Κδ΄ Πανορθόδοξη Συνδιάσκεψη ἐντεταλμένων Ὀρθοδόξων Ἐκκλησιῶν καί Ἱερῶν Μητροπόλεων γιά θέματα αἱρέσεων καί παραθρησκείας

Πορίσματα Κδ΄ Πανορθόδοξης συνδιάσκεψης γιά θέματα αἱρέσεων καί παραθρησκείας

Ἑλληνική Δημοκρατία.
Ἡ Ἱερά Σύνοδος τῆς Ἐκκλησίας τῆς Ἑλλάδος.
Συνοδική ἐπιτροπή ἐπί τῶν Αἱρέσεων

Κδ΄ Πανορθόδοξη Συνδιάσκεψη ἐντεταλμένων Ὀρθοδόξων Ἐκκλησιῶν καί Ἱερῶν Μητροπόλεων γιά θέματα αἱρέσεων καί παραθρησκείας

Θεσσαλονίκη, 15 ἕως 17-10-2012

Π ο ρ ί σ μ α τ α

Ἡ ΚΔ´ Πανορθόδοξη Συνδιάσκεψη Ἐντεταλμένων Ὀρθοδόξων Ἐκκλησιῶν καί Ἱερῶν Μητροπόλεων γιά θέματα αἱρέσεων καί παραθρησκείας, πού πραγματοποιήθηκε, ὑπό τήν αἰγίδα τοῦ Μακαριωτάτου Ἀρχιεπισκόπου Ἀθηνῶν καί Πάσης Ἑλλάδος κ. Ἱερωνύμου, στό Ἐκπαιδευτικό καί Πολιτιστικό Ἵδρυμα «Ἅγιος Γρηγόριος Παλαμᾶς» στή Θεσσαλονίκη, ἀπό 15 ἕως 17.10.2012, μέ τή φιλόξενη φροντίδα τοῦ Παναγιωτάτου Μητροπολίτου Θεσσαλονίκης κ. Ἀνθίμου, Προέδρου τῆς Σ. Ε. ἐπί τῶν Αἱρέσεων καί ὑπό τήν προεδρίαν Αὐτοῦ, μέ θέμα: «Ἡ ἐλπίδα τῆς Ὀρθοδόξου Ἐκκλησίας γιά τήν αἰωνιότητα καίοἱ πλάνες τῶν "ἐσχατολογικῶν" αἱρέσεων», μετά ἀπό ἐκτενή συζήτηση ἐπί τῶν εἰσηγήσεων, ἐνέκρινε ὁμοφώνως τά ἀκόλουθα Πορίσματα:
1. Ἡ διδασκαλία περί ἐσχάτων διαποτίζει ὁλόκληρη τή θεολογία καί ζωή τῆς Ὀρθοδόξου Ἐκκλησίας καί ἑστιάζει σέ ὅ,τι συνιστᾶ τό ἀπόλυτο, τό τελικό, τό ὁριστικό. Δέν εἶναι ἄλλο ἀπό τό πρόσωπο τοῦ σαρκωθέντος Υἱοῦ καί Λόγου τοῦ Θεοῦ καί τήν ἀπόλυτη κυριαρχία Του στόν κόσμο. Μέ ἄλλα λόγια, ἡ Βασιλεία τοῦ Θεοῦ ἀποκαλύπτεται κατά τήν Καινή Διαθήκη στό πρόσωπο καί στό ἔργο τοῦ Ἰησοῦ Χριστοῦ καί συνιστᾶ ταυτόχρονα τό κεντρικό γεγονός τῆς ἐπέμβασης τοῦ Θεοῦ στήν Ἱστορία. Ἑπομένως, τά ἔσχατα συνδέονται μέ τίς τρεῖς διαστάσεις τοῦ χρόνου, παρελθόν, παρόν καί μέλλον.

2. Ἡ Ὀρθόδοξη ἐσχατολογία δέν εἶναι ἁπλῶς ὁ λόγος γιά τήν ἄλλη ζωή, οὔτε τό τελευταῖο κεφάλαιο τῆς Ἁγίας Γραφῆς ἤ τῆς Δογματικῆς τῆς Ἐκκλησίας. Διαποτίζει τό σύνολο τῆς Ἁγιογραφικῆς διδασκαλίας καί, ὡς ἐκ τούτου, τῆς ἐκκλησιαστικῆς καί λειτουργικῆς ζωῆς, καθώς εἶναι προσανατολισμένη καί ἀναζητεῖ ἀπό τούς πιστούς τήν ἐνεργό προσμονή τῆς ἐρχόμενης Βασιλείας τοῦ Θεοῦ, τή δυναμική μεταμόρφωση καί ἀνακαίνιση τοῦ σύμπαντος κόσμου.

