π. Σάββας Αγιορείτης. Τί είναι η πνευματική ζωή; «Με πιο τρόπο θα αγωνισθούμε» (Τελευταίο)

π. Σάββας Αγιορείτης

Η ΠΝΕΥΜΑΤΙΚΗ ΖΩΗ

ΜΕ ΠΟΙΟ ΤΡΟΠΟ ΘΑ ΑΓΩΝΙΣΘΟΥΜΕ;

Α) Προθύμως

Ὁ πνευματικός ἀγώνας, ἡ ἐκκλησιαστική ἄσκησις, τά πνευματικά γυμνάσματα, ἡ προσπάθειά μας ἀπαιτεῖ νά γίνεται προθύμως. Μέ προθυμία, μέ σφοδρή καί δυνατή ἐπιθυμία, μέ ὅλην τήν δύναμι τῆς θελήσεως, μέ χαρά.
Αὐτά σημαίνουν:

• Ὅτι αὐτό πού γίνεται μέ βία καί καταναγκασμό ἀπό ἄλλους, ἀπό φόβο καί ἀπειλή δέν ὠφελεῖ, ἀλλά μάλλον βλάπτει.

• Ὅτι προσευχόμεθα, γιατί το ἐπιθυμοῦμε.

• Ὅτι νηστεύουμε, ἐπειδή τό θέλουμε.

• Ὅτι ἀσκούμεθα στίς ἀρετές, γιατί ἀναγνωρίζουμε τήν ἀξία τους.

• Ὅτι τηροῦμε τίς ἐντολές, ἐπειδή συμφωνοῦμε μέ αὐτές.

• Ὅτι μελετᾶμε τό λόγο τοῦ Θεοῦ, ἐπειδή ζητᾶμε τήν ἀλήθεια.

• Καί πολλά ἄλλα.

Κι ὅλα τα πράττουμε εὐχαρίστως, χωρίς γογγυσμούς, χωρίς διαμαρτυρίες, χωρίς νά πιεζόμαστε, ἀγωνιζόμεθα μέ ὅλη τήν δύναμη τῆς θελήσεως καί ὑπάρξεως μας.

Β) Μέ Πρόγραμμα.

Ἡ πνευματική ζωή ἀπαιτεῖ πρόγραμμα καί συγκεκριμένες πνευματικές ἀσκήσεις. Ὁ Ἀπόστολος Παῦλος ἐπισημαίνει στούς ἀγωνιστές τοῦ χριστιανικοῦ στίβου: «ἐάν κάποιος ἀγωνίζεται δέν στεφανώνεται, ἐάν δέν ἀγωνισθῆ σύμφωνα μέ τούς νόμους τῆς ἀθλήσεως» (Β' Τιμ. 6' 5).

Οἱ κανόνες τῆς πνευματικῆς ἀσκήσεως εἶναι γνωστοί σ' ὅσους ἀγωνίζονται τόν ὠραῖο καί καλόν ἀγῶνα.

Γ) Μέ τήν καθοδήγησι ἐμπείρου πνευματικοῦ Πατέρα.

Χωρίς τόν ἔμπειρο πνευματικό Πατέρα ὁ ἀγώνας γιά τήν πνευματική ἐλευθερία καί τήν ἀνάστασι εἶναι ἀμφίβολος καί δυσχερέστατος λόγῳ τῶν παγίδων τοῦ ἐχθροῦ καί πολλῶν ἄλλων αἰτιῶν.

Δ) Πώς ἀρχίζουμε

Μέ αὐτοέλεγχο. Μέ αὐτοκριτική.

Στρεφόμεθα πρός τά ἔσω τῆς ὑπάρξεώς μας, τῆς ψυχῆς μας, καί ρίχνουμε μία διερευνητική ματιά στήν ἐσωτερική κατάστασι μας.

Γιά νά τό ἐπιτύχουμε χρειαζόμαστε ἡσυχία καί περισυλλογή, συγχρόνως καί τό φῶς τῶν ἐντολῶν τοῦ Θεοῦ καί τοῦ ἁγίου θελήματός Του. Στήν ἡσυχία, χωρίς περισπασμούς καί θορύβους ἐξετάζουμε τή ζωή μας μέ κριτήριο τόν νόμο του Θεοῦ.

Ἐρωτᾶμε τόν ἑαυτό μας. Τί ζητεῖ ἀπό ἐμέ ὁ Θεός Πατέρας μου; Ζῶ ὅπως θέλει ὁ Θεός Πατέρας μου; Ἀπό τίς ἀπαντήσεις, θά καταλάβουμε σέ ποιά πνευματική κατάστασι εὑρισκόμεθα.

