27 Ιανουαρίου Συναξαριστής

Ανακομιδή Λειψάνων Ιωάννου Χρυσοστόμου, Μαρκιανής Βασιλίσσης, Κλαυδιανού Οσίου, Δημητριανού Θαυματουργού, Άσκιοτ Βασιλέως, Τίτου Οσίου, Δημητρίου νεομάρτυρα, Πέτρου Ζβέρεφ.

Ανακομιδή Λειψάνων Ιωάννου Χρυσοστόμου Αρχιεπισκόπου Κωνσταντινουπόλεως

Ο ιερός Ιωάννης ο Χρυσόστομος, επειδή δεν έκανε διακρίσεις ανάμεσα στα πρόσωπα στην απόδοση του δικαίου και έλεγχε και την ίδια την βασίλισσα Ευδοξία για τις παρανομίες και τις αδικίες της, εξορίσθηκε δύο φορές, αλλά και πάλι ανακλήθηκε από την εξορία. Εξορίστηκε όμως και πάλι για τρίτη φορά.

Η έκπτωση του ιερού Χρυσοστόμου από τον Πατριαρχικό θρόνο προκάλεσε σχίσμα μέσα στην Εκκλησία. Οπαδοί του, που καλούνταν «Ιωαννίτες», δεν αναγνώριζαν τον διάδοχό του, παρά τις επίμονες συστάσεις να υπακούσουν στους νέους εκκλησιαστικούς άρχοντες και να διαφυλάξουν την ενότητα της Εκκλησίας.

Ο Άγιος Ιωάννης ο Χρυσόστομος οδηγήθηκε στην Κουκουσό και από εκεί στην Αραβισσό και έπειτα, στιν 10 Ιουνίου του έτους 404 μ.Χ., στην Πιτιούντα του Πόντου. Η πορεία του μέχρι εκεί, ήταν όχι μόνο περιπετειώδης, αλλά κυριολεκτικά μαρτυρική, γεμάτη από κακουχίες και δεινοπαθήματα.

Εκεί λοιπόν, στην Πιτιούντα, ο ένσαρκος Άγγελος κλήθηκε από τον πάντων Δεσπότη στις αιώνιες σκηνές, το έτος 407 μ.Χ., ενώ το άγιο σκήνωμά του ενταφιάσθηκε στα Κόμανα του Πόντου μαζί με τα άγια λείψανα των Αγίων Μαρτύρων Βασιλίσκου και Λουκιανού, καθώς είχε αποκαλυφθεί σε αυτόν από αυτούς τους ίδιους διά νυκτερινής οπτασίας, όταν ακόμη ζούσε.

Το σχίσμα των «Ιωαννιτών» αποκαταστάθηκε με την ανακομιδή των ιερών λειψάνων του Αγίου στην Κωνσταντινούπολη, το έτος 438 μ.Χ., επί Πατριάρχου Πρόκλου. Η μεταφορά των ιερών λειψάνων από τα Κόμανα συνοδεύτηκε από μια επιστολή – διαταγή του αυτοκράτορα Θεοδοσίου Β’, υιού του Αρκαδίου και της Ευδοξίας, η οποία έγραφε:

«Επιστολή Βασιλέως Θεοδοσίου προς τον Οικουμενικό Πατριάρχη, Διδάσκαλο και Πνευματικό Πατέρα Ιωάννη τον Χρυσόστομο.

Επειδή, Πάτερ τίμιε, θεωρήσαμε το σώμα σου νεκρό, όπως συμβαίνει με τα άλλα, θελήσαμε απλώς να το πάρουμε και να το μεταφέρουμε προς εμάς. Γι’ αυτό και δικαίως αστοχήσαμε στον πόθο μας.

Αλλά συ τουλάχιστον, Πάτερ τιμιότατε, που δίδαξες σε όλους την μετάνοια, συγχώρησέ μας που σε παρακαλούμε και σαν παιδιά που αγαπάμε τους πατέρες μας επίδωσέ μας τον εαυτό σου και εύφρανε με την παρουσία σου αυτούς που σε ποθούν».