3. Ἡ ἐλπίδα τῶν ἐσχάτων, κατά τίς μαρτυρίες τῆς Ἁγίας Γραφῆς, θεμελιώνεται στό μυστήριο τῆς Θείας Οἰκονομίας, ἀπό τή δημιουργία τοῦ κόσμου, διά τῆς πορείας τοῦ λαοῦ τοῦ Θεοῦ μέσα στήν ἱστορία, «ἕως τῆς συντελείας τοῦ αἰῶνος» (Ματθ. 28, 20). Κεντρικός ἄξονας τῆς χριστιανικῆς ἐλπίδας εἶναι ὀ Σταυρός καί ἡ Ἀνάσταση τοῦ Χριστοῦ, ἡ δέ «Ἡμέρα τοῦ Κυρίου» ταυτίζεται μέ τήν ἀναμενόμενη Βασιλεία τοῦ Θεοῦ.

4. Στήν Ὀρθοδόξη Ἐκκλησία, τή ζωή καί τή θεολογία της, ὁμιλοῦμε γιά «ἐγκαινιασθεῖσα» Ἐσχατολογία, καθώς κινούμαστε μεταξύ ἑνός «ἤδη» καί ἑνός «ὄχι ἀκόμη» τῆς Βασιλείας τοῦ Θεοῦ. Ἡ Ὀρθόδοξη περί ἐσχάτων διδασκαλία συνδέεται ἀδιασπάστως καί ὀργανικῶς μέ ὁλόκληρο τό βιωματικό, ἀσκητικό, λειτουργικό καί μυστηριοκεντρικό πλαίσιο τῆς ζωῆς τῆς Ἐκκλησίας, μέ στέρεη καί ἐπαρκῆ θεολογική θεμελίωση τήν ἑνότητα, συνύφανση καί συσχέτιση τοῦ ἔργου τοῦ Χριστοῦ καί τοῦ Ἁγίου Πνεύματος στήν κτίση καί στήν ἱστορία. Ἡ θεολογική αὐτή βάση ἔχει ἄμεσες καί συγκεκριμένες συνέπειες στή ζωή τῶν πιστῶν, στήν περί ἐσχάτων διδασκαλία καί ἀκόμη στήν ἴδια τήν ταυτότητα τῆς Ἐκκλησίας. Ὑπό τό πρῖσμα αὐτῶν τῶν θεολογικῶν δεδομένων, ἐπισημαίνονται τά ἀκόλουθα, σχετικά μέ τίς πλάνες τῶν ἐσχατολογικῶν αἱρέσεων καί ἄλλων διαφόρων μελλοντολογικῶν ὁμάδων:

α. Στίς διάφορες ἐσχατολογικοῦ χαρακτῆρα αἱρέσεις καί παραχριστιανικές ὁμάδες διαπιστώνεται μιά ἐντόνως παχυλή καί ἐξόχως ἀνθρωπομορφική θεώρηση καί παρουσίαση τῶν ἐσχάτων, λόγῳ, εἴτε τῆς «κατά γράμμα» θεοπνευστίας καί ἀτομικῆς ἑρμηνείας τῆς Ἁγίας Γραφῆς, πού ἀποδέχονται, εἴτε τῆς ἀλλοίωσης τῆς Ἁγιογραφικῆς διδασκαλίας μέσῳ τῶν διαφόρων «ὁραμάτων» ἤ ποικίλων «ἀποκαλύψεων» τῶν ἱδρυτῶν τῶν αἱρέσεων αὐτῶν.

β. Ἐπίσης, λόγῳ τοῦ γεγονότος ὅτι οἱ αἱρετικές κινήσεις στεροῦνται αὐθεντικῶν ἐκκλησιαστικῶν κανόνων ἑρμηνείας καί κριτηρίων ἀξιολόγησης, ἡ ὅλη ἀπόπειρα ἁγιογραφικῆς τεκμηρίωσης τῶν κακόδοξων θεωριῶν τους θεμελιώνεται σέ ἕνα ἄκρατο ὑποκειμενισμό, πού παράγει πληθώρα αὐθαίρετων ἑρμηνειῶν καί κακόδοξων ἀντιλήψεων.