Ε) Μελέτη του λόγου του Θεοῦ καί προσευχή

Στήν συνέχεια χρειαζόμαστε μελέτη τοῦ λόγου του Θεοῦ γιά νά καθοδηγηθοῦμε σωστά καί προσευχή γιά νά ἐνισχυθοῦμε ἀπό τή θεία Χάρι.

Μελέτησε τήν Ἁγία Γραφή. Περιέχει: α) τήν Ἱστορία τῆς σωτηρίας, β) τίς θαυμαστές ἐνέργειες τοῦ Θεοῦ Πατέρα μας γιά τήν σωτηρία μας, γ) τό ἄγιο καί λυτρωτικό θέλημά Του, δ) παραδείγματα ζωῆς, ἄλλα πρός ἀποφυγήν καί ἄλλα πρός μίμησιν, ε) τό μυστήριον τῆς θείας ἀποκαλύψεως.

Μελέτησε βιβλία πού θά σέ βοηθήσουν νά ἀνέβης ψηλότερα ἀπό τήν χαμοζωή τοῦ κόσμου τούτου.

ΣΤ) Τά πνευματικά ἀγωνίσματα

Ἀγωνιζόμαστε:

α) νά ἐφαρμόσουμε τίς ἐντολές τοῦ Θεοῦ·

β) νά κατορθώσουμε τίς ἀρετές·

γ) νά ἀποφύγουμε κάθε κακία, πονηρία καί γενικῶς τήν πολυειδῆ ἁμαρτία·

δ) νά νεκρώσουμέ τά πάθη τῆς ἁμαρτίας·

ε) νά πράξουμε τό θέλημα τοῦ Ἐπουρανίου Πατέρα·

ς) νά καθαρίσουμε τήν ψυχή μας ἀπό τίς βρωμιές τῆς ἁμαρτίας·

ζ) νά θεραπεύσουμε τίς πληγές τῆς ψυχῆς μας ἀπό τόν πόλεμο τῆς ἁμαρτίας.

Ζ) Ὁ Θεός Πατέρας

Ὁ Θεός Πατέρας χαίρεται, ὅταν μᾶς βλέπει νά ἀγωνιζόμεθα καί δέν μᾶς ἀφήνει μόνους.

Μᾶς ἐνισχύει μέ τό Ἅγιο Πνεῦμα πού κατοικεῖ μέσα μας.

Γιά νά ἔχουμε ὅμως Ἅγιο Πνεῦμα πρέπει νά Τό λάβουμε. Λαμβάνουμε τό Ἅγιο Πνεῦμα μέ τήν συμμετοχή στά Μυστήρια τῆς Ἐκκλησίας, στή λατρεία τοῦ Θεοῦ καί στόν λοιπό πνευματικό ἀγώνα. Μέ τόν πνευματικό ἀγώνα δείχνουμε στόν Ἐπουράνιο Θεό καί Πατέρα τήν ἰσχυρή θέλησί μας νά ἐλευθερωθοῦμε ἀπό τήν ἁμαρτία καί τό θάνατο καί Ἐκεῖνος μᾶς στεφανώνει καί μᾶς χαριτώνει μέ τήν πλούσια Χάρι του.

Η) Ἡ Ἐκκλησία.

Ἡ Ἐκκλησία δημιουργεῖ τό κατάλληλο πνευματικό κλίμα πού θά διευκολύνη τόν πνευματικό ἀγώνα τῶν πιστῶν μέ τήν νηστεία, τίς ἱερές Ἀκολουθίες, τά ἐποικοδομητικά ἁγιογραφικά ἀναγνώσματα καί τήν κατάλληλη διδασκαλία.

Θ) Ὁ Κύριος

Ὁ πιστός πού καλεῖται νά ἀγωνισθεῖ ἔχει ἐνώπιόν του, πρό ὀφθαλμῶν του, τήν ἐσχατολογική προοπτική τῆς Ἐκκλησίας, τήν ἐρχόμενη ἔνδοξη βασιλεία τοῦ Πατρός καί τοῦ Υἱοῦ καί τοῦ Ἁγίου Πνεύματος.

Ἐνισχύεται ἀπό τόν λόγο τοῦ Ἀπ. Παύλου:

α) ὅτι ὁ Κύριος μας δείχνει συμπάθεια στούς ἀγωνιζόμενους πιστούς

«οὐ γάρ ἔχομεν ἀρχιερέα μή δυνάμενον συμπαθῆσαι ταῖς ἀσθενείαις ἡμῶν, πεπειρασμένον δέ κατά πάντα καθ' ὁμοιότητα χωρίς ἁμαρτίας. Προσερχώμεθα οὖν μετά παρρησίας τῷ θρόνῳ τῆς χάριτος, ἵνα λάβωμεν ἔλεον καί χάριν εὕρωμεν εἰς εὔκαιρον βοήθειαν" (Ἑβρ. δ' 15-16).