Αυτή την επιστολή του αυτοκράτορα την πήγαν στον Άγιο και την τοποθέτησαν πάνω στην λάρνακά του. Τότε ο Άγιος έδωσε τον εαυτό του στους απεσταλμένους του αυτοκράτορα και έτσι αυτοί μετέφεραν την λάρνακα που περιείχε το άγιο λείψανο στην Κωνσταντινούπολη, χωρίς να κοπιάσουν καθόλου. Η υποδοχή των ιερών λειψάνων του Αγίου υπήρξε παλλαϊκή. Σύσσωμος λαός, κλήρος και μοναχοί, με επικεφαλής τον αυτοκράτορα, τους αυλικούς, τη σύγκλητο και όλους τους άρχοντες, υποδέχθηκαν και προσκύνησαν με σεβασμό τα λείψανά του. Με πολύ ευλάβεια μετέφεραν αρχικά τη λάρνακα στο ναό του Αποστόλου Θωμά, στα Αμαντίου, έπειτα δε στο ναό της Αγίας Ειρήνης. Εκεί έβαλαν το άγιο λείψανο πάνω στο σύνθρονο και άπαντες εβόησαν: «Απόλαβε τον θρόνο σου, Άγιε». Στη συνέχεια η λάρνακα τοποθετήθηκε σε αυτοκρατορική άμαξα και μεταφέρθηκε στο περιώνυμο ναό των Αγίων Αποστόλων. Εκεί έβαλαν το άγιο λείψανο πάνω στην ιερή καθέδρα και έγινε το θαύμα: ο Άγιος επεφώνησε προς τον λαό το «Ειρήνη πάσι». Έπειτα το εναπέθεσαν μέσα στο Άγιο Βήμα, κάτω από την Αγία Τράπεζα.

Η Σύναξη του Αγίου Ιωάννου του Χρυσοστόμου ετελείτο στο πάνσεπτο ναό των Αγίων Αποστόλων. Ιερά λείψανα του Αγίου Ιωάννου του Χρυσοστόμου αφιέρωσε διά χρυσοβούλλου στη Μονή Μεγίστης Λαύρας του Αγίου Όρους ο αυτοκράτορας Ιωάννης Τσιμισκής (969-976 μ.Χ.) και τεμάχιο της αριστεράς χειρός ο Ανδρόνικος ο Παλαιολόγος (1282-1328), διά χρυσοβούλλου, τον Ιούλιο του έτους 1284, στη Μονή Φιλοθέου του Αγίου Όρους. Επίσης, τμήματα του ιερού λειψάνου φυλάσσονται στις μονές Βατοπαιδίου, Ιβήρων, Αγίου Διονυσίου και Δοχειαρίου.

Απολυτίκιον  Ήχος πλ. δ’.

Η του στόματός σου καθάπερ πυρσός εκλάμψασα χάρις, την οικουμένην εφώτισεν, αφιλαργυρίας τω κόσμω θησαυρούς εναπέθετο, το ύψος ημίν της ταπεινοφροσύνης υπέδειξεν. Αλλά σοις λόγοις παιδεύων, Πάτερ, Ιωάννη Χρυσόστομε, πρέσβευε τω Λόγω Χριστώ τω Θεώ, σωθήναι τας ψυχάς ημών.

Κοντάκιον. Ήχος α’. Χορός Αγγελικός

Εφράνθη μυστικώς, η σεπτή Εκκλησία, τη ανακομιδή, του σεπτού σου λειψάνου, και τούτο κατακρύψασα, ως χρυσίον πολύτιμον, τοις υμνούσί σε, αδιαλείπτως παρέχει, ταις πρεσβείαις σου, των ιαμάτων την χάριν, Ιωάννη Χρυσόστομε.

Η Αγία Μαρκιανή η Βασίλισσα

Η Αγία Μαρκιανή ήταν σύζυγος του Ιουστίνου Α’ του Γέροντος (518-527 μ.Χ.). Διακρινόταν για την ευσέβεια, το ασκητικό του βίου της και τη φιλανθρωπία της. Κοιμήθηκε οσίως με ειρήνη και ενταφιάσθηκε στο ναό των Αγίων Αποστόλων Κωνσταντινουπόλεως.

Ο Όσιος Κλαυδιανός

Ο Άγιος Κλαυδιανός ήταν μοναχός και κοιμήθηκε οσίως με ειρήνη.