γ. Πολλές ἀπό τίς νεώτερες αἱρετικές καί παραχριστιανικές κινήσεις ἐσχατολογικοῦ καί χιλιαστικοῦ χαρακτῆρα ἔχουν τήν ἱστορική ἀφετηρία τους ἤ ἐπηρεάστηκαν ἀπό τό κλῖμα πού εἶχε διαμορφωθεῖ στίς Η.Π.Α. κατά τή διάρκεια τοῦ 19ου αἰῶνα, μέ ἀφορμή τήν ἔντονη αἴσθηση καί προσδοκία πού εἶχε καλλιεργηθεῖ ἐντός τῶν διαφόρων προτεσταντικῶν κλάδων γιά μιά ἐπικείμενη ἐπιστροφή καί Δευτέρα Παρουσία τοῦ Κυρίου.

δ. Παρά τή σαφῆ θέση τοῦ Κυρίου ὅτι εἶναι ἄγνωστος ὁ χρόνος τῆς Δευτέρας Παρουσίας Του (Ματθ. 24,36), πολλές ἀπό τίς ἐσχατολογικές χιλιαστικές αἱρέσεις, παραχριστιανικές κινήσεις καί ἄλλες μελλοντολογικές ὁμάδες (π.χ. τρομολαγνία περί τοῦ τέλους τοῦ κόσμου τό 2012, ἡμερολόγιο τῶν Μάγια, τηλεοπτικοί καί διαδικτυακοί ψευδοπροφῆτες κ.ἄ.) δέν διστάζουν, μέ διάφορους ἀστήρικτους Ἁγιογραφικούς καί χρονολογικούς συσχετισμούς, νά καθορίζουν μέσῳ ψευδοπροφητειῶν ἡμερομηνίες, κατά τίς ὁποῖες θά λάβει χώρα ἡ Δευτέρα Παρουσία καί, φυσικά, ἐπανειλημμένως διαψεύδονται.

ε. Σέ ὁρισμένες κινήσεις διάφορα γεγονότα καί μαρτυρίες τῆς Ἁγίας Γραφῆς χρησιμοποιοῦνται ὡς μέσο ψυχολογικῆς πίεσης, ἀφοῦ προηγουμένως ἔχουν συστηματικά ἐκπαιδεύσει τούς ὀπαδούς τους σέ ἕνα συγκεκριμένο τρόπο σκέψης, ὥστε τά μέλη τους κάτω ἀπό τόν φόβο «τῆς σφαγῆς τους στόν Ἀρμαγεδῶνα» ἤ «τῆς μή ἁρπαγῆς τους στούς οὐρανούς», νά αὐξάνουν τόν «ἱεραποστολικό» ἀκτιβισμό τους, ὡς ἀπόδειξη ὅτι ἀνήκουν στήν κατηγορία τῶν «ἐκλεκτῶν» καί τῶν «σεσωσμένων».

5. Ἡ ὁλομέλεια τῆς Συνδιασκέψεως διεπίστωσε τήν μεγάλη χρησιμότητα, πού θά εἶχε γιά τήν ποιμαντική ἐργασία τῆς ἀντιμετωπίσεως τῶν αἱρέσεων, ἡ συμπλήρωση τοῦ καταλόγου τῶν αἱρετικῶν καί παραχριστιανικῶν ὁμάδων, τόν ὁποῖο κατήρτισε ἡ Ε΄ Συνδιάσκεψη Ἐντεταλμένων, στή Ναύπακτο τό 1993, ὡς καί τοῦ καταλόγου τῶν ὁμάδων τῶν ἀσυμβίβαστων μέ τήν Ὀρθόδοξη πίστη, τόν ὁποῖο κατήρτισε ἡ Ζ΄ Πανορθόδοξη Συνδιάσκεψη Ἐντεταλμένων Ὀρθοδόξων Ἐκκλησιῶν καί Ἱερῶν Μητροπόλεων, στήν Ἁλίαρτο Βοιωτίας τό 1995. Τοῦτο καθίσταται ἀναγκαῖο ἀπό τήν ἐμφάνιση καί δραστηριοποίηση πληθώρας νέων αἰρετικῶν, παραχριστιανικῶν καί παραθρησκευτικῶν ὀργανώσεων στόν κόσμο.