β) ὅτι ὁ Κύριος μπορεῖ νά βοηθήσει τόν πιστό νά ἀντιμετωπίσει τούς πειρασμούς τῆ ἁμαρτίας· «ὅθεν ὤφειλε κατά πάντα τοῖς ἀδελφοῖς ὁμοιωθῆναι, ἵνα ἐλεήμων γένηται καί πιστός ἀρχιερεύς τα πρός τόν Θεόν, εἰς τό ἱλάσκεσθαι τάς ἁμαρτίας τοῦ λαοῦ. Ἐν ὧ γάρ πέπονθεν αὐτός πειρασθείς, δύναται τοῖς πειραζομένοις βοηθῆσαι» (Ἑβρ. β' 17-18).

γ) ὅτι ἔχομε γύρω μας πλῆθος μαρτύρων, ὅσιων καί ἁγίων πού διεξήγαγον νικηφόρως αὐτόν τόν ἀγῶνα καί ἐστεφανώθησαν· «Τοιγαροῦν καί ἡμεῖς, τοσοῦτον ἔχοντες περικείμενον ἡμῖν νέφος μαρτύρων, ὄγκον ἀποθέμενοι πάντα καί τήν εὐπερίστατον ἁμαρτίαν δι' ὑπομονῆς τρέχωμεν τόν προκείμενον ἡμῖν ἀγώνα, ἀφορῶντες εἰς τόν τῆς πίστεως ἀρχηγόν καί τελειωτήν Ἰησοῦν» (Ἑβρ. Ἰβ' 1-2).

δ) Ὁ πιστός ἐνισχύεται ἀπό τόν Κύριο πού τόν καλεῖ καί τόν διαβεβαιώνει:

1) ὅτι θά τόν στεφανώσει καί θά τόν δοξάσει «γίνου πιστός ἄχρι θανάτου καί δώσω σοί τόν στέφανον τῆς ζωῆς» (Ἀποκ. β' 10)

2) ὅτι θά τοῦ ἐπιτρέψει νά καθίσει στό θεϊκό θρόνο γιά νά συμβασιλεύσει μετά Πατρός καί Υἱοῦ καί Ἁγίου Πνεύματος, εἰς τούς αἰώνας·

«Ὁ νικῶν, δώσω αὐτῷ καθίσαι μετ' ἐμοῦ ἐν τῷ θρόνῳ μου, ὡς κἀγώ ἐνίκησα καί ἐκάθισα μετά τοῦ Πατρός μου ἐν τῷ Θρόνῳ αὐτού» (Ἀποκ. γ' 21).