 

Ο Όσιος Πέτρος ο Αιγύπτιος

Ο Άγιος Πέτρος ήταν μοναχός και μαθητής του Αββά Λωτ και κοιμήθηκε οσίως με ειρήνη.

Ο Άγιος Δημητριανός ο Θαυματουργός Επίσκοπος Ταμασσού Κύπρου

Από τις πολύ ολίγες πληροφορίες που έχουμε γι' αυτόν μανθάνουμε ότι γεννήθηκε στην Ταμασσό κι έζησε σ' αυτήν τα πρώτα χρόνια του Χριστιανισμού. Ήταν τότε ακόμη που η ειδωλολατρία κι η ειδωλομανία προέβαλλε δυνατά της Αφροδίτης το άστρο και τη λατρεία. Το κήρυγμα του Ιησού που έφεραν στην Κύπρο οι τρεις απόστολοι Βαρνάβας και Παύλος και Μάρκος άρχισε σιγά - σιγά να προχωρεί σ' όλο το νησί. Στην Ταμασσό με κέντρο μια σπηλιά που υπάρχει ως σήμερα και που χρησίμευε στην αρχή ως κατοικία και εκκλησία και επισκοπή αγωνίζονται οι πρώτες εκείνες μορφές ο Ηρακλείδιος, ο Μύρων, ο Μνάσων κι οι άλλοι συνεργάτες τους να ανάψουν και να προβάλουν παντού το φως του Χριστού, το ιλαρόν φως της νέας ζωής. Σ' αυτή τη σπηλιά στην οποία οι πρώτοι χριστιανοί όχι μονάχα παρακολουθούσαν το κήρυγμα για τον Χριστό, αλλά και βαφτίζονταν και προσεύχονταν και τελούσαν τις διάφορες ακολουθίες τους, σ' αυτήν ακόμη βρίσκεται κι ο τάφος του αγίου Ηρακλειδίου. Κάποια μέρα που ο γηραιός επίσκοπος βρισκόταν άρρωστος στο σπήλαιο του με πυρετό, μια ομάδα μανιασμένων ειδωλολατρών όρμισαν μέσα στο σπήλαιο, έσυραν έξω τον άγιο και τον σκότωσαν. Ο άγιος απέθανε προσευχόμενος για τους δήμιους του στην ηλικία των 60 χρόνων. Οι χριστιανοί μαθητές με θλίψη βαριά πήραν το άγιο λείψανο και το έθαψαν μέσα στη σπηλιά. Τα θαύματα που έκανε, όταν ήταν στη ζωή, συνεχίστηκαν και μετά τον θάνατο του και συνεχίζονται και σήμερα. "Θαυμαστός ο Θεός εν τοις αγίοις αυτού".

Η θρησκεία του Ιησού Χριστού, με τις ενέργειες του Ηρακλειδίου, τον ζήλο του και τις υπεράνθρωπες προσπάθειες του προχωρούσε καθημερινά. Μετά τον θάνατο του την ευθύνη του όλου έργου ανέλαβε ο Μνάσωνας. Αυτόν είχε χειροτονήσει ο Ηρακλείδιος επίσκοπο, όταν ακόμη ζούσε. Αυτός συνέχισε το έργο του Ηρακλειδίου μέχρι τα βαθιά του γηρατειά. Πολλά θαύματα έκαμε όσο ζούσε. Πολλά κι όταν απέθανε. Πριν πεθάνει χειροτόνησε επίσκοπο της Ταμασσού τον Ρόδωνα.

Με γοργά βήματα η διδασκαλία του Χριστού χάρη στον φλογερό ζήλο των πρώτων χριστιανών προχωρεί με ενθουσιασμό στης Ταμασσού την πόλη. Πολλοί οι άγιοι που παρουσιάσθηκαν σ' αυτή, Ένας τέτοιος άγιος είναι κι ο Δημητριανός. Πότε ακριβώς γεννήθηκε δεν γνωρίζουμε. Ο πανδαμάτορας χρόνος έσβησε από της μνήμης το βιβλίο τη σχετική χρονολογία. Αυτό που συμπεραίνουμε από την όλη ζωή του είναι τούτο: Γνώρισε τον Χριστό, όπως λέγει κι ο υμνογράφος του, από τη βρεφική του ηλικία. "Εκ βρέφους εγένου του Κυρίου εραστής". Γνώρισε τον Χριστό και τον αγάπησε με όλη την ψυχή του. Μπροστά του ένα και μόνο πράγμα βλέπει κι ένα ποθεί και θέλει παντού και πάντοτε. Του Κυρίου το θέλημα. Μ' αυτό μεγαλώνει. Μ' αυτό ζει κι αυτό προβάλλει τόσο με τα λόγια του, όσο και το παράδειγμα του.

