἐκεῖνοι, πού διέκριναν τή συναλλαγή καί τήν προδοσία καί ἄρχισαν νά φωνασκοῦν καί νά διαμαρτύρονται. Οἱ ἐνστάσεις τους ἐκδιπλώθηκαν καί κύλησαν μέ τήν ὁρμή καταρράκτη. Καί ἀπείλησαν τήν ἀνατροπή τῆς ἐκεχειρίας, πού εἶχε συναφθεῖ στό Μέγαρο Μαξίμου.
Εὑρηματικός ὁ κ. ῾Ιερώνυμος, σοφίστηκε νά τούς καλέσει σέ μονοήμερη Συνέλευση τῆς ῾Ιεραρχίας, ἀκριβῶς τίς παραμονές τῶν ἑορτῶν τῶν Χριστουγέννων καί μέ ἕνα ἀνιαρό μονόλογο, νά τούς παραπλανήσει, ὅτι ὅλα τά προβλήματα καί ὅλες οἱ ἐμπλοκές, πού ὑπάρχουν στήν ἐπικοινωνία καί στή συνεργασία Κράτους καί ᾿Εκκλησίας, θά συζητηθοῦν, θά ἀναλυθοῦν καί θά ἐπιλυθοῦν στίς μεικτές ᾿Επιτροπές, πού θά συγκροτηθοῦν προσεχῶς καί θά λειτουργήσουν ἀδέσμευτες καί ἀνεπηρέαστες ἀπό κάθε προκατάληψη ἤ σκοπιμότητα.
Τό μεθοδευμένο στένεμα τοῦ Συνοδικοῦ χρόνου δέν ἐπέτρεψε νά ἐκφραστοῦν ἐλεύθερα οἱ Συνοδικοί ῾Ιεράρχες. ῎Ετσι πέρασε στά μέσα τῆς λαϊκῆς ἐνημέρωσης ἡ πλαστή, ὑποβολιμιαία, καί ὁλότελα ψευδής ἀναγγελία, ὅτι βρισκόμαστε στό διάδρομο τῆς συμφιλίωσης Κράτους καί ᾿Εκκλησίας καί ὅτι ἡ ἀνατολή τῆς ἡλιόλουστης μέρας χρυσώνει τόν ὁρίζοντα.
Τό πόσο αὐτή ἡ προπαγάνδα ἀνταποκρίνεται στήν πραγματικότητα ἤ ἀποτελεῖ πλέγμα διάστροφης πλοκῆς φοβικῶν ᾿Ερινυῶν καί προσωπικῶν ἐπιδιώξεων, θά τό δείξει τό προσεχές μέλλον. Οἱ κινήσεις τῆς παρούσης ὥρας δείχνουν ὅτι ἡ πλειοψηφία τῶν μελῶν τῆς ᾿Ιεραρχίας βρίσκεται σέ ἔξαψη καί ὅτι οἱ σχεδιασμοί, πού ἔχουν ἁπλωθεῖ στό τραπέζι τῶν διαβουλεύσεων δέν εἶναι εὐνοϊκοί γιά τόν Προκαθήμενο.
***
᾿Από τίς κερκίδες τῆς Πολιτικῆς ἡγεσίας, τά χαμόγελα, σέ ἐναρμόνιση μέ τά μισόλογα, ἀφήνουν νά διαρρεύσουν οἱ προθέσεις. ῾Ο σημερινός ᾿Αρχιεπίσκοπος δέν εἶναι φρούριο ἀξιῶν ἀκατάβλητο. Τόν συνακολουθοῦν μειονεκτήματα καί ἐνοχές, πού τόν καθιστοῦν εὐκολοδιαχείριστο καί εὐπρόσβλητο. Μιά «κατά συνθήκη» κολακεία καί μιά εὐκαιριακή κάλυψη τῶν ἀδυναμιῶν του εἶναι ἀρκετές νά τόν καταστήσουν ὑποτελή καί νά τόν κάνουν νά ὑποχωρεῖ, ἀδιαμαρτύρητα, σέ κάθε σχεδιασμό καί σέ κάθε πρωτοβουλία τῶν ἰσχυρῶν τῆς ἡμέρας. Στήν περίπτωσή του, ἀντί γιά τό σύνθημα· «Τσοβόλα δόσ᾿ τα ὅλα», εἶναι ἀρκετό καί ἀπόλυτα ἀποτελεσματικό τό σύνθημα· «Πάρε κάποια περιθωριακά νομοθετήματα, πού ἀρκοῦν νά ἐξοντώσουν τούς ἀνθρώπους, πού φοβᾶσαι, δός μας τήν περιουσία τῆς ᾿Εκκλησίας, κλεῖσε τό στόμα σου καί παρέλασε στό δρόμο ὡς νικητής. ῞Ολα καλά καί ὅλα ἅγια».
***
Μιά φράση, μόνο, θά διατυπώσω καί θά τήν καταθέσω στόν ἀνήσυχο λογισμό καί στήν καρδιά τῶν ἀναγνωστῶν μου, πού πονοῦν τήν ᾿Εκκλησία, πού προσεύχονται καί πού παρακολουθοῦν μέ ἀγωνία τίς ἐξελίξεις.
Βαρύς χειμώνας, ἀδελφοί μου, ταλαιπωρεῖ τήν ῎Ασπιλη, τήν ῾Αγιότατη ᾿Εκκλησία μας. «῾Ο πλοῦς ἐν νυκτί, πυρσός οὐδαμοῦ...». ῾Ωστόσο, μή χάνετε τήν ἐλπίδα σας. Σηκῶστε τό βλέμμα καί τίς καρδιές ψηλά. Στό Γολγοθά, πού βρίσκεται σταυρωμένος ὁ Κύριός μας. ᾿Αλλά καί στό μνῆμα, πού στέκονται οἱ ἄγγελοι καί ἀναγγέλλουν τήν ᾿Ανάσταση.
Οἱ δυνάμεις τοῦ κόσμου τούτου εἶναι ἀδύναμες καί ἀνίσχυρες. ῾Η ἀντοχή τους προεκτείνεται ἴσαμε τόν τάφο. ῾Η Δύναμη τοῦ ᾿Ιησοῦ Χριστοῦ δέν περισφίγγεται σέ τέρματα. Κυριαρχεῖ στήν αἰωνιότητα. Λυτρώνει τίς ὑπάρξεις μας. ᾿Ακυρώνει τίς πονηρές διαβολές καί τίς κατασκότεινες διαπλοκές. Καί ἀνοίγει, διάπλατα, τούς ὁρίζοντες τῆς «νέας κτίσης», τῆς Βασιλείας τοῦ Θεοῦ, πού δέν τή σαλεύει καί δέν τήν ἀποδομεῖ μήτε ἡ ἁμαρτία, μήτε ὁ θάνατος.
᾿Ανοῖξτε τίς καρδιές, ἀδελφοί μου. Καί προσευχηθεῖτε. «῾Ο Κύριος ἐγγύς» (Φιλιπ. δ΄ 5).
+Ο ΑΤΤΙΚΗΣ ΚΑΙ ΜΕΓΑΡΙΔΟΣ
ΝΙΚΟΔΗΜΟΣ
ΠΩΣ ΣΧΟΛΙΑΖΕΙ Ο ΣΕΒ. ΝΙΚΟΔΗΜΟΣ ΤΗΝ ΕΚΛΟΓΗ ΜΙΣΙΑΚΟΥΛΗ;
ΑπάντησηΔιαγραφή