Π. Παϊσίου: Τι βοηθάει στην πνευματική πρόοδο

Οι άνθρωποι που τους χτύπησαν μερικοί βαρδάρηδες – δοκιμασίες - , είτε γιατί το επέτρεψε ο Θεός, για να τους φρενάρη, είτε από φθόνο του πονηρού, χρειάζονται μετά πολλές λιακάδες και δροσιά πνευματική ,για να ανθήσουν και να καρποφορήσουν. Όπως και τα δέντρα, όταν ξεθαρρεύουν από τις χειμωνιάτικες λιακάδες, αλλά τα φρενάρη ο βαρδάρης, χρειάζονται μετά συνέχεια λιακάδες ανοιξιάτικες και βροχούλα, για να κυκλοφορήσουν οι χυμοί και να βγάλουν άνθη και καρπούς.
- Γέροντα, για να πάρη κανείς την πνευματική στροφή, τι χρειάζεται;
- Φιλότιμος αγώνας με ελπίδα και εμπιστοσύνη στον Θεό. Η εμπιστοσύνη στον Θεό και η απλότητα με τον φιλότιμο αγώνα φέρνουν την εσωτερική γαλήνη και σιγουριά , και τότε γεμίζει η ψυχή από ελπίδα και χαρά. Χρειάζεται υπομονή , φιλότιμο και πνευματική παλληκαριά , για να στεφανωθή ο αθλητής. Η παλληκαριά ξεπηδάει από την φιλότιμη καρδιά . Και όταν κανείς κάνει κάτι με την καρδιά του για τον Χριστό, ούτε κουράζεται ούτε πονάη, γιατί ο πόνος για τον Χριστό είναι γλέντι πνευματικό. Η πνευματική ανάπτυξη μπορεί να γίνη πολύ σύντομα με λίγη φιλότιμη θέληση και παρακολούθηση του εαυτού μας. Στην συνέχεια θα βοηθιέται η ψυχή από τον Χριστό , την Παναγία, τους Αγγέλους και τους Αγίους. Πολύ βοηθάει επίσης η μελέτη, η προσευχή, η εσωστρέφεια, και να ησυχάζει κανείς λίγο.
Ο Χριστός μας δυναμώνει αυτούς που αγωνίζονται « τον καλό αγώνα » , τον οποίο έκαναν όλοι οι Άγιοι ,για να υποτάξουν την σάρκα στο πνεύμα. Ακόμη και όταν τραυματισθούμε, δεν πρέπει να χάσουμε την ψυχραιμία μας, αλλά να ζητήσουμε την βοήθεια του Θεού και να συνεχίσουμε τον αγώνα με γενναιότητα. Θα ακούση ο Καλός Ποιμήν και θα σπεύση αμέσως , όπως ο βοσκός, μόλις ακούσει ένα αρνάκι να βελάζη θλιβερά, όταν πληγώνεται ,ή κάποιος λύκος ή σκύλος το δαγκώνη, τρέχει ,για να το βοηθήση. Περισσότερο έχω αγαπήσει, έχω πονέσει και τους έχω στο νου μου συνέχεια αυτούς που είχαν ελεεινή ζωή και αγωνίζονται, παρά αυτούς που δεν βασανίζονται από πάθη. Και ο τσομπάνος το πληγωμένο ή αρρωστιάρικο αρνί πονάει περισσότερο και το περιποιείται ιδιαίτερα, μέχρι να πάρη επάνω του και αυτό.
Εάν πάλι αγωνιζώμαστε σωστά, αλλά δεν βλέπουμε καμμιά πρόοδο, συμβαίνει μερικές φορές το εξής: Ο δαίμονας , επειδή του κηρύξαμε τον πόλεμο, ζήτησε ενίσχυση από τον σατανά. Έτσι, εάν πέρυσι πολεμούσαμε με έναν δαίμονα, εφέτος πολεμάμε με πενήντα, του χρόνου θα πολεμάμε με περισσότερους κ.ο.κ. Αυτό δεν επιτρέπει ο Θεός να το δούμε, για να μην υπερηφανευθούμε. Χωρίς εμείς να το καταλαβαίνουμε, ο Θεός εργάζεται στην ψυχή μας, όταν βλέπη καλή διάθεση.
- Γέροντα, όταν κανείς αγωνίζεται και πράγματι δεν προοδεύη, τι φταίει;
- Μπορεί να αγωνίζεται υπερήφανα. Αλλά να σας πω και τί παθαίνουν μερικοί και δεν προοδεύουν; Ενώ έχουν προϋποθέσεις , τις σπαταλούν σε μικροπράγματα και μετά δεν έχουν δυνάμεις, για να ανταποκριθούν στον πνευματικό αγώνα. Ας πούμε ότι ξεκινάμε να κάνουμε μια επίθεση στον εχθρό και ετοιμαζόμαστε με όλα τα απαραίτητα , για να τον αντιμετωπίσουμε. Εκείνος όμως, επειδή φοβάται ότι δεν θα τα βγάλη πέρα, προσπαθεί να μας διασπάση και να τραβήξη αλλού την προσοχή μας με σαμποτάζ και προσβολές σε άλλα σημεία. Εμείς στρέφουμε την προσοχή μας εκεί. Στέλνουμε δυνάμεις δεξιά και αριστερά. Ο καιρός περνά. Τα πολεμοφόδια και τα τρόφιμα λιγοστεύουν. Δίνουμε παλιό ρουχισμό στο στράτευμα. Οι στρατιώτες αρχίζουν να γογγύζουν. Και το αποτέλεσμα είναι να εξαντληθούν όλες οι δυνάμεις μας και να μην αντιμετωπίσουμε τον εχθρό. Έτσι κάνουν και μερικοί πάνω στον πνευματικό αγώνα.
- Γέροντα, στην πνευματική πρόοδο δεν βοηθάει και το περιβάλλον;
- Ναι, βοηθάει, αλλά μερικές φορές μπορεί ένας να ζη ανάμεσα σε Αγίους και να μην κάνη προκοπή. Υπήρχε μεγαλύτερη προϋπόθεση για τον Ιούδα , που ήταν συνέχεια μαζί με τον Χριστό; Ο Ιούδας δεν είχε ταπείνωση ούτε καλή διάθεση. Και μετά την προδοσία του πάλι δεν ταπεινώθηκε. Βρόντησε τα αργύρια με θυμό και εγωισμό και πήγε με πονηριά στην αγχόνη. Και οι Φαρισαίοι κινήθηκαν σαν τον διάβολο. Αφού έγινε η δουλειά τους , είπαν στον Ιούδα: « Συ όψει » . Ο Θεός ενεργεί ανάλογα με την κατάσταση του ανθρώπου. Το Πνεύμα το Άγιο, δεν εμποδίζεται από τίποτε. Αυτό που κατάλαβα είναι ότι, όπου κι αν βρεθή κανείς, αν αγωνισθή φιλότιμα, μπορεί να πετύχει το ποθούμενο, την σωτηρία της ψυχής του. Εδώ ο Λωτ ζούσε μέσα στα Σόδομα και στα Γόμορρα και σε τι πνευματική κατάσταση ήταν! Τώρα, είτε το θέλουμε, είτε δεν το θέλουμε, πρέπει να αγωνισθούμε να γίνουμε καλύτεροι, ώστε να ενεργή η Θεία Χάρις μέσα μας. Τα γεγονότα μας αναγκάζουν και θα μας αναγκάζουν να πλησιάσουμε περισσότερο στον Θεό, για να έχουμε θεϊκή δύναμη , ώστε να αντιμετωπίζουμε σωστά κάθε κατάσταση - και φυσικά ο Καλός Θεός δεν θα μας αφήση. Θα μας προστατεύση.
Πάντως να ξέρουμε, όταν καλυτερεύουμε την πνευματική μας κατάσταση, τότε και εμείς νιώθουμε καλύτερα, αλλά και τον Χριστό χαροποιούμε. Ποιος μπορεί να φαντασθή την μεγάλη χαρά που αισθάνεται ο Χριστός, όταν τα παιδιά Του προχωρούν; Εύχομαι να κάνουν όλοι οι άνθρωποι πνευματική προκοπή και να ενωθούν με τον Χριστό, που είναι το Α και το Ω. Όταν από το Α και το Ω εξαρτάται όλη η ζωή μας, τότε όλα είναι αγιασμένα. ]