6. Ἡ ὁλομέλεια τῆς Συνδιασκέψεως ἐπεσήμανε ἐπίσης τήν παντελῆ ἀπουσία τῆς Ὀρθόδοξης ἐσχατολογίας ἀπό τά προτεινόμενα καί ἤδη πιλοτικῶς διδασκόμενα στήν Ἑλλάδα νέα βιβλία γιά τό μάθημα τῶν Θρησκευτικῶν στή στοιχειώδη καί μέση ἐκπαίδευση. Ἡ ἔλλειψη αὐτή συνοδεύεται, δυστυχῶς, ἀπό μία ριζική ἀλλαγή τοῦ προσανατολισμοῦ τοῦ μαθήματος τῶν Θρησκευτικῶν, ἀπό τόν Συνταγματικά κατοχυρωμένο στήν Ἑλλάδα ὁμολογιακό του χαρακτῆρα σέ μία προοπτική ἀποδόμησης, πού καταλήγει στόν θρησκευτικό συγκρητισμό.

7. Ἡ Ὀρθόδοξη Ἐκκλησία μέ τή Θεολογία, τήν δισχιλιετῆ Παράδοση καί ζωή της, ἀποδοκιμάζει τίς δοξασίες τῶν διαφόρων ἐσχατολογικῶν αἱρέσεων καί ἄλλες ποικίλες ἐσφαλμένες μελλοντολογικές ἀντιλήψεις, ὄχι μόνο διότι ἡ συλλογιστική τους εἶναι σαθρή καί ἡ ἐξήγησή τους ἀφελής, ἀλλά πρωτίστως διότι οἱ δοξασίες αὐτές εἶναι θεραπευτικά λανθασμένες. Ἀδυνατοῦν νά θεραπεύσουν τόν ἐσκοτισμένο καί ἀλαζονικό νοῦ τοῦ ἀνθρώπου καί τήν γεμάτη ἰδιοτέλεια καρδιά του, μέ τελικό ἀποτέλεσμα νά ὁδηγοῦν τούς ὀπαδούς τους, οἱ ὁποῖοι εἶναι κι αὐτοί πλάσματα τῆς ἀγάπης τοῦ Θεοῦ, στόν πνευματικό θάνατο καί νά τούς στεροῦν τήν ἀληθινή καί ζωντανή ἐλπίδα γιά τήν αἰωνιότητα.

Ὁ Πρόεδρος τῆς Συνδιασκέψεως
καί Πρόεδρος τῆς Συνοδικῆς Ἐπιτροπῆς ἐπί τῶν Αἱρέσεων
† Ὁ Μητροπολίτης Θεσσαλονίκης Ἄνθιμος



Οἱ Ἐντεταλμένοι τῶν Ὀρθοδόξων Ἐκκλησιῶν


Οἰκουμενικοῦ Πατριαρχείου † Ὁ Μητροπολίτης Θεσσαλονίκης Ἄνθιμος

Πατριαρχείου Ἀλεξανδρείας † Ὁ Μητροπολίτης Πτολεμαΐδος Προτέριος

Πατριαρχείου Ἱεροσολύμων Ἀρχιμανδρίτης Δημήτριος Βασιλειάδης

Πατριαρχείου Μόσχας & Πάσης Ρωσίας Ἱερομ. Θεοφάνης Λουκιάνωφ

Πατριαρχείου Σερβίας Πρωτοπρεσβύτερος Γάϊος Γκάϊτς

Πατριαρχείου Ρουμανίας Καθηγητής Ciprian Streza

Ἐκκλησίας τῆς Κύπρου Πρωτοπρεσβύτερος Δημήτριος Κωστόπουλος

Ἐκκλησίας τῆς Ἑλλάδος Πρωτοπρεσβύτερος Κυριακός Τσουρός

Ἐκκλησίας τῆς Πολωνίας Πρωτοπρεσβύτερος Andrzej Lewezak

Ἐκκλησίας τῆς Ἀλβανίας Θεολόγος Ἰωάννης Μένη

Πηγή  Ἱ. Μητρόπολη Γλυφάδος