Κάποτε που είχε αρρωστήσει ο πνευματικός πατέρας της κοινότητας ο ιερέας, ο τότε επίσκοπος του οποίου ο Δημητριανός ήταν σε όλα το δεξί του χέρι, τον κάλεσε και κατά παράκληση των πιστών Χριστιανών τον χειροτόνησε πρεσβύτερο. Οι αγνές ψυχές πανηγυρίζουν. Γιατί ο Δημητριανός με ζήλο φλογερό εργαζόταν πάντοτε για την πνευματική πρόοδο του λαού. Στο πρόσωπο του βρήκαν οι πιστοί τον πνευματικό πατέρα και καθοδηγητή, τα ορφανά τον προστάτη, οι άρρωστοι τον στοργικό αδελφό και "οι εν θλίψεσι την παρηγορίαν". Κι όταν μετά από καιρό ο τότε επίσκοπος κοιμήθηκε, ολόκληρος ο λαός και πάλι κάλεσε και ανέβασε στον επισκοπικό θρόνο της ξακουστής πόλεως τον άξιο σε όλα Δημητριανό.

Στην καινούργια αύτη θέση η αγία του μορφή προβάλλει παντού, ώστε ο ιερός υμνογράφος να τον υμνεί: "Της Ταμασσού βλάστημα, καύχημα των Περάτων, πηγήν των θαυμάτων, ιαμάτων ταμείον άσυλον και των Κυπρίων αγλάισμα". Αλλά και του λαού η παράδοση κι ο σεβασμός μένει ως σήμερα πολύ υψηλά. Αυτό μαρτυρεί α) η ευρυχωρία του ναού που η ευσέβεια των παλαιοτέρων κατοίκων των Περάτων αφιέρωσε στ' όνομα του σε μια μαγευτική θέση και του οποίου τα ερείπια προβάλλουν επιβλητικά μέχρι σήμερα. Και β) η χειρόγραφος φυλλάδα που περιέχει την ακολουθία του και στην οποία αναγράφεται κι η μέρα της μνήμης του, 27 Ιανουαρίου.

Η όλη του πνευματική ζωή συνέβαλε τα μέγιστα στην εξάπλωση του χριστιανισμού όχι μόνο στην πόλη της Ταμασσού, αλλά και στα γύρω χωριά. Τύπος υπομονής ο ίδιος και πρότυπο αρετής βοήθησε στα χρόνια εκείνα στην ειρηνική ζωή του πιστού λαού του και στην πνευματική του άνοδο. Αλλά και θαύματα πολλά αναφέρεται ότι έκαμε όταν ζούσε, μα και όταν κοιμήθηκε. Οι γυναίκες των Περάτων τον θεωρούν πολύ θαυματουργό και συχνά επισκέπτονται τα ερείπια του ναού του, ανάβουν καντήλια στο βαθούλωμα των ερειπίων και εκζητούν τις πρεσβείες του στα προβλήματα και τις ανάγκες τους. Ένα τέτοιο θαύμα που έγινε προ καιρού είναι και τούτο:

Ένας χριστιανός από τα Πέρα, για το κτίσιμο του σπιτιού του πήγε και πήρε από τα ερείπια του ναού του αγίου τις πελεκητές πέτρες με τις οποίες ήταν φτιαγμένο το ανώφλι του ναού, για να φτιάξει με αυτές το ανώφλι του ιδικού του σπιτιού. Είχε δε στη σκέψη να πάει την επομένη να πάρει και τις άλλες πελεκητές πέτρες με τις όποιες ήταν κατασκευασμένες οι παραστάδες της θύρας του ναού για να τις χρησιμοποιήσει κι αυτές για το δικό του σπίτι. Τη νύχτα όμως παρουσιάστηκε στον ύπνο του ο άγιος και του έκαμε αυστηρή παρατήρηση. Αυτός όμως δεν έλαβε υπ' όψη τη σύσταση του αγίου και την επόμενη νύχτα πήγε πάλι και κουβάλησε και τις υπόλοιπες πέτρες. Τη νύχτα παρουσιάστηκε και πάλι ο άγιος στον ύπνο του και του έκανε ξανά αυστηρή παρατήρηση για την παρακοή του. Για να μην επαναλάβει δε άλλη φορά την κακή του πράξη, του έδωκε και δύο μπάτσους· τον ένα από τη δεξιά μεριά και τον άλλο από την αριστερά. Το αποτέλεσμα της τιμωρίας αυτής ήταν από το βράδυ εκείνο να μείνει κουφός, καθ' όλον τον υπόλοιπο χρόνο της ζωής του. Κι ακόμη τις υπόλοιπες πέτρες δεν τόλμησε να πάει να τις πάρει. Γι' αυτό κι οι πέτρες με τις οποίες κτίστηκαν οι παραστάδες της θύρας του σπιτιού είναι πολύ διαφορετικές και ξεχωρίζουν ως σήμερα.

Στενή η θύρα και γεμάτος δυσκολίες ο δρόμος που οδηγεί στη χαρούμενη και ευτυχισμένη ζωή. Αυτή την αλήθεια που ο ίδιος ο Κύριος συνιστά σ' εμάς είναι καιρός κι εμείς μιμούμενοι τους αγίους πατέρες της Εκκλησίας μας να κάνουμε βίωμα και ζωή μας. Τόπος αμαρτίας ήταν το νησί μας. Σαν χείμαρρος η διαφθορά έσπρωχνε τους δυστυχισμένους κατοίκους στην καταστροφή. Όταν όμως η θρησκεία του γλυκύτατου Ιησού με τους ευλογημένους φορείς της, τους τρεις αποστόλους, τον Βαρνάβα, τον Παύλο και τον Μάρκο έφθασε και κηρύχτηκε στο μαρτυρικό νησί μας, τα πράγματα άλλαξαν αμέσως. Πώς ξεκίνησαν οι πρώτοι χριστιανοί! Από μια σπηλιά! Τι δυσκολίες, τι διωγμούς και τι κινδύνους πέρασαν! Με το θάρρος όμως που εναποθέτει στις αγνές καρδιές ο Χριστός δυναμωμένοι προχώρησαν. Το αποτέλεσμα μαρτυρεί και βεβαιώνει η Ιστορία. Σε λίγα χρόνια το νησί της Αφροδίτης και της διαφθοράς γίνεται νησί της Παναγίας και των αγίων. Η προσφορά σ' αυτό του αγίου Λαζάρου, του Ηρακλειδίου, του Μύρωνος και Μνάσωνος, του αγίου Δημητριανού κι όλων των άλλων εργατών της αρετής είναι ανυπολόγιστη. Δύσκολοι οι καιροί κι οι κίνδυνοι πολλοί. Όμως δεν δείλιασαν, πήραν το στενό το μονοπάτι κι έγραψαν την ωραιότερη ιστορία.

Ας τους μιμηθούμε. Μόνον έτσι θα χαρούμε την εδώ ζωή μας, αλλά και θα αξιωθούμε να ιδούμε την αγαπημένη μας Κύπρο στου Χριστού το φως λουσμένη, ελεύθερη κι ευτυχισμένη, και από όλους τιμημένη. Αμήν.

Απολυτίκιο. Ήχος α’
Των Κυπρίων το κλέος, Ταμασέων ο Πρόεδρος, φύλαξ και φρουρός των Περάτων, Δημητριανέ Πατήρ ημών, αναδειχθείς, διό τυφλόν εφώτισας ποτέ, το φως ενεδίδου τηλαυγώς, και ανέκραξε δε ούτως, τω δια σου με φωτίσαντι Δόξα σοι. Δόξα τω ούτως ευδοκήσαντι Θεώ, δόξα τω σε θαυμαστώσαντι, δόξα τω ενεργούντι δια σου τοιαύτα τέρατα.