Από το βιβλίο «Πνευματική αφύπνιση»
ΓΕΡΟΝΤΟΣ ΠΑΪΣΙΟΥ ΑΓΙΟΡΕΙΤΟΥ
ΛΟΓΟΙ Β’
ΙΕΡΟΝ ΗΣΥΧΑΣΤΗΡΙΟΝ
«ΕΥΑΓΓΕΛΙΣΤΗΣ ΙΩΑΝΝΗΣ Ο ΘΕΟΛΟΓΟΣ»
ΣΟΥΡΩΤΗ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ

Με την «χάρη του Θεού και τις ευχές του γέροντα»  όπως λέει ο π.Σάββας ολοκληρώσαμε την εργασία του π.Σάββα με τίτλο «Τι είναι πνευματική ζωή»

Το αρχείο ολόκληρο μπορείτε να το κατεβάσετε σε μορφή .doc   Τί είναι η πνευματική ζωή;

Ομιλίες του Ιερομονάχου Σάββα Αγιορείτου μπορείτε να κατεβάσετε δωρεάν από Πατερικός Λόγος

Βιβλία του Ιερομονάχου Σάββα Αγιορείτου

1)ΤΙ ΕΙΝΑΙ Η ΘΕΙΑ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑ ΚΑΙ ΠΩΣ ΘΑ ΤΗ ΖΗΣΟΥΜΕ

Β΄ΕΚΔΟΣΙΣ ΤΟΥ ΙΕΡΟΥ ΚΕΛΛΙΟΥ ΕΙΣΟΔΙΩΝ ΤΗΣ ΘΕΟΤΟΚΟΥ , ΚΕΡΑΣΙΑ, ΑΓΙΟΝ ΟΡΟΣ 2009.

2) Η ΘΕΡΑΠΕΙΑ ΤΗΣ ΨΥΧΗΣ ΚΑΤΑ ΤΟΝ ΟΣΙΟ ΓΕΡΟΝΤΑ ΠΟΡΦΥΡΙΟ ΤΟΝ ΚΑΥΣΟΚΑΛΥΒΙΤΗ

ΕΚΔΟΣΕΙΣ: ΟΡΘΟΔΟΞΗ ΚΥΨΕΛΗ, ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ 2009.

τηλέφωνο παραγγελιών : 6947612075

περισσότερες πληροφορίες  hristospanagia.blogspot.com

Τέλος και δόξα τω Θεώ

Τις ευχές του π. Σάββα  και του γέροντά του.

Καλή Ανάσταση.