Έτερο Απολυτίκιο. Ήχος α’. Της ερήμου πολίτης.
Από βρέφους Κυρίω εκολλήθης, μακάριε Δημητριανέ Ταμασέων, ποιμενάρχα πανάριστε, συγκλείσας εν ψυχή σου θησαυρόν, της πίστεως Δεσπότου αληθούς, και ωδήγησας τα τέκνα σου θαυμαστός, προς γνώσιν της θεότητας, δόξα τω σε δοξάσαντι Χριστώ, δόξα τω αγιάσαντι, δόξα τω δεδωκότι σοι ημίν, προστάτην ακαταίσχυντον.

Κοντάκιο . Ήχος δ'. Ο υψωθείς.
Ηρακλειδίου διεδέξω τον θρόνον, και των θαυμάτων ειλη φώς θείαν χάριν, την Κύπρον κατεφώτισας, ώ Δημητριανέ, θεσπεσίω βίω σου και γλυκύτητι λόγων, όθεν πλάνην έτρεψας, των ειδώλων γενναίως, και τον Χριστόν ενώκησας ψυχαίς, ως ιεράρχης φωτί αυγαζόμενος.

Ο Άγιος Άσκιοτ ο Βασιλέας

Ο Άγιος Άσκιοτ γεννήθηκε και βασίλευσε στη Γεωργία τον 9^ο αιώνα μ.Χ. Ο ευσεβής ηγεμόνας ανήγειρε πολλούς ναούς και αρκετές μονές. Φονεύθηκε υπό των Αράβων μέσα στο ναό του κάστρου του Αρτανούγκι της Γεωργίας, τον οποίο είχε κτίσει. Στα Γεωργιανά Συναξάρια αναφέρεται και ως Κουροπαλάτης.

Ο Όσιος Τίτος εκ Κιέβου

Ο Όσιος Τίτος γεννήθηκε στη Ρωσία. Ήταν στρατιώτης αλλά από αγάπη στον Θεό εγκατέλειψε τον κόσμο και έγινε μοναχός στη Μεγάλη Λαύρα των σπηλαίων του Κιέβου. Ο Όσιος Τίτος κοιμήθηκε με ειρήνη περί τον 11^ο αιώνα μ.Χ.

Ο Άγιος Δημήτριος ο Νεομάρτυρας

Ο Άγιος Νεομάρτυς Δημήτριος, που διακρινόταν για το κάλλος του προσώπου του και το ήθος της καρδιάς του, εργαζόταν στο Γαλατά Κωνσταντινουπόλεως σε κάποιο οινοπωλείο που ανήκε στον Χριστιανό Χατζή Παναγιώτη. Κάποιοι από τους θαμώνες του οινοπωλείου, Μωαμεθανοί από τον Πόντο, προσπάθησαν να προσηλυτίσουν τον Δημήτριο. Μια μέρα που αυτοί μέθυσαν, εκδιώχθηκαν από το οινοπωλείο από τον ιδιοκτήτη και τον Δημήτριο. Η βίαιη αυτή εκδίωξη εξόργησε τους Μωαμεθανούς που αποφάσισαν να εκδικηθούν τον Δημήτριο. Τον κατήγγειλαν ψευδώς ως δράστη του τραυματισμού του Μωαμεθανού συντρόφου τους την ημέρα που μέθυσαν. Προσαχθείς ο Δημήτριος ενώπιον του βεζύρη δεν κατάφερε να αποδείξει την αθωότητά του. Έτσι τέθηκε σε αυτόν το δίλλημα της τουρκικής μισαλλοδοξίας, δηλαδή να διαλέξει μεταξύ εξισλαμισμού και θανάτου. Ο Μάρτυς δεν αρνήθηκε τον Χριστό, παρά τους εκφοβισμούς, τις υποσχέσεις και τους δελεασμούς. Μαρτύρησε στην Κωνσταντινούπολη το 1784 και ετελειώθη διά ξίφους.

Ο Άγιος Πέτρος Ζβέρεφ ο Ιερομάρτυρας

 Ο Άγιος Ιερομάρτυς Πέτρος, μαρτύρησε το έτος 1929.

Δεν έχουμε περισσότερες λεπτομέρειες για τον βίο του Αγίου.

  synaxarion.gr